Aardappelpools krijgen het zwaar dit jaar

Het succes van een verkoopmethodiek in de aardappelwereld wordt hoofdzakelijk bepaalt door 1 factor. Ligt het gewicht voor of na 1 januari. Daarom dat de verschillen per seizoen groot kunnen zijn. Vroeg verkopen – voor het nieuwe jaar – pakte in het voorbije seizoen positiever uit dan lang wachten. Dat is althans de conclusie voor wat betreft de 'platgeslagen' gemiddelden.

Vijf methodes
Traditiegetrouw vergelijken we de verschillende verkoopmethodes met elkaar voordat de poolprijzen bekend zijn gemaakt. Dit zijn de DCA PAT-Index, gebaseerd op de prijzen die verwerkers zelf aandragen, de DCA Aardappelbingo, categorie I notering van PotatoNL, de koers van het aprilcontract en de cash settlement. We nemen het gemiddelde over de gehele looptijd waarin aardappeloogst 2020 verkocht kon worden. Voor de PAT-Index en PotatoNL-notering betekent dit dat de prijzen tot en met eind juni zijn meegenomen. De staart van het seizoen zit dus niet in dit gemiddelde.

De gemiddelde verkoopprijs van fritesaardappelen voor oogstjaar 2020 komt uit op €6,58 per 100 kilo. Een jaar eerder was dat nog €12,84. Vergelijken we oogstjaar 2019 met afgelopen jaar dan zijn veel gelijkenissen te trekken. Opnieuw scoort de cash settlement het slechtste gevolgd door de PAT-Index. Het is een bedroevend resultaat in een uiterst magere markt. Welke conclusie kunnen we nu uit deze cijfers trekken? De resultaten van de pools bewegen naar alle waarschijnlijkheid tussen de €6 en €7 per 100 kilo. Dat is afhankelijk van de posities die zijn ingenomen en in hoeverre de export (categorie II) voor 'gouden kruimels' heeft gezorgd die het saldo kunnen opkrikken.

Pieken
Het individuele resultaat van telers ligt hopelijk op een (veel) hoger niveau. In het voorjaar van 2020 lag het prijsniveau op de aardappeltermijnmarkt tussen de €10 en €12 per 100 kilo. Na het nieuwe jaar krabbelde de koers opnieuw op en wist het nipt de prijs van €10,30 te behalen op 8 februari. Eind februari tikte de koers opnieuw tweemaal een niveau boven de €10 aan, waarna op een dieptepunt van €6 werd afgestevend op de laatste dag van maart.

Kijkend naar de gemiddelden dan zijn deze oplevingen maar weinig merkbaar. Opnieuw is het de Aardappelbingo – waarbij volledig willekeurig en zonder emotie – de verkoopmomenten op de termijnmarkt worden bepaald. Deze methodiek komt op €8,14 waar dat vorig jaar nog €16,50 was. Toen konden de vroege koersen het hoge prijsniveau van begin 2019 meepakken. Dit jaar was daar geen sprake van. Op 2 staat het aprilcontract met een gemiddeld resultaat van €7,82 gevolgd door PotatoNL met €6,16.

Fysieke markt
Waar het op de termijnmarkt in golfbewegingen ging vertoont de fysieke markt een opwaartse beweging in 2 trappen. Eind februari en eind mei. Zowel de PotatoNL-notering als PAT-Index laten dat beeld zien. Wie heeft gewacht met verkopen kon daar aan het einde van dit voorjaar prijzen rond de €12 of nog iets hoger uitslepen. Categorie II heeft in die tijd op een heel ander niveau geacteerd. Daar lag het prijsniveau begin juni op €20, al was de start van het seizoen ook zeer mager te noemen.

Bovenstaande cijfers over de gemiddelde aardappelprijs van afgelopen seizoen herbergt voor de pools niet veel goeds. Hopelijk hebben de poolbeheerders en bedrijven de spaarzame kansen in de markt kunnen benutten en gouden kruimels meepakken die er voornamelijk voor categorie II lagen. Zowel vroeg zaken doen als lang wachten heeft enigszins goed uitgepakt het seizoensverloop.