De aardappeloogst in Vlaanderen en Wallonië ligt beneden het gemiddelde van de afgelopen jaren. Dat blijkt uit de eerste proefrooicijfers van de grootste fritesrassen, die PCA en Fiwap bekend hebben gemaakt. Hoe doorstaan deze percelen de aanstaande zomerhitte?
Het Belgische proefcentrum PCA en aardappelorganisatie Fiwap volgen dit jaar 31 percelen met het fritesras Fontane. Veruit het belangrijkste ras in België. De percelen liggen in zowel Vlaanderen als Wallonië en worden vanaf week 32 iedere 2 weken gemonitord. Daarnaast worden met dezelfde frequentie 18 percelen Challenger gevolgd.
Opbrengst beneden gemiddeld
De Fontane's zijn dit jaar relatief vroeg de grond in gegaan. De gemiddelde plantdatum komt uit op 16 april en dat is 6 dagen eerder dan gemiddeld afgelopen jaren. Bij de eerste proefrooiing eind juli zaten de percelen op gemiddeld 102 groeidagen. De opbrengst kwam daarbij uit op een gemiddelde van 32,7 ton per hectare. Dat is minder dan de 35,6 ton per hectare gemiddeld in de afgelopen 10 jaar bij hetzelfde aantal groeidagen. Ook is het een fractie minder dan het 10-jarig gemiddelde op dezelfde datum (27 juli): 33 ton per hectare.
Daarbij geeft PCA aan dat het aantal knollen lager is (2 stuks), waardoor de sortering iets grover uitpakt dan voorgaande jaren. Het percentage 50 millimeter opwaarts komt gemiddeld uit op 68%. Het onderwatergewicht van 383 is redelijk gemiddeld te noemen.
Challenger minder grof
Een redelijk vergelijkbaar beeld qua opbrengst is te zien bij het ras Challenger. Deze percelen werden gemiddeld op 19 april geplant. De opbrengsten lopen net als bij Fontane behoorlijk uiteen, van 18 tot 40 ton per hectare. Het gemiddelde komt na 99 groeidagen uit op 30 ton per hectare.
Anders dan bij de Fontane's zijn de Challengers een stuk fijner gegroeid. 'Slechts' 43% valt in de categorie 50 millimeter opwaarts. Vooral in Wallonië is de sortering minder grof, waar ook de meeste knollen per plant geteld werden. Het onderwatergewicht bij de percelen Challenger ligt al direct bij de eerste proefrooiing op 399 en dat is vrij hoog, stelt PCA.
Hoe doorstaan aardappelen de hitte?
Ook in België wordt de komende dagen een hittegolf verwacht. De temperatuur stijgt donderdag 6 augustus tot boven de 30 graden en kan daar tot vrijdag 14 augustus niet meer onder komen, zo schetsen de weerdiensten nu. De aardappelgewassen staan er nu nog frisgroen op met redelijk wat potentie, zo laten insiders weten. Vooral bij de iets trager ontwikkelde Challenger is dat het geval. Toch is ook in sommige percelen zichtbaar dat de opkomst en beginontwikkeling dit voorjaar moeizaam is verlopen, wat een reden voor het lagere knolaantal is.
Wat ook opvalt is het hoge onderwatergewicht op een aantal percelen. Stijgt dit door, dan kan het voor problemen met de kwaliteit zorgen. Voor het ras Bintje (nog altijd 10-15% van het Belgisch areaal) ligt doorwas op de loer. Zeker wanneer de hittegolf met onweersbuien gepaard gaat. Telers hopen juist dat deze buien wat verlichting geven. Gedurende juli viel verspreid in het land regen, maar wel minder dan in Nederland. In Wallonië 20-25 millimeter verdeeld over juli. Daarmee blijft droogte letterlijk een hot topic.
MH-moment lastig bepalen
De extreme zomerhitte is ook ongunstig voor het uitvoeren van de kiemremmer MH, al heeft de praktijk de laatste 2 jaar uitgewezen dat deze ook bij hoge temperaturen goed werk kan leveren. Toch zijn telers aarzelend over het effect.
Nog verder zuidelijk, in het noorden van Frankrijk, wordt een soortgelijke hittegolf verwacht met temperaturen tot 37 graden in het weekend. Hier heeft het volgens insiders in juli wel meer geregend, waar de gewassen van hebben geprofiteerd. Een combinatie van een moeilijke gewasontwikkeling in het voorjaar, droogte en extreme hitte baart telers zorgen. Fontane doorstaat de hitte relatief goed, maar lang niet alle rassen kunnen goed tegen het aanstaande zomerweer.
10 ton nodig
Regen in de tweede helft van augustus is noodzakelijk om nog minimaal 10 ton bij te laten groeien, zodat contracten vol kunnen worden geleverd. Aan veel 'overkilo's' is op dit moment geen behoefte, zo geven insiders aan. De huidige aardappelprijs geeft een negatief sentiment, waarbij een overschot van de nieuwe oogst nu al voor de koeien eindigt. Ook zijn nog niet alle oude aardappelen in België opgeruimd. Vooral partijen die kampen met kwaliteitsproblemen zitten nog in de bewaring. Aardappeltelers in Wallonië hebben nog altijd geen regeling voor financiële compensatie.