Aardappelsector VS vraagt om heffing op EU-frites

De aardappelorganisatie heeft een brief gestuurd naar de federale overheid om hun punt aan te kaarten. Dat meldt website Spudman. Het gaat volgens de NPC hoofdzakelijk om frites afkomstig uit Nederland en België, die goed zijn voor 90% van alle EU-frites. De import van diepgevroren frites is volgens Amerikaanse cijfers met 500% toegenomen in volume, over een periode tussen 2015 en 2019. De waarde steeg van $12,2 miljoen naar $101,2 miljoen. Goed voor 600%.

Corona maakt frites goedkoper
De organisatie vreest dat beide landen een nog grotere hoeveelheid aardappelproducten in de VS af gaan zetten in de nabije toekomst. Als gevolg van de coronacrisis zijn de productprijzen gedaald, wat frites uit de EU nog aantrekkelijker maakt. Dit heeft ervoor gezorgd dat in de eerste 4 maanden van 2020 fors meer frites door de Europeanen richting de VS is verscheept, zegt NPC-consultant Matt Lantz. Amerikaanse bedrijven hebben volgens de NPC geen soortgelijke mogelijkheden om frites naar Europa te exporteren.

Op dit moment worden frites uit de EU met een importheffing van 8% belast. Als het aan de NPC ligt wordt dat direct met 100% verhoogd. Het Bureau van de handelsvertegenwoordiger van de VS (USTR) heeft deze bevoegdheid, dankzij een wetswijziging die eind juni in het leven werd geroepen tegen uit de EU geïmporteerde goederen. De Amerikanen menen dat aardappeltelers in België en Nederland (financiële) voordelen genieten die ze zeer goedkoop aardappelen laat telen. Iets wat telers in de VS niet hebben. Oneerlijke concurrentie, zo oordeelt de NPC.

Export stijgt
Exportcijfers voor frites richting Noord-Amerika laten inderdaad een forse stijging zien dit jaar. De meeste recente cijfers (tot en met mei) komen op een plus van 60% over een periode van 12 maanden, vergeleken met dezelfde periode daarvoor. In mei steeg de export naar het continent zelfs met 85%. Dit heeft veel met de prijs te maken. Tot zo'n 10 jaar terug was Amerikaanse frites goedkoper per ton. De prijs steeg echter jaar op jaar, terwijl die van Nederland en België meebewegen met de grillen van de markt en juist daalde. Afgelopen jaar bedroeg de gemiddelde verkoopprijs van Belgische frites $800 per ton, die van Nederland $950 en die van de VS bijna $1.200. In 'goedkope' aardappeljaren is dit verschil zelfs nog groter.

Pas sinds 2016 is structureel een toenemende export richting de VS merkbaar. In 2018 en 2019 nam deze fors toe. Van 20.000 ton eindproduct ging het naar bijna 100.000 ton afgelopen jaar. In 5 jaar tijd steeg de export met 450%.

Niet de eerste
De VS is niet het eerste land waar Nederland en België worden beticht van oneerlijke concurrentie op het vlak van de friteshandel. Recent kwamen Nieuw-Zeeland en Australië in het nieuws met soortgelijke aantijgingen. Bekende handelsconflicten op dit gebied zijn de anti-dumping klachten van Brazilië en Zuid-Afrika. Het stuit de Europese fritessector tegen de borst. Zij menen dat er sprake is van een politiek spel en onjuiste feiten.