Japanse boeren kennen, net zoals hun Nederlandse collega's, een opvolgingsproblematiek. Veel jongeren trekken naar de stad en de gemiddelde boer is 67 jaar. In Japan is er dan ook veel behoefte aan technologieën die werk uit handen nemen. Nederlandse ondernemers met innovaties in de agribusiness stonden daarom te popelen om in juni 2020 op handelsmissie naar Japan te gaan, maar corona gooide roet in het eten.
De handelsmissie onder leiding van staatssecretaris Mona Keijzer ging begin deze maand alsnog door, maar dan digitaal. De missie van Oost NL, de ontwikkelingsmaatschappij van Oost-Nederland, is onderdeel van een breder evenement van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Vanuit Nederland waren er 44 deelnemers van 36 bedrijven en organisaties voor het Smart Agri-onderdeel. Vanuit Japan deden 450 mensen mee, waarvan 60% specifiek belangstelling had voor digitalisering en de agrarische sector.
In 2019 handelsovereenkomst gesloten
Een belangrijke reden voor Oost NL om voor het eerst een handelsmissie naar Japan mede te organiseren, is een handelsovereenkomst die in 2019 met het land werd gesloten. De heffingen vanuit Japan zijn toen omlaag gegaan en zakendoen is eenvoudiger geworden, vertelt Belqis Askaryar, projectmanager International Trade Development bij Oost NL. Volgens Askaryar zijn er kansen voor Nederlandse technologische oplossingen in de Japanse landbouwsector.
"Nederland en Japan vullen elkaar goed aan op het gebied van slimme landbouw. Zeker in Oost-Nederland zijn we daar nadrukkelijk mee bezig. Japan staat aan de vooravond van een digitaliseringsslag en er zijn veel subsidies beschikbaar. Nederlandse bedrijven kunnen hiervan profiteren en innovatieve producten afzetten, zodat bedrijven zich kunnen blijven ontwikkelen. Het land kampt daarnaast met vergrijzing. De gemiddelde leeftijd van de boeren is 67 jaar en het land is niet erg zelfvoorzienend. Japanse technologische reuzen als Mitsubishi doen ook hun intrede in de sector. Naast het maken van technologische producten, gaan zij ook op slimme wijze voedsel produceren."
'Nederlandse bedrijven onderschatten kansen'
Iemand die al ervaring heeft met zakendoen met Japan, is Jan Lok Managing Director Emerging Markets CRV 4 all-international. Hij was een van de Nederlandse deelnemers aan de virtuele handelsmissie. "Veel Nederlandse bedrijven onderschatten nog weleens dat daar kansen zijn", aldus Lok. De reden om mee te doen aan de handelsmissie was puur om de zichtbaarheid te vergroten, legt Lok uit. "We hebben daar al een klantenbasis en een distributeur waarmee we tevreden zijn."
Lok was twee jaar geleden zelf in Japan en heeft een goed beeld van wat speelt bij de melkveehouders. "De Japanse melkveehouderij heeft met vergelijkbare problemen te maken als in Nederland: een vergrijzende boerenpopulatie, het milieu en mestverwerking en hoge voerkosten. Het voer moet daar geïmporteerd worden."
Het sperma van CRV kan bij die problemen helpen, vertelt Lok. "Elke stier en koe heeft bepaalde kenmerken waarmee je verder kunt fokken. Wij fokken bijvoorbeeld koeien die efficiënter met voer omgaan en minder belastend zijn voor het milieu. Voer dat niet wordt omgezet in melk of vlees, zorgt voor meer mest of broeikasgassen. We kunnen ook koeien selecteren die efficiënter op melkrobots gemolken kunnen worden. De ene koe leert sneller en gaat er vaker naartoe, dat is gedeeltelijk erfelijk. Samen met Lely hebben we dat ontwikkeld."
Zakendoen met Japan vereist geduld
Er zijn niet alleen kansen in Japan, maar ook uitdagingen. De grootste is de Japanse cultuur en de manier van met elkaar omgaan, zo blijkt uit de ervaringen van verschillende bedrijven. Lok: "Japan is erg traditioneel. Er zijn vaste systemen en coöperaties die voor een buitenstaander vaak ondoorzichtig zijn en waar niet duidelijk is wie invloed uitoefent. Je hebt niet direct invloed op je eindklanten, dat loopt via verschillende partijen. Je bent afhankelijk van partners, distributeur en andere instellingen."
Een gedegen voorbereiding is van belang. "De markt is niet zo flexibel. Je moet weten welke stap je wanneer en hoe maakt. De Japanse cultuur is heel anders dan de onze, je kunt behoorlijke blunders maken. China is veel vergevingsgezinder. Bereid je heel goed voor: wat doe je wel en niet." Mark Kroese, Sales Manager Export van Trioliet, onderschrijft dat. "Het cultuurverschil is vrij groot. Je moet een duidelijke keuze maken met wie je gaat samenwerken en wie niet. Niet vandaag naar de één en morgen naar de ander."
Zakendoen met Japan vereist geduld, geeft ook Askaryar van Oost NL aan. "Met één gesprek ben je er niet. Japanse bedrijven en ondernemers zijn heel gedetailleerd, ze kunnen honderd vragen stellen en willen alles van A tot Z weten. Dat vergt veel tijd, een paar keer naar Japan, goede gesprekken, veel info aanleveren. Japanners die hierheen komen. Maar als je een voet tussen de deur hebt en ze zijn serieus, dan ben je ook verzekerd van lange relatie. Ze zullen niet snel overstappen naar iemand anders, omdat die iets goedkoper is."
Verder moet je volgens Kroese rekening houden in zo'n groot land met verschillende klimatologische omstandigheden. "Sommige machines zijn voor het noorden geschikt en andere voor tropische temperaturen. Je moet een machine zo aanbieden dat die werkt, met bijvoorbeeld bepaalde olie of banden."
Voor Trioliet is Japan 'best wel een groeimarkt voor automatisch voeren'. "Met de vergrijzing, de vele groeiende familiebedrijven en de moeite die het kost om personeel te vinden. Japan kent daarbij een hoogwaardige veehouderij, vergelijkbaar met West-Europa, met bedrijven met 80, 100 of 120 koeien."
Fysieke missie zodra het weer kan
Zowel Lok als Kroese vindt de digitale handelsmissie een goed alternatief in deze coronatijd, maar geen vervanging voor een echte handelsmissie. "Het was uitstekend georganiseerd met een goed programma dat prima liep, maar je ziet elkaar niet. Om het echt effect te laten hebben, zou je het moeten laten opvolgen met een fysieke missie", aldus Lok. Oost NL is van plan om 'zodra het weer kan, het liefst dit najaar of het voorjaar van 2022' met een fysieke missie die kant op gaan.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.