Zorgt hitte in de VS voor vuurwerk op fritesmarkt?

In de Verenigde Staten komt het aardappelareaal dit seizoen op 382.000 hectare zo blijkt uit de voorlopige gegevens van het Amerikaanse ministerie van landbouw (USDA). Dat is een groei van 2,4% ten opzichte van vorig jaar maar nog steeds het op 1 na kleinste areaal in 20 jaar. Gemiddeld rooiden de Amerikaanse telers over de afgelopen 5 jaar 50,2 ton per hectare. Dat zou betekenen dat er circa 19,18 miljoen ton aardappelen gerooid zouden worden dit jaar. Dat is een iets grotere oogst dan vorig jaar maar, afgezien van vorig jaar de kleinste oogst sinds 2013.

Geen doorsnee jaar
Maar 2021 lijkt voor de Amerikaanse telers allerminst een gemiddeld jaar te worden. Het noordwesten van de VS kampt namelijk met extreme hitte, waarbij de hoogste temperaturen ooit van 45 graden en meer zijn gemeten. De staten Washington en Oregon (samen goed voor 22% van het aardappelareaal) liggen midden in de 'heat dome', zoals de Amerikanen de hittegolf noemen. De aardappelen daar hebben vrijwel zeker schade opgelopen door de extreme warmte. In Idaho waar 33% van de Amerikaanse aardappelen worden geteeld, waren de temperaturen iets gematigder maar ook daar verwachten insiders schade is het gewas als gevolg van hitte.

De kleine aardappeloogst in de VS van oogst 2020 zorgt er volgens insiders voor dat de VS nu al relatief veel frites importeren. Zo hebben Belgische fabrieken de afgelopen 12 maanden al een kwart meer frites aan de andere kant van de Atlantische Oceaan afgezet. Ook Nederlandse, Duitse en Franse fritesproducenten raken meer frites kwijt in Amerika, zij het dat de vraag toename minder extreem is dan bij de Belgen.  

Het mes snijdt aan twee kanten
Ook voor het seizoen 2021/2022 kan het tekort aan aardappelen in de VS nog weleens positief uitpakken voor de Europese telers. Het areaal in de EU-4 is weliswaar gekrompen, maar door goede groeiomstandigheden steven we af op een gemiddeld tot grotere oogst. De prijzen op de termijnmarkt staan de laatste weken daardoor wat onder druk.

Het tekort in de VS kan daarbij op 2 manieren de Europese markt een boost geven: enerzijds extra vraag vanuit de VS zelf. Anderzijds door extra vraag vanuit markten die normaal worden bediend met Amerikaanse frites, maar die nu voor een deel op zoek moeten naar andere leveranciers.

Het is alleen nog geen gelopen race. De Canadezen zijn de belangrijkste leverancier van frites aan de VS en hebben de afgelopen maanden forse hoeveelheden frites naar hun zuiderburen geëxporteerd. Over het Canadese areaal zijn nog geen officiële cijfers naar buiten gebracht, maar United Potato Growers of Canada verwacht een groei van ruim 2% wat neerkomt op een totaal van circa 150.000 hectare. In Canada worden de meeste aardappelen aan de oostkant geteeld, waar de temperaturen een stuk vriendelijker zijn. Een bovengemiddelde opbrengst lijkt ook daar zeker haalbaar.