Moeizame aardappeloogst plaagt Amerikaanse telers

De 2 grootste aardappelstaten in de Verenigde Staten: Idaho en Washington, hebben een gemiddeld tot goed seizoen achter de rug. Hier komt 60% van de Amerikaanse aardappelproductie vandaan. In sommige andere noordelijke staten is het groeiseizoen echter niet zo goed. Met name in Wisconsin en North Dakota speelt het weer de oogstvoortgang parten. Qua areaal zijn deze staten niet vergelijkbaar met de zwaargewichten van de fritesaardappeloogst, maar ze zijn wel van significant belang.

Nachtvorst stopt rooiwerk
Met een oppervlakte van zo’n 30.000 hectare aardappelen is North Dakota de nummer 3 op aardappelgebied in de VS. De zomer verliep er droog, waardoor op de onberegende helft van het areaal de oogst lager dan gemiddeld ligt. Half oktober moest nog een kleine 5.000 hectare worden gerooid. Matige vorst zorgt ervoor dat niet gerooid kan worden. Een sneeuwdek beschermd de aardappelen tegen bevriezing.

De chipsrassen zijn volgens insiders inmiddels allemaal gerooid. Frites- en tafelaardappelen, maar ook pootgoed, zit nog in de grond.

Overmatige neerslag
Iets verder oostelijk, in Wisconsin, moet zelfs nog meer gerooid worden. Half oktober zat daar nog bijna 11.000 hectare aardappelen in de grond volgens insiders. Dat is bijna de helft van het totale areaal in deze staat. Naast nachtvorst is vooral overmatige regenval een probleem. In de eerste 2 weken van oktober viel 100 tot 125 millimeter neerslag.

In lage plekken zijn de aardappelen verrot, mede omdat de zomer ook al nat verliep. Groene knollen als gevolg van afspoeling van de ruggen is eveneens een issue. In alle segmenten: frites-, tafel- en pootaardappelen is een achterstand opgetreden. Vooral pootgoed loopt achter qua oogstvoortgang. Het is lasting om een goed beeld te krijgen van de uiteindelijk kwaliteit, omdat nog zoveel gerooid moet worden. Zelfs wanneer het weer verbetert duurt het rooien tot ver in november. Het is de vraag of telers die kans krijgen, gelet op mogelijke vorstperiodes.

Verlate Canadese oogst
Ook aan de andere kant van de grens, in Canada, verloopt de oogst niet overal soepel. Op Prince Edward Island werd dit voorjaar laat geplant. Daarnaast viel de vorst vroeg in en viel gedurende oktober veel regen. De oogst loopt daarom achter. Opbrengsten liggen lager en de sortering is fijner. In andere Canadese staten heeft verbetering van het weer ervoor gezorgd dat weer gerooid kon worden. Echter, lokaal heeft het flink gevroren en is er niet altijd voldoende sneeuw gevallen om de ruggen te beschermen.

Aardappeltelers in met name Texas en Idaho zitten deze herfst zeer ruim in hun oogst. Het is voor nu de vraag hoeveel invloed deze factoren hebben op de totale oogst. Heen en weer schuiven met volumes is mogelijk in Europa. Van Poznan naar Rotterdam is het ruim 900 kilometer. Echter, aardappelen van Texas naar North Dakota verschepen is een weg van 2.000 kilometer. De Amerikaanse aardappelsector wacht af hoe verwerkers anticiperen op de situatie.

Invloed op wereldmarkt
Hectareopbrengsten verschillen dit jaar enkele procenten positief of negatief, ten opzichte van het meerjarig gemiddelde. Echter, wanneer door vorst en regen in de noordelijke staten niet gerooid kan worden, ziet het plaatje er ineens anders uit. Toch mag deze situatie niet met die in Europa worden vergeleken. Van een forse productiedip is geen sprake, maar op internationaal vlak gezien haalt het wel wind uit de zeilen van Amerikaanse fritesexporteurs.