Spanning over vervolg Stikstofwet neemt toe

Het controversieel verklaren van de Stikstofwetgeving door de Eerste Kamer is voor Bouwend Nederland een nachtmerrie. En voor een deel van veehoudend Nederland genoegdoening. Maar de duizenden PAS-melders zijn er niet mee geholpen. De landbouwlobby tegen de Stikstofwet is in ieder geval vol op stoom. Deze keer niet door trekkeracties, maar met argumenten.

Zoals het er nu naar uit ziet stemt de Eerste Kamer dinsdag 26 januari over controversiële onderwerpen, die niet meer behandeld worden zolang er geen nieuwe regering is. De behandeling van de Stikstofwet die medio december vorig jaar door de Tweede Kamer werd aangenomen, staat voor dinsdag 23 februari op de planning. De kans is reëel dat de Eerste Kamer het onderwerp controversieel verklaart, ook al is dit hoogst zeldzaam. In de Tweede Kamer is het gebruikelijk dat diverse beleidsterreinen controversieel worden verklaard als het kabinet demissionair is geworden.

Kritieke stemverhouding
Er is zelden zoveel te doen geweest over wetgeving als over de Stikstofwet. Daarom kan de Eerste Kamer als uitzondering op de regel de behandeling van de Stikstofwet toch controversieel verklaren. Dat is niet alleen 'wishfull thinking' van Agractie en Farmers Defence Force, maar ook gebaseerd op de politieke verhoudingen. Dit omdat er bepaald geen ruime meerderheid te vinden is in de Eerste Kamer voor de Stikstofwet.

De politieke verhoudingen in de Eerste Kamer zijn door de historische verkiezingswinst van het Forum voor Democratie in maart 2019 namelijk heel anders dan in de Tweede Kamer. Dat dacht demissionair minister Carola Schouten handig opgelost te hebben met de steun van 50Plus en de SGP, maar nu het kabinet gevallen is en de verkiezingen naderen, komen de stemverhoudingen opnieuw onder druk te staan.

Intern is er binnen de SGP veel kritiek geuit op de steun die de Tweede Kamerfractie uiteindelijk verleende aan de Stikstofwet. Weliswaar leverde de steun van de SGP nieuw perspectief op voor de duizenden PAS-melders, maar tegelijkertijd moest woordvoerder Roelof Bisschop lelijke graten slikken, erkende hij. De SGP in de Eerste Kamer vindt dat nu het kabinet sinds medio januari demissionair is en dus pas op de plaats moet maken, de Stikstofwet controversieel moet  worden verklaard. Dit twitterde Peter Schalk, fractievoorzitter van de SGP in de Eerste Kamer, gisteravond.

De aangescherpte natuurdoelstellingen zijn namelijk onhaalbaar, wordt nu ook door LTO Nederland benadrukt. Tot nu toe stelde de agrarische belangenbehartiger zich niet op als een verklaard tegenstander van de Stikstofwet. Maar nu de politieke verhoudingen zijn gewijzigd, worden andere accenten gelegd. LTO blijft teleurgesteld over de enorme impact die de uitspraak van de Raad van State in mei 2019 over de PAS-wetgeving heeft gehad op de economie en de agrarische sector in het bijzonder. Zeker met het oog op de coronacrisis zou dit dossier niet zo blokkerend mogen zijn.  Daarom verlangt LTO van de Eerste Kamer dat het aangescherpte stikstofreductiedoel naar 50% in 2035 wordt geschrapt. De organisatie dringt niet aan op controversieel verklaring. Dat brengt immers de duizenden PAS-melders in nog grotere problemen. 

Raad van State en snelwegen
De spanning over het vervolg van de Stikstofwetgeving is nog verder toegenomen door een nieuwe uitspraak van de Raad van State in het stikstofdossier over vergunningverlening voor het doortrekken van de snelweg A15 door de Gelderse Poort van de Betuwe naar de Achterhoek. Hierbij is namelijk in de Aerius-berekening over de stikstofdepositie geen rekening gehouden met de effecten verder dan 5 kilometer van de aan te leggen snelweg op de stikstofdepositie in kwetsbare natuur. Bouwend Nederland maakt zich zorgen over de reikwijdte van deze uitspraak.

De Stichting Stikstofclaim vestigt de aandacht op een andere uitspraak van de Raad van State die gisteren werd gepubliceerd. In deze zaak eisen de Brabantse Milieufederatie en Natuurmonumenten intrekking van een natuurvergunning van een varkenshouderij in Oirschot. Raad van State oordeelt dat het provinciebestuur de vergunning niet hoeft in te trekken, als met andere maatregelen verslechtering van natuur kan worden voorkomen. 

Stikstofclaim vroeg advocaat Franca Damen om advies. Daaruit concludeert de stichting dat het zogenaamde 'intern salderen' een relatief eenvoudige procedure is, maar dat de overheid de vergunning ook kan intrekken. In het geval de depositie ten opzichte van het jaar waarin de vergunning is verleend, is verslechterd. Omdat provincies intussen kwetsbare natuur hebben toegevoegd, kan deze uitspraak van de Raad van State over het intrekken van natuurvergunning volgens Stikstofclaim vergaande gevolgen hebben. Daarom doet de organisatie een klemmend beroep op het CDA en LTO om de verleende steun aan de Stikstofwetgeving in te trekken. 

Staf schetst 10 tekortkomingen
In aanloop naar de behandeling van de wet in de Eerste Kamer voert Stichting Agri Facts (STAF) de druk op door 10 tekortkomingen te schetsen van het stikstofbeleid. Een van de tekortkomingen is volgens Staf is dat de overheid niet heeft onderzocht of de investering van €5 miljard leidt tot verbetering van de natuur. Verder stipt Staf de complexiteit van de Natuurwetgeving aan, waardoor een deugdelijk juridisch kader ontbreekt. Het stikstofbeleid zou tevens niet controleerbaar zijn. Bovendien zijn de stikstofdoelen die de Nederlandse overheid stelt onhaalbaar. 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.