De Amerikaanse 'aardappelstaat' Idaho heeft al zeer vroeg in het seizoen te maken met lage temperaturen. Dit terwijl nog lang niet alle aardappelen gerooid zijn. Telers proberen met man en macht te redden wat ze kunnen.
Volgens het Amerikaanse landbouwministerie USDA zat half oktober nog 15% van het aardappelareaal in Idaho in de grond. Omgerekend gaat het om zo'n 19.000 hectare, verdeeld over frites- en tafelaardappelen en een klein deel pootgoed.
Extreem lage temperaturen
Voor 3 nachten op rij daalde de temperatuur 's nachts tot ongeveer -6,6 graden Celsius. In het meest extreme geval daalde de temperatuur zelfs naar -10 graden. Dit zorgt zeker voor schade aan de aardappelen. Hoe dit exact uitpakt, is nog onbekend. Het is ongebruikelijk dat de temperatuur eind oktober al zo ver daalt. Lokaal is ook sneeuw gevallen.
De vorst werd gevolgd door enkele dagen met warmer weer, maar het is inmiddels weer kouder. Voor halverwege deze week wordt opnieuw flinke vorst verwacht. De telers moeten hun bevroren aardappelen minimaal 10 dagen in de grond laten zitten, voordat gerooid kan worden, waardoor er weinig kan gebeuren. Regen bemoeilijkt de oogst eveneens.
50% vorstschade
Insiders schatten dat er in werkelijkheid iets minder aardappelen in de grond zitten dan het ministerie beschrijft. De ramingen uit de sector zelf hebben het over ruim 7.500 hectare fritesaardappelen en nog eens zo’n oppervlakte aan tafelaardappelen. Monsters tonen aan dat 50% van de getroffen aardappelen bevroren is. De hoop dat deze aardappelen te verwerken zijn, is klein.
Niet alleen voor telers, maar ook voor de industrie, is het weer een ramp. Het pootseizoen startte laat en nat, waardoor de groei al niet ideaal was. Vooral de fritesproducenten hadden al met krappe voorraden te maken. Door de vorstschade wordt het volume verder verkleind. Fabrieken zijn verplicht om de vrije markt op te gaan en tafelaardappelen te kopen om over voldoende grondstof te beschikken. Dat heeft een prijsopdrijvend effect.
Lagere productie
Idaho noemt zich 'the potato state'. Ruim 33% van alle aardappelen in de Verenigde Staten wordt hier geteeld. Het totale areaal bedraagt ongeveer 125.500 hectare en de productie circa 6,5 miljoen ton. Die lag, al voor de vorstschade, 10% lager dan gemiddeld door een laat seizoen. Ook elders in de Verenigde Staten speelt het weer telers parten.