Prijsachtbaan voor vroege Spaanse tafelaardappel

Door de vele regenval en relatief lage temperaturen was de hoop op een bijzonder vroege aardappeloogst in Spanje snel vervlogen. In sommige delen van Andalusië en Murcia werden half april de eerste nieuwe aardappelen geoogst, maar nog zeer mondjesmaat. De piek die verwacht werd in de tweede helft van mei is inmiddels in alle hevigheid losgebroken. De zomerse omstandigheden liggen daar aan ten grondslag. Telers maken zich hierdoor zorgen over de kwaliteit van hun product.

Druk op opbrengst en kwaliteit
Naar schatting was de oogst in Andalusië eind vorige week voor 30% gevorderd en in de regio Murcia was zelfs al 50% van de nieuwe aardappelen geoogst. De opbrengsten lopen zeer uiteen. Vergeleken met de goede oogst van vorig jaar, wordt er dit seizoen over het algemeen zeker minder aanbod verwacht. Ook de kwaliteit van de aardappelen laat op veel plekken te wensen over. Het natte voorjaar zorgt voor een verhoogde ziektedruk. Vooral phythophthora is voor veel telers een probleem.

De vereniging van jonge boeren in Spanje (Asaja) gaat er vanuit dat 400 tot 500 hectare aardappelen dit jaar verloren gaat, als gevolg van de wateroverlast in de voorgaande maanden. Dat meldt de nieuwssite La Verdad. Vooral bedrijven rond Mar Menor, in het zuidoosten van Murcia, kampen met problemen. Het grondwaterpeil is zo hoog, dat veel knollen schade oplopen en gaan rotten. Ook in andere gebieden, met minder waterproblemen, is volgens Asaja de productie laag en de kwaliteit ondermaats.

Prijsvorming puinhoop
De situatie heeft grote invloed op de prijsvorming van de Spaanse aardappelen. Marktanalisten spreken van een tijdelijke puinhoop als het om prijzen gaat. Minder export vanuit Spanje heeft een prijsopdrijvend effect. Zo worden voor rassen als Agata, Charlotte, Alegria en Annabelle prijzen tussen de €65 en €74 per 100 kilo gemeld. Dat komt mede door de hoge transport- en bewaarkosten. De prijzen lopen echter zeer uiteen, mede ook door de forse kwaliteitsverschillen. Telers zouden naar verluidt tussen de €36 en €40 ontvangen voor af aardappelen.

Onder kostprijs
Asaja meldt dat Spaanse telers momenteel de producten die ze aan het oogsten zijn gedwongen met verlies moeten verkopen. Het gaat onder meer om aardappelen en uien. De organisatie verwijt de overheid dat oneerlijke handelspraktijken niet worden aangepakt, waardoor er een groot verschil ontstaat tussen de prijs die de boer ontvangt en de prijs die de consument betaalt.

Nieuwe wetgeving die sinds februari geldt in Spanje, maakt het verplicht om de productiekosten op koopovereenkomsten te vermelden. De overeengekomen prijs zou minimaal deze kosten moeten dekken. In de praktijk zou deze regelgeving niet of onvoldoende worden nageleefd. Asaja dringt aan op een betere naleving en aanvullende maatregelen om een minimuminkomen voor boeren te garanderen.