Poot minder aardappelen dit voorjaar, is het devies

Uit een rondgang onder Europese aardappelhandelaren en verwerkers, met de vraag hoe ze in de huidige coronacrisis naar het nieuwe seizoen kijken, wordt een ding duidelijk. Voor veel aardappelen van oogst 2019 lijkt geen plek meer te zijn bij de aardappelverwerkende industrie. De vraaguitval heeft als gevolg dat, als er aan de huidige crisissituatie niets veranderd, er voor maximaal 1/3 van het huidige volume aan opgeslagen aardappelen een eindbestemming is. Hoe de andere aardappelen moeten worden weggewerkt, is op dit moment de grote vraag. 

Overschot boven de markt
Alle marktpartijen geven aan dat het enorme overschot aan aardappelen ook gevolgen heeft voor het nieuwe seizoen. De oude oogst gaat nog lange tijd boven de markt blijven hangen. Denk daarbij aan seizoen 2017, waarin door de overvloedige oogst nog tot en met week 34 oude aardappelen in werden verwerkt. Verwerkers gaan een deel van de aardappelen verwerken en het eindproduct tijdelijk opslaan in vrieshuizen. Deze voorraad diepgevroren frites blijft dus ook volgend jaar boven de markt hangen. 

Met het verder verlengen van de huidige beperkingen tot 1 juni (minimaal) vallen veel grote evenementen weg en blijven restaurants mogelijk langer dicht. Vooral op grote evenementen als het EK-voetbal, Koningsdag, Formule 1 en muziekfestivals worden veel frites geconsumeerd. En dit geldt natuurlijk niet alleen voor Nederland, maar voor bijna de gehele wereld.

Duur van crisis bepalend
Hoe groot de impact op het nieuwe seizoen word, is afhankelijk van de duur van deze crisis. Maar ook hoe snel er weer een normaal leven op gang kan komen. De verwachting is dat het opheffen van de beperkingen niet meteen leidt tot 100% vraag, maar dat deze geleidelijk weer toeneemt.

Verwerkers en handelaren zitten dan ook met een groot probleem. Een aantal partijen is vorige week per direct gestopt met het contracteren van aardappelen voor het nieuwe seizoen, om zo niet vast te zitten aan aardappelen waar ze geen afzet voor hebben. Ook adviseren bijna alle verwerkers en handelaren om indien mogelijk te minderen in areaal.

Mogelijk generiek areaal geschrapt
Dit gebeurt eerst op vrijwillige basis, maar wordt zo nodig generiek doorgevoerd. Kunt u nog van uw pootgoed af of van uw huurland, cancel het dan is het devies. Telers die nog geen contract hebben, wordt geadviseerd om niet te gaan telen voor de vrije markt maar bijvoorbeeld (zomer)graan of maïs in te zaaien. Ook lopen er enkele marktpartijen rond die op bepaalde manieren telers proberen te overtuigen om contracten die al zijn afgesloten te verscheuren, om op die manier van de aangegane verplichting af te komen. 

Vooral over aardappelen die af land geteeld gaan worden, maken de marktpartijen zich grote zorgen. Daar is geen bewaarcapaciteit voor en dat levert dan tegen die tijd een acuut probleem op. Een krimp van 15% van het aardappelareaal voor Noordwest-Europa is eigenlijk een minimale vereiste om volgend jaar te overleven, zo wordt ingeschat.