Meer aardappelen Canada slechts het halve verhaal

Volgens het officiële statistiekbureau Stats Canada bedraagt de Canadese aardappeloogst in 2019 106,6 miljoen cwt. Omgerekend is dat 4,8 miljoen ton. Diverse insiders kunnen zich wel vinden in dit cijfer, dat 4% boven de opbrengst van 2018 ligt.

Meerdere oorzaken
Een opbrengst die 4% groter is, terwijl 4.800 hectare niet gerooid is. Dat klinkt in eerste instantie vreemd. De oorzaak hiervan moet op meerdere plekken gezocht worden. Om te beginnen, heeft Stats Canada alle cijfers van de voorgaande 3 jaren gecorrigeerd. Dit betekent dat de vorige oogst 43.590 ton lager wordt geschat dan eerder gedacht.

Verschillende Canadese aardappelverwerkers hebben de productielijnen daarnaast uitgebreid, waardoor er meer aardappelgrondstof benodigd is. Cavendish Farms opende in Lethbridge (Alberta) zelfs een geheel nieuwe fabriek. Voor deze ambities waren fors meer hectares aardappelen nodig. Zo groeide het areaal in Alberta met bijna 2.300 hectare. Uiteindelijk valt de opbrengst in deze provincie 0,2% lager uit dan in 2018, als gevolg van een lagere hectareopbrengst en vorstschade.

Kwaliteit een uitdaging
Uiteindelijk werden in Alberta nog 1.400 hectare bevroren aardappelen gerooid, maar bij de kwaliteit moeten grote vraagtekens worden gezet. Dit geldt overigens voor alle gebieden waar onder slechte omstandigheden is geoogst. De grootste aardappelproducerende provincie (Prince Edward Island) zag juist minder hectares verloren gaan door vorst. Wel had deze provincie met extreme neerslag te kampen.

De provincies aan de gematigde oostkust zien dat hun opbrengst dit jaar bijna 9% hoger ligt. De zogenaamde 'prairieprovincies' (Alberta, Manitoba en Quebec) produceren tezamen 1,4% minder dan vorig jaar. In Manitoba is de situatie vergelijkbaar met Alberta. De telers pootten hier bijna 2.400 hectare meer, maar uiteindelijk ging 5.200 hectare door vorst verloren. De partijen die wel gerooid zijn, hebben te maken met kwaliteitsproblemen. De totale oogst ligt 3% lager.

Hoe lossen verwerkers het op?
De bewaarbaarheid van de aardappelen is nu het volgende punt van zorg voor die sector. Momenteel is het nog te vroeg om daar over te oordelen. Op peildatum 1 december lag de frites- en chipsaardappelvoorraad 0,5% hoger dan vorig jaar, maar waren de tafelaardappelbewaarplaatsen wel bijna 15% voller; vooral in Manitoba en Alberta komen bewaarproblemen voor in de fritesaardappelen.

De Canadese aardappelverwerkers hebben simpelweg te weinig voorraad om mee te werken. De grotere aardappeloogst in de kustprovincies is niet toereikend om het gat van de prairieprovincies te dichten. De insiders schatten dat deze fabrieken bijna 230.000 ton extra nodig hebben, bij een benuttingscapaciteit van 65%. Willen ze hun nieuwe friteslijnen helemaal benutten, dan is zelfs 363.000 ton product nodig.

Die aardappelen zijn simpelweg niet beschikbaar. Import uit de Verenigde Staten zal zeker plaatsvinden, maar ook daar is de voorraad aardappelen niet toereikend genoeg door verliezen en weersgerelateerde problemen. Een alternatief is tafelaardappelen bijkopen waar mogelijk, maar dit is niet voldoende om het gat te dichten.