Contractaardappelen blok aan het been van fabrieken

PCA en Fiwap hebben op 1 april hun gebruikelijke voorraadmeting uitgevoerd. Hieruit blijkt dat op dat op de peildatum nog 1,71 miljoen ton aardappelen in opslag lag bij Belgische telers. Verreweg het grootste deel (980.000 ton) zijn Fontane’s, gevolgd door 430.000 ton andere rassen. Alleen begin 2018 was de voorraad met 1,96 miljoen ton nog groter op deze datum.

Capaciteit gehalveerd
Van dit volume ligt 1,17 miljoen ton onder een contract bij de aardappelverwerkers. Deze aardappelen zijn een blok aan hun been, omdat de verwerkingscapaciteit met 30% tot 50% is teruggeschroefd door de weggevallen vraag naar frites en andere aardappelproducten. Inmiddels draaien de verwerkers al een maand op deze verlaagde capaciteit, wat betekent dat 400.000 tot 480.000 ton product niet is verwerkt.

Ieder week dat de capaciteit lager ligt wordt 100.000 tot 120.000 ton aardappelen doorgeschoven. Verwerkers hopen in juli of augustus deze aardappelen alsnog te kunnen verwerken, maar dat is alles behalve zeker. De kersverse brancheorganisatie Belpotato.be verwacht dat telers in het land met 750.000 ton product blijven zitten, wat een schadepost betekent van €125 miljoen. In deze tonnen zijn voornamelijk de vrije kilo’s vertegenwoordigd.

Europese schadepost
Samen met 1 miljoen ton uit Nederland en 500.000 ton uit Frankrijk gaat het om 2,25 miljoen ton aardappelen, plus een nog onbekend deel uit Duitsland. Goed voor een schadepost van bijna €400 miljoen. De Europese Commissie heeft inmiddels toezeggingen gedaan, maar een regeling voor de Belgische telers staat nog niet in de steigers.

Belpotato gaat er van uit dat verwerkers hun verplichtingen nakomen. Sleept de crisis langer voort, dan wordt het overschot echter alleen maar groter. Daarbij komen de extra bewaarkosten die telers moeten maken in bewaarplaatsen met een mechanische koeling. De verschillende organisaties hopen zoveel mogelijk aardappelen af te kunnen zetten voor humane consumptie, gevolgd door de bestemming veevoer en biogas. Terug op het land rijden wordt als uiterste redmiddel gezien, mocht dit überhaupt een optie zijn. Acties moeten aanmoedigen om aardappelen aan voedselbanken te schenken en af te zetten als veevoer.

CIPC-verlenging
Fiwap, FWA en Belpotato trachten bij Denis Ducarme, de Belgische minister van Landbouw, een verlenging van de licentie op CIPC te krijgen tot 15 juli. Ook wordt in het voorstel gevraagd om het verbod met een jaar op te schorten, omdat bewaarplaatsen nu niet tijdig kunnen worden gereinigd.