Wilhelm Weuthen GmbH, het grootste aardappelhandelshuis van Europa, organiseert als gevolg van de coronacrisis voor het eerst in 31 jaar niet de Weuthen Kartoffeltag. In een exclusief gesprek met Kees Maas, directeur van DCA Groep, gaat Weuthen-topman Ferdi Buffen in op de effecten van de coronacrisis. Ook werpt hij een blik in de toekomst. Eén ding is voor hem zeker: 'De aardappelmarkt wordt nooit meer hetzelfde.'
Dat het coronavirus flinke impact heeft gehad op de aardappelsector, onderschrijft ook Buffen. "We spreken vanaf nu altijd van een 'pre-corona-tijd' en een 'post-corona-tijd'. Ook bij Weuthen zijn we keihard getroffen door de coronacrisis. We moesten ineens ruim 100.000 ton grondstof in andere kanalen gaan afzetten."
Daarbij moet je volgens Buffen denken aan de voermarkt, vlokkenindustrie en zetmeelindustrie. Opvallend was wel dat er vanuit die markten meer dan genoeg vraag was. "Dat was voor ons echt een meevaller in deze lastige tijd. Half maart hadden wij namelijk niet verwacht dat wij het immense overschot aan aardappelen kwijt zouden kunnen raken."
Lage prijs een rol
Daarbij speelt uiteraard ook de zeer lage prijs een grote rol. "Vraag en aanbod zijn natuurlijk bepalend voor de markt, maar vraag kun je soms ook creëren door te zakken in de prijs. Als sector hebben wij daaraan gehoor moeten geven, maar puntje bij het paaltje heeft dat wel resultaat gehad", zo licht Buffen toe.
''Uiteindelijk hebben we ook de rigoureuze stap genomen om aardappelen van de oude oogst naar de fouragehandel en vergister te blijven sturen, zodat we deze konden vervangen met nieuwe oogst. Het zorgde ervoor dat we tussen 20 en 25 juli al konden starten met de nieuwe oogst." Volgens Buffen zitten we over 2 weken dan ook weer in een schone markt.
'Voorspelling doen is heel lastig'
Doorgaans geeft Buffen op de Weuthen Kartoffeltag zijn visie op het komende seizoen en brengt hij een eerste prijsprognose naar buiten, maar in deze tijden is het lastig om uberhaupt iets te voorspellen. "Wel ben ik tot de conclusie gekomen (na het volgen van de eerste proefrooiingen) dat we in de EU-5 zeker geen topopbrengst gaan krijgen. Er heerst onder telers een negatieve stemming, waardoor de ambitie om een topopbrengst te bereiken er soms ook niet meer is. Zo worden Franse telers bijvoorbeeld opgeroepen om helemaal niet meer te beregenen", aldus Buffen.
"In mijn ogen komt de aardappelopbrengst in de EU-5 daarom plusminus op 26 miljoen ton uit, met een minimale areaaluitbreiding. Maar als de fritesindustrie slechts 85% van de behoefte heeft, zijn er simpelweg nog te veel aardappelen." Dat laatste is volgens Buffen echter een vraag die niemand vandaag de dag kan beantwoorden. Overigens geeft de Weuthen-directeur ook aan dat terugschroeven in areaal vrijwel onmogelijk was. "We hebben op de rem getrapt en hierdoor de uitbreiding kunnen beperken van 4% à 6% tot 2 à 3%, maar de meeste van onze telers hadden bijvoorbeeld het pootgoed al thuis liggen."
Wat is het nieuwe normaal?
Dat de aardappelmarkt straks niet meer hetzelfde zal zijn, zorgt er ook voor dat telers met een nieuwe bril naar de markt moeten kijken. "Ik denk dat het in de toekomst weer om één ding gaat: de beste kwaliteit tegen de laagste kostprijs aan de fabriek. En die laagste kostprijs wordt deels bepaald door de opbrengsten." Overigens komen we dan wel weer terug bij die onbeantwoorde vraag: wat is het nieuwe normaal? "Is 85% tot 90% van de fritesbehoefte voor corona het nieuwe normaal voor na de crisis? Dat is de vraag die ons allen nu bezighoudt."
Mocht het antwoord op die vraag 'ja' zijn, dan is duidelijk dat er in de toekomst een duidelijke scheiding moet worden gemaakt tussen de topvelden en de velden van lagere kwaliteit. "De jongens worden als eerste van de meisjes gescheiden. Daarbij is ook een lagere contractprijs niet uit te sluiten." Buffen raadt aardappeltelers verder aan om de teelt in de toekomst aan te passen aan de vraag. Zo heeft de markt voor tafelaardappelen sinds de coronacrisis een vlucht naar boven gemaakt. "Daarom ging ik tafelaardappelen of chipsaardappelen telen waar dat mogelijk is."
Je kan het gesprek ook afluisteren in onderstaande podcast. Handig voor in de auto, trekker of op het werk.