Inside Aardappelen
Grillige markt door gebrek aan vrije aardappelen
Ondanks krapte in de aardappelmarkt, stonden de prijzen in Nederland en België aan het begin van de maand onder druk. Momenteel lijkt de markt herstellende. Echter, het gebrek aan vrije aardappelen en ontbreken van een 'echte' markt geeft de telers weinig houvast.
Dit artikel lezen?
Word abonnee en krijg direct toegang
Kies het abonnement dat bij je past
Belgische voorraadcijfers (uit Vlaanderen en Wallonië) tonen de situatie op peildatum 1 april. Toen zat volgens PCA en Fiwap nog 1,25 miljoen ton fritesaardappelen in Belgische bewaarplaatsen. Dit niveau ligt iets hoger dan op 1 april 2017. Oogst 2016 daarentegen omvatte echter een areaal van 93.000 hectare, tegenover 97.000 in 2018.
Vrije voorraad
Van de 1,25 miljoen ton aardappelen in voorraad, is het overgrote deel (670.000 ton) van het ras Fontane. De andere aardappelen zijn van het ras Bintje (130.000 ton) of overige rassen (450.000 ton). Slechts 16% van alle tonnen is nog vrij verkoopbaar (circa 200.000 ton). Van het grote volume Fontane is echter slechts 50.000 ton vrij verkoopbaar. Het volume Bintje kent met 40% het grootste percentage vrij. Van de overige rassen is 10% nog te koop.
Een volume van 130.000 ton aardappelen van het ras Bintje is, gezien de voorgaande oogstjaren, zeer weinig. Ter vergelijking: van oogst 2017 lag op dezelfde peildatum zo'n 450.000 ton Bintje in opslag. Na oogst 2014 was dat zelfs 780.000 ton. Een vrij te verkopen voorraad van 40% op 1 april is normaal.
Strategie van verwerkers
Deze meerjarige cijfers tonen tevens de strategie van verwerkers. Er zijn vroeg in het seizoen veel vrij aangekochte aardappelen verwerkt, vanuit heel Europa. De 'houdbare' contractaardappelen van de goede kwaliteit worden tot het laatst bewaard, om zodoende niet op de dure vrije markt te hoeven acteren.
Een gebrek aan vrije transacties zorgde er ook voor dat de marktprijs in België met €4 per 100 kilo onderuitging. De PotatoNL-notering ging hier niet in mee. Vooral vanuit de export is er wel degelijk (veel) vraag naar aardappelen. Categorie 2 steeg daarom met €1,25. De DCA PAT-Index toont eveneens een dalende lijn. In maart was de markt nog vrij grillig. Tussen begin en half april daalde de PAT-prijs met €0,90 per 100 kilo.
Hogere vrije verkoopprijzen
Wie toch nog vrij te verkopen aardappelen heeft, kan momenteel in de andere segmenten (zoals export en versmarkt) buiten de fritesmarkt om een significant hogere prijs realiseren. Dit geldt ook voor de aardappelen die in eerste lijn bestemd zijn voor de verwerking.
Zo wordt er in Zuidwest-Nederland voor vrije Fontane, zonder veel problemen, €30 betaald, melden insiders. Een dergelijke prijs steekt wat schril af tegen de actuele termijnmarktnotering oude oogst of actuele DCA PAT-Index van €29,20.