Belgische regeling maakt aardappelmarkt troebeler

Zoals bekend is de regeling in Nederland met veel ruis tot stand gekomen. Tot wel 3 keer toe moesten de fritesverwerkers de positie herijken, aangezien de regeling steeds weer werd aangepast. Ook nu geeft de regeling in Vlaanderen, hoewel de voorwaarden nog niet bekend zijn, een draai aan de markt.

Belgapom noteerde vrijdag 12 juni weliswaar €3,00 per 100 kg over de rassen Bintje, Fontane en Challenger. Algemeen bekend is dat er deze week ook wordt gekocht voor €4,00 tot €5,00, waarbij moet worden gezegd dat dit dus kan duiden op andere rassen en/of andere condities. Belgische verwerkers hebben over het algemeen minder vastprijscontracten als de Nederlandse verwerkers, waardoor zeker aan het eind van het seizoen de dekking duidelijk lager is. Belgische verwerkers zijn dan ook vrije aardappelen blijven bijkopen gedurende de coronacrisis/ lockdown periode. 

Strategie achterhaald
Ook Nederlandse verwerkers zijn een tijdje actief geweest om aardappelen te kopen op de Belgische markt. Dat was in de periode dat de Nederlandse contractaardappelen via de regeling nog af te zetten waren naar het voer. Het idee was dan om in het buitenland goedkoop aardappelen of contractaardappelen die daar waren afgesloten op te pikken. Inmiddels is deze strategie achterhaald en verwerken de fabrieken weer de in Nederland gecontracteerde aardappelen.

Indien de regeling in België hetzelfde signatuur heeft als de Nederlandse, dan moeten de Belgische verwerkers dus meer voor vrije aardappelen gaan betalen dan wat de regeling compenseert. Er zijn echter nog 2 elementen in de markt die van invloed zijn op de prijsvorming.

Grote vraag vlokken en voer
Ten eerste de grote vraag voor voer en vlokken. Gebleken is dat als de vraag vanuit de fourage echt op gang komt, de afzet bijna onbeperkt lijkt. Grote volumes zijn in korte tijd weggereden. In de melkveehouderij hebben aardappelen inmiddels een vaste plaats op het menu. Als gevolg van de droogte de afgelopen maanden en het daardoor slecht willen groeien van het gras zorgde voor een run op deze goedkope voergrondstof.

De marktprijzen van voeraardappelen is inmiddels ook opgelopen van €1,25 per 100 kg bij de start van de regeling naar (week 24) €2,50 afgehaald over de stortbak geleverd. Het aanbod droogt nu dus wat op, wat te zien is aan de prijsontwikkeling. Een andere factor voor de wat prijshoudende stemming is de ontwikkeling van de vroege aardappelteelt. In Duitsland hebben de vroege aardappelen eerst te lijden gehad van de nachtvorst en aansluitend van de droogte. Daardoor komen de opbrengsten uit op gemiddeld tot in sommige gevallen matig.

Herstel fritesverwerking
De overgang van oude aardappelen naar nieuwe is volgens verwachting een week later dan gepland. In België lijkt de vroege teelt vooral enige schade te hebben opgelopen. Belgische telers zijn slecht te spreken over de hectareopbrengst. Positief en ondersteunend aan het huidige sentiment is ook het snelle dan verwachte herstel van de fritesverwerking. Op het diepst van de markt (hoogtepunt coronatijd) werd er maar 25% verwerkt ten opzichte van wat normaal is. Naar verluidt is dat nu weer 75%. Het verwerkingsvolume is overigens nog niet voldoende om - bij een normale aanstaande hoofdoogst - marktprijzen te krijgen die boven kostprijs uitkomen.

De ontwikkeling van de markt voor oogst 2020 wordt ook goed vertaald door de termijnmarkt van het 2021 contract, die vrijdag 12 juni sloot op €10,50. Een bijzonder lage prijs voor de tijd van het jaar, zeker gezien de omstandigheden in het veld. De meeste insiders gaan ervan uit dat, als er geen corona was geweest, de termijnmarkt vandaag de dag wellicht boven de €20,00 had gestaan.