Zetmeelmarkt onder druk, hoe presteert Avebe?

De campagneprijs van Avebe komt voor oogst 2020 uit op €72,50 per ton. Voor de ledentelers betekent dit dat €7,50 per ton bovenop het voorschot van het A-volume wordt uitgekeerd. Die krijgen de aardappeltelers aan de start van het seizoen, gebaseerd op een zetmeelpercentage van 19%. Tel je de vergoedingen voor het zetmeelgehalte, kwaliteit, levertijdstip en volleveringspremie mee, dan komt de uitbetalingsprijs op gemiddeld €83 per ton, zo zegt het bedrijf.

Lagere prijs, meer geld
Vorig jaar betaalde Avebe €76,50 per ton als campagneprijs en €84 als uitbetalingsprijs. Ondanks de afgenomen prijs per ton betaalt de coöperatie meer dan €25 miljoen extra aardappelgeld uit over de voorbije campagne, ten opzichte van een seizoen eerder, zo laat het weten aan de telers. Eind juli wordt het boekjaar afgesloten. Dan volgt het coöperatieve resultaat, waarvan een deel wordt uitgekeerd aan de leden als prestatieprijs.

Leverproblemen
Aan de start van de coronapandemie kon de zetmeelproducent profiteren van een toegenomen marktvraag. Veel producten waar aardappelzetmeel in worden verwerkt (zoals pizzabodems) stegen in afzet. Dit in tegenstelling tot de fritesmarkt. Toch was seizoen 2020-21 niet eenvoudig voor het bedrijf. Om te beginnen door toegenomen onzekerheid en logistieke problemen. De orderportefeuille is gevuld, maar producten tijdig bij de klant krijgen is lastig. Bijvoorbeeld omdat minder zeecontainers beschikbaar zijn. Daarnaast kampt Avebe met leveringsproblemen van hulpstoffen en verpakkingsmateriaal, zo laat het weten.

Een andere factor is de toegenomen zetmeelproductie in Europa. Het areaal in onder andere Denemarken en Polen is significant toegenomen vorig jaar. Daarbij komt dat de oogst ook beter was ten opzichte van het dramatische 2018 en ook 2019. De markt voor basisproducten zoals natief zetmeel (onbewerkt zetmeel) en eiwit voor diervoeding handelde hierdoor op een veel lager niveau dan vorig jaar het geval was.

Solanic verbetert prijs
Des te meer reden voor Avebe om te focussen op de innovatie zetmeel- en eiwitproducten met als hoofdaanvoerder het Solanic-eiwit. Daar ziet het bedrijf wel onverminderd veel interesse voor bij zowel bestaande als nieuwe klanten. Om de marge te verbeteren wordt ingezet op strikte kostenbeheersing, zo meldt het. Hierdoor is de impact van de lage basisprijzen op de uitbetalingsprijs uiteindelijk grotendeels gecompenseerd.

Bovenstaande prijzen slaan op het A-volume. Voor het B- en C-volume wordt €45 en €15 per ton uitbetaald. De prestatiecomponenten worden over alle 3 de volumes uitbetaald. Van het A-volume is 98% afgelopen seizoen volgeleverd. Dat levert een premie van €3 per ton op. Vanwege de weersomstandigheden heeft een deel van de telers opnieuw te maken gehad met lage opbrengsten. Hierbij treedt de saldoregeling in werking. Dit houdt in dat het B- en C-volume van het niet benutte A-volume wordt afgerekend tegen de A-prijs. In de praktijk betekent het dat net iets minder dan de helft van alle B-aardappelen tegen de hoogste prijs is afgerekend.

Kosten doorberekenen
De afgelopen campagne verliep vlot en volgens planning. De fabriek in Gasselternijveen draaide iets langer door dan verwacht, tot half mei. Ook voor volgend jaar is dat de bedoeling, met een start van de campagne half augustus. Door een langere campagne kan Avebe beter profiteren van de marktomstandigheden. De gestegen kosten voor onder meer transport, energie en verpakkingsmateriaal berekent Avebe door. Ook de toenemende kosten bij telers tracht het in de verkoopprijzen door te berekenen. De meeste aardappelen zijn al gepoot en ook de meeste gewassen staan al boven. Een laat voorjaar zorgt niet voor een verlate start van de verwerking.