De aardappelmarkt kijkt op dit moment gespannen naar de situatie in het Verenigd Koninkrijk. De extreme neerslag zorgt niet alleen voor overstromingen, maar hindert ook de oogst. Het gaat ondertussen niet meer om hoeveel hectares gerooid zijn, maar om hoeveel er blijft zitten.
Overal in het land is meer neerslag gevallen dan gebruikelijk; circa 125%, maar lokaal tot wel 175%, van het gemiddelde. Die regen viel vooral in het middenwesten en noorden van het land. Hier tikt de regenmeter soms tot wel 300 millimeter aan, waardoor de rivieren buiten hun oevers treden en zowel bij boeren als burgers voor veel leed zorgen.
Verouderde cijfers
Alleen op hooggelegen percelen, die het water zeer goed doorlaten, kan voorzichtig wat worden gerooid. AHDB Potato publiceerde recent nieuwe cijfers over de voortgang van de oogst. Die zijn echter actueel tot en met 12 november, waardoor ze bij uitkomst al direct verouderd waren. Deze overheidsdienst becijferde dat 89% van het areaal was gerooid. Fors meer dan menigeen dacht. Dit zou betekenen dat zo'n 13.000 hectare nog in de grond zou zitten. In de natste gebieden ligt dit percentage fors hoger.
AHDB rekent met het volledige areaal consumptieaardappelen, zonder pootgoed. Dit betekent dat ook alle primeuraardappelen, vroege rassen, salade-aardappelen en andere soorten zijn meegerekend. Wat nog in de grond zit, zijn aardappelen voor de lange bewaring. Veelal rassen voor de fritesindustrie, chipsindustrie of verwerking tot verse frites (zogenaamde chipping). Pak je alleen dit segment, dan schatten insiders dat nog circa 35% tot 25% van dit areaal moet worden geoogst. Hoe dat exact is, blijft giswerk.
Hoeveel blijft in de grond?
Daarbij heeft AHDB een schatting gemaakt van de gemiddelde opbrengst van het land. Die komt uit op 47 ton tot 49 ton per hectare. Dit maakt dat 630.000 ton aardappelen nog niet gerooid is. Van het areaal zou 2% à 3% (2.380 à 3.570 hectare) het rooien niet eens meer waard zijn. Die percelen zijn volledig afgeschreven door rot. Een deel zal volgend voorjaar alsnog worden gerooid, mits vorst geen spelbreker wordt.
Wie zijn aardappelen in de schuur heeft liggen, is overigens niet vrij van problemen. Aangezien onder zware omstandigheden is gerooid, en met veel natte grond, treden veel bewaarproblemen op. Die partijen rotten in de bewaring alsnog. Lagere temperaturen zorgen voor meer blauw en problemen met de bakkleur op een beperkte schaal. Ook zijn er percelen die met veel groene knollen te maken hebben, nadat neerslag de ruggen heeft bloot gespoeld.
Parallel met 2012
De sector trekt inmiddels parallellen met oogstjaar 2012. Toen leverde het land 1 miljoen ton aardappelen minder, als gevolg van een droog seizoen, moeilijke oogstomstandigheden en bewaarverliezen. Het areaal was met 121.823 hectare iets groter. Uiteindelijk bleef 5% (circa 6.000 hectare) in de grond zitten. In het Verenigd Koninkrijk werden slechts 4,4 miljoen ton aardappelen gerooid. 1 jaar later was dat 5,5 miljoen ton.
Aangezien de aardappeloogst in de EU-5 toen overal tegenviel, met 16,5% minder opbrengst, stond de prijs op een hoger niveau. Op 19 november 2012 raakte de koers van het aprilcontract op de aardappeltermijnmarkt het niveau van €30 per 100 kilo aan, om in het nieuwe jaar weer af te zakken richting het niveau van €20.