Poolse aardappelmarkt blijft ijzersterk

Het Poolse economische landbouwinstituut IERiGÅ»-PIB beschrijft in hun rapport van december de situatie op de Poolse aardappelmarkt. Ondanks dat het areaal in 2019 met 2% steeg tot 304.000 hectare, viel de oogst nog 640.000 ton lager uit dan in slechte 2018. Een totaal aardappelvolume van 6,84 miljoen ton is de kleinste ooit in het land.

De meerjarig gemiddelde hectareopbrengst in Polen ligt op 23,4 ton per hectare, waar dat afgelopen seizoen 22,5 ton was. In vergelijking tot het meerjarig gemiddelde is er zelfs 1,1 miljoen ton minder gerooid. Door het tekort bevinden de prijzen zich op een recordhoogte. De zetmeelindustrie is het zwaarste getroffen door de droogte. Ook de verwerkers hebben met bijna 10% minder aardappelvolume te maken. Dit gat trachten verwerkers op te vullen door aardappelen uit onder meer Duitsland en Nederland in te voeren.

Stijgende prijzen
Begin december bedroeg de telersprijs gemiddeld €23 per 100 kilo, meldt IERiGÅ»-PIB. De prijzen op de groothandelsmarkt (gesorteerd en verpakt) wisselen van €23 tot €47 per 100 kilo. De verwachting van het instituut is dat, gedurende de winter, de prijzen verder stijgen wanneer de voorraad afneemt. Vooral kleine Poolse aardappeltelers kunnen niet of nauwelijks bewaren.

Het geïmporteerde volume en het weer zijn eveneens van invloed op de aardappelmarkt en de prijs. In de supermarkt liggen de aardappelprijzen inmiddels 55% hoger dan een jaar geleden, met stijgende prijzen over de laatste maanden. De consumptie per persoon daalt daarom met 5%.

Fors meer export
De Nederlandse exportcijfers tonen ondertussen een significante stijging voor de bestemming Polen. Vorig najaar stond dat cijfer nagenoeg op 0. Dit seizoen zit de Nederlandse sector ruimer in zijn aardappelen en dat is merkbaar. In september werd 742 ton aardappelen uitgevoerd. Een maand later was dat al bijna 3.500 ton.

Tussen juli en september is de Poolse import van fritesaardappelen fors toegenomen, zo blijkt uit overheidscijfers. Driemaal lag het volume boven de 10.000 ton en in september zelfs boven de 11.000 ton. Een jaar eerder werden er nog volumes van hoogstens 8.000 ton opgetekend. Over 2018 importeerde het 105.000 ton fritesaardappelen, tegenover 91.000 ton in 2017. 

Oogst 2020
Na 2 bijzondere en extreme seizoenen, is het de vraag wat seizoen 2020-2021 voor de Poolse aardappeltelers gaat brengen. De eerste gedachte is dat een stevig prijsniveau aanmoedigt om het areaal uit te breiden. Die behoefte is er ook bij de verwerkers, om zich zodoende van voldoende grondstof te voorzien. Bij een 'gemiddelde' oogst wordt dan weer ruim 7 miljoen ton aardappelen geoogst.

Een gemiddelde oogst bestaat echter niet. In een goed groeiseizoen (als 2017) kan namelijk ook ruim 9 miljoen ton worden geoogst (bij een areaal van 320.000 hectare). Dat is de bandbreedte waartussen de Poolse aardappelsector beweegt.