De pootgoedoogst is in verschillende gebieden begonnen. Op de meeste percelen is het loof gedood, uitgezonderd van de late rassen. Maar hoe verloopt de oogst en hoe zijn de opbrengsten?
In de afgelopen 2 weken is een deel van de vroege pootgoedpercelen geoogst. Het weer was hiervoor optimaal. De regen van vorige week heeft ervoor gezorgd dat telers met veel minder risico op beschadigingen konden rooien. Inmiddels is ongeveer de helft van het aantal telers bezig met rooien. De hoofdoogst laat nog wel even op zich wachten, maar daar zijn wel de eerste resultaten van proefrooiingen bekend. Het algemene beeld over de opbrengst en kwaliteit komt onder telers, adviseurs en handelaren behoorlijk met elkaar overeen.
Rond het langjarig gemiddelde
Gerard Backx, directeur bij HZPC, verwacht dat de opbrengst waarschijnlijk net onder of rond het langjarig gemiddelde uitkomt. “Dat is veel beter dan oogst 2018, maar langjarig gezien is het zeker geen topopbrengst. Wel is duidelijk dat er een behoorlijk deel is gedeclasseerd, net als in 2018. Dat heeft ook gevolgen voor de nacontrole.”
Wouter Mutsaers, mede-eigenaar van Q-potato, verwacht dat de opbrengsten gewoon zijn. “Als je naar heel Nederland kijkt, wordt de gemiddelde opbrengst duidelijk hoger dan vorig jaar. Kijk bijvoorbeeld naar Zeeland, waar zeker meer tonnen van het land afkomen. Er zijn geen gebieden die het dit jaar echt af laten weten, al zijn de opbrengsten in de Achterhoek wel duidelijk minder.”
Oost Nederland minder
Een teler uit het oosten van het land sluit zich hier bij aan. Proefrooiingen maken duidelijk dat zijn opbrengst rond 33 ton bruto per hectare ligt, al verwacht hij dat dit gemiddeld nog iets omhoog gaat. Het langjarig gemiddelde zit op zijn bedrijf ruim boven de 40 ton. Toch is het in de Achterhoek beter dan vorig jaar. Vorig jaar lagen de opbrengsten in deze regio ongeveer tussen de 15 en de 20 ton per hectare.
“Op basis van proefrooiingen verwacht ik dat de gemiddelde opbrengst op ongeveer 40 ton per hectare uitkomt”, zegt Olaf van Campen, adviseur bij Adama. “Het gaat daarbij wel om beregende percelen. Je hebt ook percelen die door de 50 ton per hectare heen schieten, maar het algemene beeld over Nederland geeft een gemiddelde opbrengst weer.
Beregenen pakt dit seizoen heel goed uit, bleek uit een studiegroep: de meeropbrengst bij meerdere keren beregenen lag rond de 8 tot 10 ton. In gebieden als Noord Friesland, Groningen en Zeeland, waar niet kan worden beregend, zijn de opbrengsten dan ook minder.”
Goede kwaliteit
Volgens Van Campen lijkt de kwaliteit van het pootgoed over het algemeen goed. “Er is geen sprake van doorwas en ook met rhizoctonia valt het erg mee.” Wel is iedereen het erover eens dat veel virus is waargenomen in het veld, dat ook serieuze gevolgen gaat hebben in de nacontrole. Opvallend, maar ook in de lijn van de verwachting met de hoge luizendruk. Het beeld is echter precies het omgekeerde in vergelijking met andere zaken, waarin bacterieziek meer voorkwam.
Geconcludeerd kan worden dat de opbrengst gemiddeld zijn. Maar wat betekent dit voor de prijzen van het pootgoed? “Ik verwacht dat we een gezonde markt krijgen”, stelt Mutsaers. “Je ziet aan de ene kant een goede vraag naar het pootgoed, maar aan de andere kant gemiddelde opbrengsten. Telers die vorig jaar door de krappe voorraad op een creatieve manier zijn omgegaan met de tekorten (met bijvoorbeeld hoevepootgoed), willen dit jaar een inhaalslag maken met gezond pootgoed uit Nederland. Wel is de vraag waar we op moeten insteken, nadat we vorig jaar op een zo hoog prijsniveau zijn geëindigd.”
Verloop oogst
Voor het verloop van de oogst speelt de warmte die de komende tijd wordt verwacht een rol. “Oogsten met temperaturen rond de 25 tot 30 graden Celsius is een risico. Dan krijg je de kans dat de aardappelen stikken. Maar er zit voorlopig geen grote druk op de oogst, het is nog augustus”, zegt van Campen.