Vorst hakt in op pieperoogst Noord-Amerika

Het antwoord op die vraag is: vrij weinig. Zelfs de bevroren aardappelen worden gerooid omdat de verwerkende industrie sterke behoefte heeft aan grondstof. Hoofdzakelijk tafelaardappelen zijn door de vroeg invallende vorst in de grond blijven zitten. Juist in dit vrije segment proberen fritesproducenten aan extra grondstof te komen. Dat resulteert in een krachtenspel, waarbij de prijzen snel stijgen.

Vorstschade substantieel
Insiders verwachten dat de VS minder aardappelen uitvoert door de weer-gerelateerde problematiek. Het Amerikaanse landbouwministerie USDA publiceerde eind oktober dat 15% van het aardappelareaal in Idaho nog gerooid moest worden. Goed voor 19.000 hectare, want de staat is de grootste aardappelproducent in het land. Een compleet beeld is nog niet gevormd, maar verwacht wordt dat uiteindelijk minimaal 10% door vorst is getroffen. Goed voor 12.550 hectare.

Het probleem kent 2 kanten. Naast vorstschade kende de 'potato state' weinig nagroei deze zomer. Verwerkers hadden hier juist op gehoopt om een late start goed te maken. Hectareopbrengsten vallen zo tegen en liggen 3,75 ton per hectare onder vorig jaar in Idaho. Dat lijkt misschien niet schokkend, maar in totaal betekent het 200.000 ton minder tafelaardappelen om te exporteren. Het gaat hier om slechts 1 staat.

Hoe noordelijker hoe slechter
In de noordelijke staten, zoals Noord Dakota, zijn de problemen nog groter. De aardappelteelt is er kleiner, maar procentueel gezien bleef meer in de grond achter. Tot 50% schatten insiders. Vooral in de Red River Valley regio, die zich verdeeld tussen Noord Dakota en Minnesota, zijn veel tafelaardappelen door vorst verloren gegaan. Een nieuwe koudegolf heeft alle hoop uitgewist van telers om hier nog aan te rooien te gaan.

Ook percelen die met vorstschade hebben te maken worden gerooid, als de omstandigheden dit toelaten. Daarbij moet met grote verliezen rekening worden gehouden. De vraag is echter zo substantieel dat het loont om ze wel te rooien. In Michigan zitten volgens berichten nog 2.000 hectare chipsaardappelen in de grond.

Situatie in Canada
De situatie verder noordelijk, in buurland Canada, is nog prangender. In Alberta en Manitoba worden grote verliezen opgetekend door aardappeltelers. Het gaat hier vooral om fritesaardappelen. Aan beide kanten van de grens zijn verwerkers, hoofdzakelijk de fritesindustrie, op zoek naar voldoende grondstof.

Relatief veel tafelaardappelen die in de grond zijn blijven zitten, lagere opbrengsten en een verminderde kwaliteit zorgen ervoor dat het tafelsegment een flinke klap krijgt uitgedeeld. Mogelijke vrije overkilo’s koopt de fritesindustrie op. Insiders becijferen daarom dat de export van tafelaardappelen uit de VS ruim 550.000 ton lager uit gaat vallen over oogst 2019. Hiermee komt de totale export op 4 miljoen ton, waar dat vorig jaar nog 4,66 miljoen ton was.

Veel staten hebben met een verminderde aardappelproductie te maken maar, zeker is dat de problemen in Idaho het meest substantieel zijn. Simpelweg omdat deze staat de meeste aardappelen telt. In de staat wordt geschat dat tussen de 500.000 en 750.000 ton aardappelen vorstschade hebben. Het aandeel aardappeltarra wordt geschat op 20% tot 25% in deze partijen. Deze indicatie wordt eerder naar boven bijgesteld dan naar beneden.

Wereldwijde fritesproductie
Een krappe Amerikaanse en Canadese oogst, gekoppeld aan een Europese aardappeloogst ‘met een verhaal’ zorgt voor een krappe mondiale fritesmarkt, zo is de schatting van insiders. Verwerkers in Canada en het noordelijk deel van de Midwest hebben met tekorten te kampen, die deels goed worden gemaakt door verliezen tot een minimum te beperken en zoveel mogelijke vrije tafelaardappelen aan te kopen. In Europa en Noord-Amerika is heftig in productiecapaciteit geïnvesteerd, waardoor het een uitdaging wordt om alle lijnen gevuld te houden.