Engeland verdroogt, beregenen kan (nog)

Het groeiseizoen bij onze 'westerburen' is er een van extremen. Die begin met een natte winter en een enorme hoeveelheid sneeuw in maart. Het ‘beast from the east’ hield flink huis. Dit zorgde er echter wel voor dat de watervoorraden relatief goed gevuld zijn. Daar plukken bedrijven nu de vruchten van.

Laat poten, vroeg rooien
Het pootseizoen startte, door het koude voorjaar, laat. Vroege aardappelen gingen 4 weken later de grond in en werden uiteindelijk 2 weken eerder geoogst. Dit door een warm en zonnig voorjaar, met regelmatig een bui. De aanhoudende droogte heeft ervoor gezorgd dat de gewassen het nu zwaar hebben; niet eerder ging de graanoogst zo vroeg van start.

Britse aardappeltelers zijn over het algemeen grote professionele bedrijven die de gehele keten beheersen. Er wordt zelf gesorteerd en verpakt en dit is zichtbaar in de areaalontwikkeling. Aan het begin van de jaren '90 werd nog 180.000 hectare consumptieaardappelen verbouwd, tegenover 128.500 hectare in 2015. De laatste jaren is de totale oppervlakte enigszins opgekrabbeld. Harde cijfers voor 2018 zijn niet voorhanden, maar naar verwachting blijft deze gelijk aan 2017 (142.800 hectare) of komt het areaal nipt daarboven.

Fish & chips
De markt voor fritesaardappelen is in het Verenigd Koninkrijk vooral een binnenlandse markt. Telers bevoorraden zelf de vele winkeltjes met fish & chips, die meestal zelf verse frites snijden. Diepgevroren product wordt geïmporteerd van het continent. McCain heeft wel een fritesfabriek in Scarborough, North Yorkshire, en in totaal 4 locaties in het land. Wanneer het land een schaarste kent, is dat goed merkbaar in West-Europa.

Het 'Engelandjaar 2012' is bij veel (vrije) aardappeltelers bekend. Vanwege logistieke voordelen koopt het land de meeste aardappelen in België en Noord-Frankrijk, en pas dan is Nederland aan de beurt. De ervaring is dat het vaak moeilijk is om handel te doen met de Britten. Zij staan misschien als gentlemen bekend, maar niet als het gaat om betalen en een correcte afhandeling. Ze zoeken de krenten uit de pap. Vooral grove Agria van goede kwaliteit is in trek.

(Tekst gaat verder onder de foto)Dit perceel met Agria's in Oost-Engeland staat er nog fris op na 7 keer beregenen.

Veel beregening
Aangezien de teelt sterk is geprofessionaliseerd, kan relatief veel worden beregend met haspels en pivots. Ongeveer 50% van het totale areaal ligt onder beregening. Dat is in verhouding tot de andere EU-5-landen relatief veel. Britse aardappeltelers in Oost-Engeland vrezen voor een beregeningsverbod. Lokaal zijn er inmiddels restricties. Vooral in het poldergebied The Fens, waar veel met oppervlaktewater wordt beregend, is die kans aanwezig. In het droge Suffolk en Norfolk hebben telers zelf waterbassins.

Waterleverancier Anglian Water laat echter weten dat een verbod er niet in zit. Op vrijwillige basis wordt gevraagd om overdag niet te beregenen. Na de natte winter zijn de reservoirs goed gevuld, zelfs bovengemiddeld. Alleen in het noordwesten van Engeland en in Noord-Ierland geldt een beregenverbod. Alleen in Schotland is een beetje regen gevallen. In veel delen, zelfs het natte westen, heerst een hittegolf.

30% minder opbrengst
Ondanks de beregening, beginnen de gewassen op plekken in het oosten, westen en zuiden flink te lijden. Schurft is een groeiend en serieus probleem, omdat een blanke schil vereist is bij tafelaardappelen. Ook mist de lengte, waardoor de vraag naar grove aardappelen toeneemt. Proefrooiingen voor de hoofdoogst wijzen een opbrengst uit die 25% tot 35% onder het gemiddelde ligt. In het zuiden worden de eerste vroege fritesaardappelen gerooid; zo’n 2 tot 3 weken later dan normaal.

Door de lage opbrengsten en kwaliteitsproblemen (schurft en weinig droge stof) wordt vooral voor de hoofdoogst gevreesd. Het aanbod nieuwe oogst is minimaal. Na de goede oogst van 2017 wordt de handel bijna volledig door oude aardappelen gevormd. Die zit door droogte wel iets in de lift, maar daalde gedurende juni juist fors. Momenteel wordt voor gesorteerde en opgezakte fritesaardappelen zo’n €18 per 100 kilo betaald, aldus de AHDB prijsmonitor.Een laat gepoot perceel Maris Piper. Met open ruggen warmt de grond gigantisch op.