De dit jaar gevormde Producenten Organisatie Consumptieaardappelen (POC) heeft zich bewust niet in de vraagstukken gemengd die binnen de aardappelsector ontstonden nadat de coronacrisis zich ontvouwde. Achter de schermen werkt het aan hun eerste speerpunt, die de ledenaanwas moet aanwakkeren.
De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) speelt een voortrekkersrol in het vormen van de POC, maar benadrukt dat de organisatie uiteindelijk op zichzelf moet staan en onafhankelijk moet opereren. Begin maart heeft de ALV plaatsgevonden, maar door de daaropvolgende coronacrisis is het definitief aanstellen van een bestuur niet gebeurd. Bestuurslid en akkerbouwer Johan van der Eijk uit Strijen (Z-H) is kandidaat-voorzitter.
5% areaal gebundeld
"Achter de schermen wordt nu druk gewerkt aan ons eerste speerpunt. Komende winter wordt opnieuw gestart met de ledenwerving", laat Keimpe van der Heide weten. Hij is namens de NAV betrokken bij de vorming van de POC. "We beseffen dat het niet in 1 jaar lukt om voldoende leden en aardappelareaal te werven. Wel heeft zich een groep met bestuursleden en meedenkende leden gegroepeerd die de organisatie vorm gaat geven."
Om serieus te worden genomen door de aardappelindustrie, mikt de POC op het verenigen van een aardappelareaal dat ten minste 20% tot 30% van het Nederlandse oppervlakte aan consumptieaardappelen betreft. Van der Heide schat dat de teller nu op zo'n 5% staat. Bij een eerdere poging liep het daar op stuk. "Een studiereis bij een Amerikaanse producentenorganisatie leerde dat het pas bij 30% tot 40% ging rollen", vertelt Van der Heide.
Areaalregulering
Producentenorganisaties zijn verplicht om een lijst met mogelijke speerpunten aan te leveren, die door de Europese Commissie wordt getoetst. De POC heeft voor alle mogelijke onderwerpen een visie aangedragen, zodat het breed kan werken. Eén daarvan is regulering van het areaal.
De verwachting is dat het aardappelareaal in Europa dit jaar minimaal krimpt, denkt de organisatie. Wil het hier verandering in brengen – om vraag en aanbod in balans te brengen – dan is optrekken met andere landen volgens de POC vereist. Via de NEPG zijn gesprekken gevoerd met België, Duitsland en Frankrijk. Alleen dit laatste land kent een PO: GAPPI. Hier zijn 800 aardappeltelers in verenigd.
Kleine groepjes
"In Nederland is het de POV (Producentenorganisatie Varkenshouderij red.) gelukt om tot 80% van de varkenshouders bij elkaar te brengen", vervolgt Van der Heide. "Door in kleine groepjes met elkaar te praten, dringt het besef beter door bij de teler denken we. Daar starten we komende winter mee. Een deadline voor een minimum aantal leden en areaal is niet vastgesteld."
Ondertussen wordt gewerkt aan het eerste speerpunt van de organisatie. Bewust wordt voor 1 onderwerp gekozen. Van der Heide laat hier al iets over doorschemeren en noemt de verdeelde sectorale houding aangaande duurzaamheidslabels als PlanetProof. "Sla je vooraan in de keten de handen ineen om een meerprijs af te dwingen voor extra inspanningen, dan profiteert iedereen daarvan. Bovenwettelijke eisen moeten niet het nieuwe normaal worden."
Niet overschreeuwen
Het ledenbestand bij oprichting van de POC is naar eigen zeggen zeer divers. Zowel grote als kleine aardappeltelers hebben zich aangesloten. Bij het vormen van een bestuur is ook rekening gehouden om vertegenwoordigers uit alle aardappelregio's bijeen te krijgen. Van der Heide: "Bewust houden we ons nu gedeisd. De organisatie is er nog niet klaar voor. Bestaande belangenbehartigers en organisaties in de sector hebben zich over steunmaatregelen voor de aardappelsector gebogen en met de overheid voor elkaar gekregen. Als POC willen we ons niet overschreeuwen, maar eerst op de achtergrond opereren."