Wat doet Franse voorraad met areaalverwachting?

De voorraadcijfers die UNPT heeft gepubliceerd zijn inmiddels 8 weken oud, dus de werkelijkheid ligt anders. Op peildatum 1 januari lag de Franse aardappelvoorraad volgens ledenopgaves op 3,5 miljoen ton. Dat is een record en fors meer dan in de voorbije 2 jaar. In top oogstjaar 2017 lag het niveau op 3,1 miljoen ton.

Veel vrije aardappelen
De voorraad is opgesplitst in 2,1 miljoen ton fritesaardappelen en 1,4 miljoen ton tafelaardappelen. Vooral de fritesaardappelvoorraad is ongekend hoog. In 2017 was dat namelijk 1,7 miljoen ton. In vergelijking tot een jaar eerder ligt de voorraad 400.000 ton hoger. Aardappeltelers hebben vooral meer vrije aardappelen in opslag. Volgens UNPT is bijna 500.000 ton fritesaardappelen nog onverkocht. Een jaar eerder was dat 200.000 ton.

Een fors hogere aardappelvoorraad aan de start van 2021 is volgens de organisatie hoofdzakelijk te wijten aan een groter areaal en grotere oogst. Landbouwstatistiekdienst Agreste raamt de Franse aardappelproductie op bijna 7 miljoen ton. UNPT gaat daar niet helemaal in mee en komt op 6,758 miljoen ton. Een stijging van 3,5% met het jaar ervoor. Het areaal groeide met 2.190 hectare.

Hectare-opbrengst verschil weinig
De hectare-opbrengsten verschillen niet eens zoveel ten opzichte van 2019. Ze liggen marginaal hoger. Alleen de streek Champagne-Ardennen valt op. Daar ging de opbrengst gemiddeld van 48,5 naar 52 ton per hectare, waardoor de oogst er bijna 12% plust. In dit gebied worden hoofdzakelijk tafelaardappelen verbouwd. De gebieden waar het om fritesaardappelen draait (Nord Pas de Calais en Picardië) zien een stijging van 1% en daling van 0,5% in de opbrengst.

De Franse RNM-notering voor overige rassen maakte begin februari een stapje van €5,00 naar €6,00 per 100 kilo en verdubbelde aan de start van dit jaar. Daarmee noteren de Fransen nog altijd €1,50 onder het Belgisch prijsniveau van de Belgapom-notering. In Noord-Frankrijk liggen veel aardappelen opgeslagen voor Belgische verwerkers, of Franse aardappelen liggen in België opgeslagen. Die worden wel in de Franse cijfers meegenomen.

Veel voorraad, geen aanbod
Verwerkers zijn duidelijk op zoek naar aardappelen, maar zelfs met bijna 20% meer vrije voorraad komt er nauwelijks aanbod los. Die feiten matchen moeilijk met elkaar. Vandaar dat er ook insiders zijn die van een spookvoorraad spreken. Het idee is dat Franse aardappeltelers wel tonnencontracten hebben afgesloten, maar uiteindelijk krapper gepoot hebben. Hierdoor kan het contract net vol geleverd worden. Dat idee rijmt niet met de cijfers.

Een ander idee is dat telers nu veel kosten hebben gemaakt voor onder andere de kiemremming en daarom geen afscheid willen nemen op dit prijsniveau. Zij zien goede verwerkings- en exportcijfers en een stijgende markt door hun vasthoudendheid. Het is daarom interessant om te zien hoe de voorraadcijfers er dit voorjaar uit komen te zien. De kosten voor kiemremming stapelen zich ondertussen op. Lage temperaturen zorgen ervoor dat de meeste partijen zich goed houden in de bewaring. Warmt het weer op, dan moet misschien van meer partijen afscheid worden genomen.

Fors meer tarwe
Met lage graan- en bietenprijzen, en problemen met de koolzaadteelt, hebben Franse akkerbouwers er afgelopen jaar voor gekozen om meer aardappelen te telen. Een beeld dat al jaren zichtbaar is, ingegeven door stabiele vraag vanuit de West-Europese aardappelindustrie. Met onverminderde uitbreidingsplannen van verwerkers komt daar voorlopig geen einde aan. Afgenomen contractprijzen, fors gestegen kostprijzen en mogelijk een grotere (vrije) aardappelvoorraad kunnen de keuze dit voorjaar beïnvloeden.

Marktbureau Stratègie Grains raamt het areaal wintertarwe in het land op 6,72 miljoen hectare. Een toename van 770.000 hectare met vorig jaar. Deels omdat door betere weersomstandigheden meer wintergraan kon worden gezaaid maar ongetwijfeld ook ingegeven door de gestegen tarweprijzen. Het areaal koolzaad daalt opnieuw, met 100.000 hectare. Nu Franse akkerbouwers toch over neonics-gecoat zaaizaad kunnen beschikken, daalt het bietenareaal minder hard dan verwacht. Een stabilisering van het Frans aardappelareaal is op basis van deze cijfers aannemelijk.

Daarbij moet worden opgemerkt dat akkerbouwbedrijven die de keus hebben gemaakt om aardappelen te telen hier vaak serieus op hebben geïnvesteerd. In machines en in bewaarcapaciteit. Zelfs bij een tarweprijs van €250,00 stappen zij niet snel over. NEPG en UNPT roepen telers ondertussen op om geen contracten onder kostprijs te tekenen.