Met phytophthora-resistentie
Solynta presenteert aardappelrevolutie
Het Nederlandse veredelingsbedrijf Solynta, notabene specialist in tomaten, heeft mogelijk een revolutie voor de aardappelwereld in handen. Door een meervoudige phytophthora-resistentie in een aardappelras te bouwen, hopen de veredelaars een robuust ras in de markt te zetten. Die moet opgewassen zijn tegen de gevreesde schimmel.
Veredelingsspecialist Solynta uit Wageningen werkt al enkele jaren aan aardappelrassen met een meervoudige resistentie tegen phytophthora. Daarmee heeft het een mogelijk baanbrekende innovatie in handen. Een dergelijk ras kost namelijk 5 jaar om te veredelen, terwijl dat bij de conventionele methode 15 jaar is. Het Financieele Dagblad sprak met Solynta-directeur Hein Kruyt.
4
resistenties
Resistenties stapelen maakt plant weerbaar
Woensdag 23 augustus presenteert het bedrijf hun nieuwste innovatie. Een aardappel met een tweevoudige resistentie tegen phytophthora. De huidige weerbare rassen hebben een enkelvoudige resistentie ingebouwd. Die worden relatief snel doorbroken. "Solynta gaat laten zien dat we snel een tweevoudige resistentie in kunnen bouwen", zegt Kruyt. "Dat kunnen we uitbreiden naar 3, 4 of nog meer resistenties."
Dankzij de meervoudige bescherming blijven de rassen langer gevrijwaard van de gevreesde ziekte. De snelheid is van groot belang, omdat veel kordater op nieuwe phytophthora stammen kan worden gereageerd door veredelaars.
Van 15 naar 5 jaar
"Het inbouwen van meerdere resistenties is altijd al heel lastig geweest. 1 resistentie lukt nog wel, maar dit proces kost 15 jaar", legt hoogleraar Richard Visser van de WUR uit. "Doordat de veredeling zoveel tijd kost, blijft phytophthora de veredelaars steeds een stap voor." Visser verwacht dat Solynta nog 4 tot 5 jaar nodig heeft voordat de meervoudige resistente aardappel op commerciële schaal kan worden verbouwd.
Dankzij nieuwe veredelingstechnieken kan ook gemakkelijker op andere kenmerken worden geselecteerd, bijvoorbeeld smaak of verwerkingsgeschiktheid. Bij de klassieke veredeling is dit zeer lastig. Daarom houdt de sector vast aan rassen die goed bekend staan. Het Bintje bijvoorbeeld, of de Agria. Beide vatbare rassen.
Dit zijn de kosten van phytophthora:
- €10 miljard schade wereldwijd per jaar;
- €150 miljoen schade in Nederland per jaar bij 9.000 akkerbouwers;
- €750 miljoen totale omzet Nederlandse aardappelsector;
- Helft van alle GBM's wordt ingezet voor phytophthora.
Geheim van de smid
Het geheim van de Wageningse veredelaar is volgens Kruyt dat het een stabiele ouderlijn heeft ontwikkeld. Hierdoor wordt het mogelijk om bepaalde kenmerken blijvend in te kruisen. "De genetische opbouw van een aardappel is heel complex. Daarom was het voorheen bijna onmogelijk om bij het kruisen een plant met de juiste eigenschappen te vinden." Over deze manier van veredelen werd lange tijd lacherig gedaan.
Financieel aantrekkelijk
De meervoudig resistente aardappel is er een uit pootgoed. In de toekomst gebeurt dat wellicht uit zaad. Met die vernieuwing is Solynta al langer bezig. Volgens Kruyt kan over enkele jaren 25 gram zaad dezelfde oogst opleveren als 2.500 kilo pootgoed. Wordt dit werkelijkheid, dan verandert het de sector voor altijd.
Ook HZPC en KWS zijn bezig met nieuwe technologieën die het makkelijker moeten maken om aardappelen te veredelen. "Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen kan worden gereduceerd", zegt Visser. "De consument wil dit graag en voor de boer is het financieel gezien enorm aantrekkelijk."
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.