Minder french fries biedt kans Europa

Van de Verenigde Staten zou je verwachten dat het land zichzelf grotendeels kan bedruipen met frites. Niets blijkt minder waar, want verwerkers uit België en Nederland zien het aantal Amerikaanse klanten steeds meer toenemen. In de voorbije 12 maanden tot en met april stond het land zelfs op plek 3 van grootste afnemers buiten de EU. Ten opzichte van dezelfde periode daarvoor steeg het exportvolume met bijna 60%. Dat is niet zo gek. Door een krappe beschikbaarheid van aardappelen viel minder uit te voeren.

Springen om orders
Alleen Saudi-Arabië en Brazilië kopen als niet-EU landen nog meer Europese frites. Daarmee is het land bijna net zo belangrijk als Polen, die bij de Europese ranglijst onder in de top 10 zweeft. Komend seizoen is er een kans dat de VS wederom een significant volume 'french fries' in gaat voeren. Mogelijk meer dan anders. Europese verwerkers staan te springen om orders. Met de huidige kennis van zaken is ook de aardappelaanvoer geen belemmering.

De analisten van North American Potato Market News (NAPM) schatten in dat verwerkers 15% tot 20% minder vastprijscontracten voor fritesaardappelen hebben afgesloten, om zo voor te sorteren om een verminderde fritesconsumptie door het coronavirus. Nog meer dan in Europa wordt de patat steevast buitenshuis genuttigd. Amerikanen met een friteuse zijn er nauwelijks. Het aardappelareaal krimpt in de VS naar schatting met 6%. Dat is 24.000 hectare. Telers hebben voor een deel vrije aardappelen gepoot en voor een deel kan de industrie terugvallen op de voorraad van oogst 2019.

Ook tafelmarkt heeft interesse
De tafelaardappelmarkt (die ook Russets gebruiken) is echter ook aan de markt voor vrije aardappelen. Door de kleinere beschikbaarheid verwacht NAPM daarom een 10% afgenomen consumptie. Dit betekent dat de verwerking 980.000 ton lager uit kan vallen. Sinds seizoen 2015-2016 werden niet zo weinig aardappelen verwerkt (8,84 miljoen ton). Dit heeft ook gevolgen voor de fritesexport, die een vijfde lager wordt geraamd. Amerikaanse cijfers wijzen uit dat tot 1 juni de industrie op 60% van zijn oude capaciteit draaide.

In de afgelopen 12 maanden voerde de VS bijna 1 miljoen ton bevroren aardappelproducten in. De import ligt daarmee fors hoger dan de export. Deze cijfers geven echter een vertekend beeld. De VS is een grote fritesexporteur wereldwijd en voedt de vraag naar product in het eigen land met frites afkomstig uit Canada. De meeste verwerkers hebben namelijk in beide landen fabrieken staan. De verwerkers zijn zo continue bezig om in balans te blijven.

Canada dominant aanwezig
De rol van Canada in dit spel nam afgelopen seizoen wel af. Was het land in 2018-2019 nog goed voor ruim 90% van de frites, afgelopen seizoen was dat nog 87%. België en Nederland leverde meer frites en ook Duitsland deed mee. Komend seizoen blijft dit niveau waarschijnlijk staan of het neemt verder toe. Vanuit Europa wordt maar wat graag geëxporteerd tegen scherpe prijzen. Canada heeft zijn contractteelt niet zover teruggebracht, waardoor ook de Amerikaanse noorderburen een oogje op meer sales hebben.

De VS is 1 van de zwaarst getroffen landen door de coronacrisis. Toch draaien fastfoodketens weer als vanouds en zelfs boven prognose. Juist hier wordt veel frites geconsumeerd. Blijft corona het land in zijn grip houden, dan kan de situatie ook snel veranderen. De NAPM-analisten verwachten nu een terugval van goed 7% in de afzet in eigen land.