Tafelaardappelmarkt zoekt nieuw evenwicht

Zodra de eerste nieuwe aardappelen op het Europese continent beschikbaar komen, daalt de interesse bij kopers in geïmporteerd product uit landen als Egypte, Cyprus en Israël. Dat is dit jaar niet anders, merkt ook de Belgische aardappelhandelaar Johan Kant. "Ik heb momenteel aardappelen uit Egypte staan die onverkoopbaar zijn. Er is aanbod genoeg, er is alleen nog gebrek aan aardappelen met vaste schil." Daardoor is het toch zoeken naar voldoende 'lokaal' aanbod om de vraag in te kunnen vullen en dat heeft effect op de prijsvorming.

Magere Spaanse oogst
Traditiegetrouw komen de eerste nieuwe aardappelen in Europa uit Spanje en Frankrijk. Eind april-begin mei werden daar de eerste zeer vroege partijen geoogst. Door kou en regen tijdens het groeiseizoen werd echter al voorspeld dat de Spaanse opbrengst dit jaar fors lager zou zijn dan in 2019 en dat is uitgekomen. Regen in mei deed daar nog een schepje bovenop. Telers kampen met problemen met Phytophthora en Rhizoctonia.

De tegenvallende kwaliteit hinderde een goede oogst. De aanvankelijk relatief goede prijzen, zakten daardoor weg. Telers moeten soms zelfs genoegen nemen met minimumprijzen tussen de €8 en €12 per 100 kilo. Mede daardoor raakte de vroege oogst in Andalusië tweede helft juni al op z'n eind, veel eerder dan normaal. Naar verluidt wordt 18 tot 20% van de aardappelen in deze regio zelfs helemaal niet geoogst.

Prijzen klimmen iets op
Toch liepen de prijzen voor Spaanse aardappelen in West-Europa in de afgelopen week weer op, zo melden marktanalisten. Het zou gaan om prijzen tussen de €30 en €50 per 100 kilo, franco geleverd. Het laatste heeft te maken met het feit dat het aanbod uit eigen land nog mondjesmaat of niet structureel genoeg is. Duitsland is daar een goed voorbeeld van. Supermarkten in het hele land zijn inmiddels overgestapt op de binnenlandse productie, maar krijgen de schappen daarmee op dit moment nog met moeite gevuld.

De opbrengst van de vroege aardappelen in Duitsland is op veel plaatsen matig als gevolg van de droogte. Tegelijkertijd verloopt de afrijping langzamer dan normaal. Als het gaat om aardappelen met een vaste schil is er daardoor op dit moment sprake van schaarste. "Aardappelen met een vaste schil zijn vanwege de betere houdbaarheid veel meer gewild", vertelt Kant. "Het huidige aanbod tafelaardappelen, ook vanuit landen als België en Nederland, betreft voornamelijk aardappelen met losse schil."

Meer stabiliteit
Aardappelen met een vaste schil zijn dan ook redelijk goed aan de prijs. Volgens Agrarzeitung werd begin deze week in Duitsland €42 tot €44 per 100 kilo betaald. In Oostenrijk, waar goede opbrengsten gemeld worden, liggen de prijzen lager. Komende weken zal het aanbod toenemen en meer in balans komen met de vraag naar huidvaste aardappelen. De prijs zal dan iets zakken, maar naar verwachting minder hard dan andere jaren, omdat het Europese aanbod niet overvloedig is.

Overgang in fritesmarkt wordt spannend
Ondertussen zijn ook de ogen gericht op het aanbod vroege fritesaardappelen. De verwachting is dat deze eind juli loskomt. Het is echter nog maar zeer de vraag of de markt hier dan al op zit te wachten. Koelhuizen van verwerkers zitten, als gevolg van de coronacrisis en een gestagneerde afzet, tot de nok aan toe vol.

De flinke voorraad oude oogst lijkt een vlotte overgang op de nieuwe oogst in de weg te zitten. Tegelijkertijd zal het vroege aanbod met de huidige areaalprognoses en op veel plaatsen op dit moment een prima gewasontwikkeling, niet tegenvallen. "Daar komt bij dat Zuid-Amerikaanse landen door de corona-uitbraken veel minder voorgebakken frites afnemen. Al met al ziet het er somber uit", stelt Kant. "We staan niet voor een gemakkelijke opgave."