Einde aardappelseizoen wordt steeds ingewikkelder

Opvallend is dat Frankrijk en Vlaanderen beduidend lagere budgetten vrijgeven voor de compensatie. Waar de Nederlandse regering €50 miljoen beschikbaar stelde, hebben de Vlaamse en Franse overheid beide maar €10 miljoen als compensatie gereserveerd. Duidelijk is dat België en Frankrijk geleerd hebben van de Nederlandse fouten en enkel compensatie geven aan vrije aardappelen.

Vrije aardappelen zijn dan ook feitelijk niet meer te koop in Nederland, België en Frankrijk. Deze gaan massaal in de regeling en richting voer. Iets wat voor fabrieken met een lage dekking voor het einde van het seizoen soms best een uitdaging blijkt te zijn. Ondanks corona, het overschot van aardappelen en de beperkte vraag naar frites blijft er bij enkele verwerkers vraag naar fritesgeschikte aardappelen. Bij de teler is niks te koop, maar wil zij ook niet actief op 'lopen'.

Interne markt
Daardoor is er nu een interne markt ontstaan tussen verwerkers onderling. Verwerkers die overschotten hebben in hun contractpositie en verwerkers die tekort hebben (doordat ze een lage dekking hebben of in een ander - niet horeca - afzetsegment zitten) vinden elkaar. Ook uitruil van rassen vindt onderling plaats. Soms doordat rassen in positie zijn waar geen vraag naar is (zoals Innovator/Agria richting horeca) versus rassen waar wel afzet voor is (Fontane richting retail).

Prijzen variëren van €3 tot €5 voor fritesaardappelen en worden dus vooral op een interne markt verhandeld. De voermarkt is door gebrek aan aanbod op een betaalbaar niveau rustig. Veehouders haken ook af door de regen en het zicht op een betere snede gras. De prijs was inmiddels ook opgelopen naar een niveau waarop alternatieve grondstoffen aantrekkelijker worden. De daling van de granenmarkt zorgt ook voor een alternatieve keuzemogelijkheid.

De aansluiting van het oude en nieuwe seizoen lijkt door de regen ook minder onder spanning te staan. In alle belangrijke teeltgebieden is (op tijd) regen gevallen, waardoor die spanning eraf is. Verwerkers proberen de overgang zo goed mogelijk te timen en te managen, waarbij vooral ook de afzet van frites bepaalt wanneer en hoe.

Telers van vroege aardappelen zijn een beetje op zoek naar wat nu de markt en prijs voor vrije vroege aardappelen is. Voor dit segment lijkt nog geen markt te zijn. Kopers zijn er (nog) niet te vinden op dit moment.

Termijnmarkt
De termijnmarkt lijkt op dit moment een sterk fundament te vinden rond de €10. Deze week leek die erdoor te zakken door de regen, die binnen de EU-5 overal de droogte tijdelijk heeft verdreven. Het lijkt nog te vroeg om de markt af te schrijven. Komende weken wordt het droog en heet. Bovendien is het watertekort nog lang niet aangevuld.

Een gemiddeld tot bovengemiddelde oogst is dus lang nog niet zeker. De coronaperikelen houdt de deksel echter wel stevig op de pot. Iets wat ook wordt vertaald in de omzet, die relatief laag is voor de tijd van het jaar en de situatie waarin de oogst verkeerd. Veel gaat afhangen van het herstel van de afzet van frites. Verwerkers melden dat er enkele lichtpuntjes zijn, maar dat zij nog lang niet op 100% verwerking zitten.