Zorgen over kwaliteit nemen fors toe

Het oplopen van de termijnmarkt wordt ingegeven door de flink verder toenemende zorgen over de kwaliteit van de aardappelen en de vraag wat dit voor invloed zal hebben op de markt op langere termijn. De kwaliteitsproblemen betreft voornamelijk de rassen Fontane en Agria  en gaat over hol en rot. In sommige gevallen melden telers zelfs tot 15 a 20% hol in de aardappelen. Vooral in 'Fontane-land' België lijken de problemen groot. Verwerkers breken inmiddels het hoofd over hoe dit probleem getackeld moet worden.

Wat te doen met hol?
Hol in aardappelen is van buitenaf niet te zien, maar zorgt bij verwerking voor problemen door te korte frites en/of frites met bruine puntjes. Het probleem technisch in de verwerkingslijn oplossen, zal ervoor zorgen dat het rendement onderuit gaat.

Verder zorgen de kwaliteitsissues voor problemen in de bewaring. Vooral Agria gaat lekken, wat de hele partij in gevaar kan brengen. Voor de korte termijn is de situatie rond de kwaliteit geen goed nieuws voor de markt. Er zal immers druk op de ketel komen aangezien in een aantal gevallen telers kiezen om de aardappelen af land te leveren en niet in opslag te doen.

Voor het ras innovator lijken kwaliteitsproblemen niet echt een issue. Wel blijkt uit de verschillende proefrooiingen dat dit voor de fastfood belangrijke ras afstevent op een matige hectareopbrengst. Innovator heeft door het koude voorjaar en natte groeiseizoen een matige ontwikkeling doorgemaakt. Een aantal proefrooingen komen zelfs onder het extreem droge en dure jaar 2018 uit! Verwerkers die aan fastfoodketens leveren, maken zich dan ook zorgen of er voldoende aardappelen zullen zijn om aan de gemaakte afspraken te voldoen. Een uitdaging gezien de soms beperkte lengte en tegenvallende kilo's.

Weinig fysieke handel
Voorlopig is de markt nog vooral druk met de oogst. Fysieke handel is er nauwelijks doordat verwerkers ruimte in hun positie moeten houden voor aardappelen met kwaliteitsproblemen. Deze situatie levert een markt op die voelt als op sterven na dood. Telers zijn overgeleverd aan dat wat de verwerkers willen betalen. Door de belangen in de markt met betrekking tot de fritesafzet is een lagere dagprijs echter niet aan de orde en worden de meegeleverde kilo's voor €12,50 tot €14 per 100 kilo afgerekend.

Voor echt vrij product lijkt geen ruimte te zijn ook niet op lagere marktprijzen, dan komt al snel de afzet richting vlokken in beeld. Voor verwerkers is dit de cruciale onderhandelingsperiode voor het nieuwe afzetseizoen van frites. Juist nu wordt er volop onderhandeld met supermarkten en grossiers. Een hoge termijnmarktprijs helpt daarbij en een lage beursnotering niet. Overigens klinkt vanuit de wandelgangen dat de onderhandelingen zeer moeizaam verlopen en vooral de grote discountretailers niet voornemens zijn om hogere prijzen voor de frites te betalen. Iets dat een bom legt onder de contractprijzen voor komend teeltseizoen en vooral ook op het verder verduurzamen van de teelt.