Pootgoedbeschikbaarheid nog niet alarmerend

Uit diverse rapport van keuringsdienst NAK blijkt dat er veel meer pootaardappelen verlaagd zijn in klasse, vergeleken met andere jaren. Dit komt voornamelijk door bacterieziek, maar ook het mozaïekvirus speelt een rol. Uit de laatste update van de keuringsdienst blijkt dat 14,6% van de poters in klasse verlaagd is.

Daarnaast is er ook meer afgekeurd dan vorig jaar (+1,5%). Vooral in het zuiden en midden van het land zijn de problemen groot. Ook in België zijn de problemen met de pootaardappelen groot. Er zit namelijk veel virus en bacterie in de Belgische poters.

Problemen in andere landen
"Ook in andere belangrijke pootgoedleverende landen (Schotland en Frankrijk) is het droog", zo meldt Olaf van Campen, adviseur bij Adama. In Schotland worden de opbrengsten 40% tot 50% lager ingeschat. Dat betekent dus dat er over de gehele linie beduidend minder pootaardappelen beschikbaar zullen zijn. 

Diverse pootaardappeltelers melden dat de situatie zeer zorgelijk is. Het grootste probleem is, volgens hen, de hoge temperatuur. Daardoor staat de groei nu stil. Of er genoeg tal is, verschilt van perceel tot perceel. Over het algemeen zitten er al wel goede knollen aan de plannen, maar de verwachting is wel dat deze nooit aan de maat gaan komen. 

Niet beregenen
De pootaardappelen staan er op veel percelen slecht op. In Noord-Nederland mag het pootgoed niet meer beregend worden, wegens bruinrot. In het zuidwesten van het land kan er vaak niet beregend worden, door te zout water. Verschillende akkerbouwers melden nu ook dat de bronnen uitgeput raken. Hoewel regen zeer welkom is, maken pootaardappeltelers zich wel zorgen over toekomstige neerslag. Als er regen gaat vallen, is de kans namelijk groot dat er doorwas ontstaat.

Langzamerhand rijst de vraag: komen er wel voldoende pootaardappelen om het areaal consumptieaardappelen vol te krijgen? Het pootgoedareaal is gestegen tot bijna 44.000 hectare. Maar, het consumptieaardappelareaal is ook gestegen. Niet alleen in Nederland, maar ook in Frankrijk en Duitsland. Om dit areaal volgend jaar weer vol te kunnen poten, zullen er dit jaar genoeg pootaardappelen moeten zijn.

Genoeg pootaardappelen?
Het is volgens Gerard Backx (directeur van HZPC) en Jan van Hoogen (directeur van Agrico) nog te vroeg om te spreken over een tekort aan pootaardappelen om het consumptieaardappelareaal vol te krijgen. "Ook is het nog te vroeg om te spreken over extra vraag naar Bintje en andere vrije rassen", zo meent Van Hoogen. "Het areaal Bintje is fors gedaald en krijgt nu ook de grootste klappen in de teelt."

Backx heeft nog geen exacte cijfers van de verwachte lagere opbrengsten. "Laten we wachten tot we de proefrooiingen gaan doen, alles wat we nu zeggen is namelijk speculatie." Wel geeft hij aan dat de buitenlandse klanten van HZPC voorbereid worden op een bijzondere situatie.

Ook Van Hoogen maant tot voorzichtigheid. "We moeten nog niet gaan overdrijven. Er zijn meer verlagingen en afkeuringen, maar er is voldoende areaal. En ja, de droogte zorgt er inderdaad voor dat de gewassen snel slijten." Volgens hem was er voldoende tal, maar gaat de groei inmiddels uit de gewassen. Daardoor blijft het pootgoed fijn. Het verwacht echter dat het aantal knollen er wel komt.

Extra vraag naar Bintje
De telers maken zich extra zorgen, omdat de opbrengsten waarschijnlijk lager zijn en de prijzen behoorlijk vastliggen. Dit omdat de fritesindustrie de industrierassen voor meerdere jaren vastlegt. Ook Agrico doet dat, maar verkoopt de poters pas aan andere bestemmingen als ze weten wat de opbrengsten zijn.

Van Campen ziet dat de vroege pootaardappelrassen inmiddels afgestorven zijn. Hij verwacht dan ook dat de opbrengst 8% tot 15% lager zal zijn. "Doorgaans is er altijd ruim voldoende pootgoed, zo'n 15% gaat vaak naar andere bestemmingen. Het betekent dat de beste partijen geselecteerd kunnen worden. Ik verwacht dat alle partijen nu gebruikt moeten worden. Dat betekent dus dat er ook slechtere partijen gebruikt moeten worden."