Het gemis van de kiemremmer chloorprofam en het loofdodingsmiddel diquat zijn de hete hangijzers in de totstandkoming van het aardappelcontract voor 2020-2021. Aviko Potato brengt meerdere prijs ondersteunende maatregelen in stelling om deze kostprijsstijging te lijf te gaan.
Ook vorig jaar anticipeerde Aviko Potato op de actualiteiten. Toen werd het indexcontract geïntroduceerd, om de hogere teeltkosten door het vele beregenen te compenseren. Dit jaar is de impact – door het wegvallen van chloorprofam en diquat – zo mogelijk nog groter. De prijsstelling wordt daarom volgens het bedrijf aangepast, waar dat nodig is. Bovendien zijn volgens Aviko extra compensatiemaatregelen genomen die de teler moeten ondersteunen.
Rassenpakket gelijk
De aardappelverwerker kent reeds een grote diversiteit aan contractvormen. Naast het vastprijscontract zijn er het klikcontract, fritestermijncontract en sinds vorig jaar het indexcontract. Daarnaast is er de bekende aardappelpool. Er wordt gewerkt met 3 rasgroepen: A (Fontane, Challenger, Bintje), AA (Victoria, Miranda) en AAA (Innovator, Agria, Markies, Lady Anna, Zorba).
Voor dit seizoen wordt aan het rassenpakket, omwille van de eerder genoemde uitdagingen, nog niet gesleuteld. De pootgoedprijzen blijven veelal gelijk. Alle genoemde prijzen zijn per 100 kilo. Aviko hanteert een maatsortering vanaf 40 millimeter opwaarts.
Verhoging in AAA-segment
Het af land seizoen start in week 30. De strategie van de verwerker is om lang met oude oogst door te draaien. In week 33 start af land levering van de hoofdoogst. De prijzen blijven ten opzichte van vorig seizoen ongewijzigd. In week 33, 34 en 35 wordt een vroegrooipremie gegeven, aflopend van €1,50 naar €0,50 per 100 kg. Groep A komt in week 36 op €10,50. Voor AA is dat €11,25 en AAA doet €12,00.
Toeslag op bewaring
De triple-A groep krijgt er over de gehele linie €0,25 bij. Vanaf week 9 keert Aviko een extra vergoeding uit ter compensatie van de hogere kosten voor kiemremmingsmiddelen. De maximale premie – aan het einde van het seizoen – bedraagt €1 per 100 kilo.
In week 17 (eind april) komt groep A op €14,91 en groep AAA op €16,67. Dit is inclusief bewaarpremie. Daar bovenop wordt het bestaande bonussysteem uitgekeerd. Eind juni (week 26) wordt voor de eerste groep €17,43 betaald en de derde groep €19,18.
Dit is niet de enige prijsverhoging die Aviko doorvoert. Door het wegvallen van CIPC (chloorprofam) ontstaat het risico dat partijen (te) koud worden bewaard omwille van de kiemrust. Dit gaat ten koste van de bakkwaliteit. Wie daarom dezelfde bakkleur levert als voorheen, krijgt een premie van €0,50 per 100 kilo uitbetaald. Deze bonus dient als stimulans voor de teler en zijn bewaarkunst.
Vergoeding voor mechanische koeling
Telers die hebben geïnvesteerd in een mechanische koeling, worden vanaf komend seizoen hiervoor beloond. Vanaf week 17 keert de verwerker een bonus van €0,40 uit, met een oplopende staffel van €0,05 per week zonder maximum.
Concreet komt het hier op neer: wie een triple-A ras (Innovator of Agria) tot eind juni levert volgens de standaard norm kan rekenen op een basisprijs van €18,26 per 100 kilo. Daarbij komt de extra bewaarvergoeding, de bakkleurpremie en de toeslag voor de mechanische koeling. Dat brengt de basis-eindprijs op €20,03 per 100 kilo. Deze prijs is exclusief het bestaande bonussysteem met punten op het onderwatergewicht, grofte en bakkleur. Wie 40 ton of meer per hectare op vaste prijs levert, krijgt €0,50 extra.
Langbewaarderscollectief
Bewaarseizoen 2020-21 wordt spannend voor zowel teler en afnemer. Hoe houden partijen zich in de bewaring, met welke residuen wordt de afnemer geconfronteerd en wat is het effect van alternatieve kiemremmers? Op aandringen van de Aardappeltelerscommissie (ATC) is het langbewaarderscollectief opgericht. “De exacte kostprijsverhoging blijft nog in het ongewisse. Wel weten we dat de risico’s bij lang bewaren fors toenemen”, meent ATC-voorzitter André Broeze.
Telers die tussen week 21 en week 30 aardappelen leveren, kunnen zich voor het collectief aanmelden. Broeze: “Het betreft geen aparte pool en wordt ook niet zo afgerekend of gepubliceerd.” Vanaf week 10 tot 13 gaat Aviko de partijen intensief bemonsteren en monitoren. Gaat een partij onverhoopt achteruit, dan wordt deze eerder verwerkt. Houd een eerder aangemelde partij zich goed, dan wordt deze mogelijk naar achteren geschoven om de productbeschikbaarheid te continueren. Een onafhankelijke derde partij gaat het proces van monitoren en beoordelen op zich nemen.”
“Wordt een partij vervroegd afgeleverd, dan krijgt de teler de bewaarvergoeding van die week uitgekeerd”, vervolgt hij. “Het alternatief is dat de teler het volledige risico op zich neemt. Met eerder afleveren, is de opbrengst verzekerd. Wordt langer bewaard dan de bedoeling was, dan is de hogere bewaarvergoeding voor de teler van toepassing.” Wanneer een partij op verzoek van Aviko wordt doorgeschoven, nemen zij op dat moment ook het risico over.”
Kostprijs in het ongewisse
Ook over het gemis van diquat heeft de ATC uitgebreid gesproken. “Dit dossier is nog veel lastiger”, aldus Broeze. “De impact per ras is verschillend en de gevolgen nog niet bekend. Dat maakt het lastig om een toekomstscenario te schetsen. Feit is dat het gemis van Reglone hogere kosten met zich meebrengt. Op dit moment hebben we als ATC onvoldoende beeld van de impact op de kostprijs voor de lange termijn. Hier blijven we op focussen en dit blijft onderdeel van de discussie.”