Hoog prijsniveau Poolse aardappelen blijvend

Als vuistregel wordt gehanteerd dat de Poolse aardappelprijzen, op de vrije tafelaardappelmarkt, gedurende september en oktober systematisch dalen door een toenemend aanbod. Poolse aardappeltelers staan namelijk qua mechanisatie goed gesteld, maar hebben meestal niet voldoende bewaarmogelijkheden.

Prijs houdt stand
Het Poolse onderzoeksinstituut IERiGÅ» verwacht dat de prijs nog wel 30% tot 40% kan dalen in de komende 2 maanden, maar het niveau blijft dan op een relatief hoog niveau. De landelijke gemiddelde marktprijs stond begin september op €37 per 100 kilo. Daarmee is de prijs dubbel zo hoog ten opzichte van een jaar eerder, toen de situatie ook al krap was qua aanbod. Afhankelijk van de regio schommelt de marktprijs tussen de €27 en €44 per 100 kilo. Het jaar begon met €40 per 100 kilo, waardoor sinds begin juli nauwelijks is ingeleverd.

Het IERiGÅ» raamt de totale Poolse aardappeloogst (inclusief zetmeel) op 7,32 miljoen ton. Een daling van 150.000 ton met vorig jaar en zelfs een miljoen ton minder dan in het seizoen ervoor. Hectareopbrengsten komen gemiddeld niet verder dan 23 ton per hectare, al zijn de resultaten zeer wisselend. Gebieden die in de zomer nog wat regen kregen staan er soms beter voor. In veel regio’s is de situatie echter dramatisch te noemen.

Gegoochel met cijfers
Overigens is het lastig een goed beeld te krijgen van de daadwerkelijke oogst. Eerder werd nog een volume van 6,51 miljoen ton genoemd. Tussen overheidscijfers, onderzoekscijfers en cijfers van insiders zitten grote verschillen.

De Poolse verwerkende industrie probeert zich te redden met aardappelen uit West-Europa, die vooralsnog voldoende voor handen zijn. McCain, in het zuidwesten, en Farm Frites/Aviko in het noorden kunnen met volumes schuiven. Voor Poolse fabrikanten als Fritar en Intersnack is het lastiger om over voldoende aardappelen te beschikken. De zetmeelsector kampt met soortgelijke problemen.

Kwaliteitsproblemen
Naast de lage opbrengst is er de kwaliteit die voor uitdagingen zorgt. De sortering is fijn en late rassen kampen soms met doorwasproblemen, waardoor rot in de bewaring ontstaat en lage onderwatergewichten. Bij percelen die hier niet door getroffen zijn is het onderwatergewicht juist wel zeer hoog.

Contractaardappelen
Aardappeltelers die fritesaardappelen op contract telen zitten voor het tweede jaar met de handen in het haar. De contractprijzen zijn erg laag, tot wel €8 per 100 kilo. Overkilo’s zijn er niet waardoor deze bedrijven wederom niets verdienen. Hierdoor gaan sommige telers tot extreme maatregelen over waardoor de gecontracteerde aardappelen op de vrije markt worden verkocht om het hoofd boven water te houden.

Ook de tarwe-, koolzaad- en maïsoogst is dramatisch slecht, gekoppeld aan een lage marktprijs. Wie geen vrije dure producten heeft om te verkopen spreekt van een catastrofe.