Dat het weer bepalend is voor de ontwikkeling van de prijs en opbrengst lijkt dit jaar extra benadrukt te worden. Aangezien vorig seizoen een seizoen was waarin neerslag schaars was en de opbrengsten laag waren, lijkt de spanning dit seizoen extra groot te zijn.
De markt begint leeg te raken en de verwerkers willen graag over op de nieuwe oogst, wat betekent dat het nieuwe seizoen duidelijk eerder van start gaat dan vorig jaar. Seizoen 2017 werd gekenmerkt door een enorm overschot, waardoor fritesfabrieken nog tot en met week 34 aardappelen verwerken. Dit leidde ertoe dat het nieuwe seizoen met 1 maand verkort werd. Dat was een geluk bij een ongeluk, gezien de extreme droogte en lage opbrengsten.
Dit seizoen start eerder en we kunnen ervan uitgaan dat het een seizoen wordt met minimaal 12 maanden verwerking. Dit is echter een situatie die al gauw 8% tot 10% meer aardappelen vraagt. Het areaal in Europa is met 3% tot 4% gegroeid, wat betekent dat de groeiontwikkeling cruciaal wordt voor de verdere prijsvorming. Ook dit jaar lijkt het seizoen gekenmerkt te worden door weersextremen. Zo kenden we al een relatief koud voorjaar, gevolgd door voldoende regen en een korte periode met extreme hitte. Wat doet dit met de aardappelen? Een overzicht van de situatie in Europa.
Frankrijk kent mooie start
Frankrijk wordt een steeds belangrijker als teeltgebied. De Franse telers kenden een mooie start van het seizoen, al was er door de extreem lage waterstanden al vroeg een beregeningsverbod ingesteld in verschillende gebieden. Circa 3 weken terug werden de gewassen echter goed bedeeld en hebben de meeste percelen voldoende neerslag gehad. Daarentegen heeft de extreme hitte van de laatste weken wel een slag uitgedeeld; er zijn temperaturen tot 45 graden Celsius gemeten.
De vroege aardappelen uit Bordeaux geven tegenvallende kilo's, wat een signaal is dat de planten geleden hebben onder de hitte. Overigens valt er nog niet veel te zeggen over de hoofdoogst, behalve dat er in Noord-Frankrijk behoorlijk beregend wordt. De droogte baart veel Franse telers wel zorgen. Al met al geven de telers het gewas een 7,5.
België ontsnapt aan hitte
De Belgische aardappeltelers spreken van een mooi en gezond gewas, waarbij de loofontwikkling redelijk goed is. De start was traag, maar in de afgelopen weken is het gewas vlot ingelopen. Er zijn daarnaast voldoende buien gevallen om aan de eerste vochtbehoefte te voldoen. De Belgische aardappelen zijn ook ontsnapt aan de extreme hitte die de gewassen in Frankrijk en Duitsland wel teisterden. De ruggen zijn op tijd gesloten. Wel is er op korte termijn behoefte aan neerslag. De Belgische telers geven het gewas een 8,0.
Geen topoogst voor Duitsland
Duitsland heeft daarentegen wel last gehad van de hittegolf. De vroege aardappelen hebben een flinke klap gehad en de groei is eruit, zo laten teeltspecialisten weten. Er wordt daarom in de vroege aardappelen geen topoogst verwacht. Daarnaast speelde de kou in de start van het seizoen ook een rol. Voor de hoofdoogst is de stand van het gewas overigens wel redelijk tot goed te noemen.
Droogte is al wel een belangrijk onderwerp in Duitsland. Zo zijn er al flink wat beregeningsverboden ingesteld; vooral in het noorden en oosten van Duitsland tonen de gewassen duidelijke tekenen van droogte. De lage grondwaterstanden zijn tevens een reden tot zorg. Opvallend is dat telers in Beieren juist van te veel neerslag spreken. De Duitse telers geven het gewas momenteel een 7,0.
Grote verschillen in Nederland
De verschillen binnen ons land zijn groot. Het zuidwesten van Nederland kende een goede start, met voldoende neerslag. Dit terwijl Drenthe en de provincies in het oosten van Nederland juist te weinig neerslag hebben gehad, waardoor ook het bodemvocht onvoldoende is aangevuld. In de provincie Flevoland staat het gewas prima, maar daar wordt nu ook volop beregend. In de provincies Noord-Brabant en Limburg staan de gewassen er redelijk goed op, maar is wel dringend water nodig. Nederlandse telers geven het gewas momenteel een 7,5.
Prima gewassen in Engeland
In Engeland staan de gewassen er momenteel prima op. Het feit dat daar voldoende water en goede temperaturen zijn, maken dat het gewas er op het moment prima op staat en dat de groei goed verloopt. Er is zodanig veel neerslag gevallen dat het tekort van de droogte van afgelopen jaar opgelost is. De rivieren en grondwaterstanden noteren dan ook normale niveaus. De Britse telers geven het gewas een 8,5.
Conclusie?
De belangrijkste aardappellanden in Europa staan er redelijk tot goed op. De weersomstandigheden, lage grondwaterstanden en beschikbaarheid van water om te kunnen beregenen maakt het voor veel gebieden echter heel spannend. Als er in de komende weken onvoldoende regen valt, dan zal de top van de oogst er definitief af zijn.