Nu de Poolse aardappeloogst bijna volledig binnen is, kan de balans worden opgemaakt. Het is niet vreemd dat de oogst in het land zwaar gehavend is door het droge teeltseizoen. Een blijvende vraag naar aardappelen zorgt er echter voor dat de prijs op een recordniveau staat.
Landbouwinstituut IERiGÅ» spreekt in de rapportage van oktober over een consumptieaardappeloogst van 6,7 miljoen ton in Polen. Dat is iets meer dan de 6,5 miljoen ton waar eerder over werd geschreven. Toch blijft het een zeer kleine oogst, die 11% lager uitvalt dan die van 2018. Naar verluidt is 97% nu gerooid. Alleen in Noord-Polen, waar het natter is dan in het zuiden, moet nog geoogst worden.
Maatsortering
Naast een lage hectareopbrengst, speelt mee dat de sortering zeer fijn is en de kwaliteit hier en daar gebreken toont. Er is een gezonde vraag naar goed product in de maat 50 millimeter opwaarts. Kopers zijn bereid goed geld te betalen voor deze partijen. De telers zijn overigens wel erg terughoudend in het verkopen, omdat ze inschatten dat de prijs verder kan gaan stijgen.
De supermarkten en andere retail proberen hun bevoorrading op peil te houden met importaardappelen. Deze partijen voelen er weinig voor om de hoofdprijs te betalen voor een verminderde kwaliteit. Voor seizoen 2019/2020 wordt daarom rekening gehouden met een hoog importniveau. In de periode tussen mei en juli importeerde het al grote hoeveelheden tafelaardappelen. Het gaat om ruim 90.000 ton over heel 2018. Daarnaast werd 105.000 ton fritesaardappelen geïmporteerd. Een verdubbeling in 3 jaar tijd.
Prijs houdt stand
Doorgaans toont de Poolse prijsvorming een duidelijk dalende lijn als de oogst op gang komt. Dit jaar loopt het anders. Geheel in tegenstelling tot West-Europa houdt de prijs namelijk stand. Een maand geleden schreef IERiGÅ» nog dat het dalende prijzen verwachtte bij het op gang komen van de hoofdoogst. Dat is slechts beperkt gebeurd.
Begin september stond de marktprijs op €37 per 100 kilo, waarbij de prijs slechts €3 daalde sinds de start van het rooiseizoen. Medio oktober staat de prijs omgerekend op €25 tot €30 per 100 kilo, terwijl dat 1 jaar eerder nog €18 per 100 kilo was. Het gaat hier om de groothandelsprijzen voor gesorteerd product (tafelaardappelen). Dit prijsniveau is recordhoog voor deze tijd van het jaar.
PotatoNL noteert eind oktober voor exportgeschikt product een prijs van €14,50 tot €16,50, waarmee Nederland een aantrekkelijke bestemming is. De meeste aardappelen worden uit Duitsland geïmporteerd.
Hoe gaat het verder?
Naar verwachting neemt het huidig prijsniveau nog iets verder af; vooral wanneer de winter zijn intrede doet. Veel kleinere Poolse aardappeltelers hebben geen goede bewaarmogelijkheden. Zolang het kwik niet onder 0 daalt, kunnen zij het veroorloven om terughoudend te zijn met verkopen. Lang bewaren is voor veel bedrijven echter geen optie. Daarbij speelt ook mee dat de import vol gas doorgaat en niet elke partij van topkwaliteit is. Wie te lang wacht, krijgt het deksel op zijn neus.
Zeker is in elk geval dat zowel de verwerkende industrie in Polen als de tafelaardappelmarkt dit seizoen een stevige bodem in de markt leggen. Voor Nederland is het belangrijk om concurrent te blijven ten opzichte van Duitsland en Frankrijk.