Nieuws Inkomensraming
Corona neemt hap uit boereninkomens
De coronapandemie pakt negatief uit voor de verdiensten in de land- en tuinbouwsector. Het gemiddelde inkomen van alle sectoren daalde in 2020 met €20.000 tegenover het jaar ervoor, ondanks diverse steunprogramma's die de overheid heeft opgetuigd. Vooral varkenshouders zagen hun inkomsten verdampen.
Dit blijkt uit de inkomensraming die Wageningen Economic Research (WUR), samen met het Centraal Bureau voor de Statistiek, dit jaar traditiegetrouw opnieuw heeft uitgevoerd. Het geraamde gemiddelde inkomen komt uit op €54.000 per onbetaalde arbeidsjaareenheid, een technisch begrip voor een meewerkend gezinslid. Wel moet opgemerkt worden dat de effecten van de tweede golf maar ten dele zijn meegenomen.
Bij de forse daling van circa €20.000 moet in ogenschouw worden genomen dat de inkomsten in 2019 (€73.000) buitensporig hoog waren. Desalniettemin ligt het geraamde inkomen dit jaar ook onder het langjarig gemiddelde van €59.000, al is het verschil dan niet heel groot. De uitersten tussen de verschillende sectoren zijn, zoals gebruikelijk, ook dit jaar extreem groot.
Inkomen varkenshouder gedecimeerd
De geraamde inkomsten reageren in iedere sector sterk op corona. Varkenshouders zien na topjaar 2019 de baten met maar liefst €295.000 terugvallen tot een verlies van €46.000. Dit als gevolg van de prijsval op de varkensmarkt door corona, maar vooral ook door de uitbraak van Afrikaanse varkenspest in Duitsland wat druk uitoefent op de Europese markt.
Waren de inkomsten in de varkenshouderij vorig jaar koploper in de sector, dit jaar bungelen ze onderaan. Hoewel uitschieters in inkomsten in de varkenshouderij gangbaar zijn, zijn die dit jaar wel erg extreem. Ondanks de forse inkomensdaling hebben varkenshouders over het algemeen nog veel vet op de botten.
Lichte daling voor melkvee- en kalverhouders
Melkveehouders zien de inkomsten met €6.000 terugzakken tot €43.000, voornamelijk als gevolg van de lage melkprijs door corona en de gestegen voerkosten. De inkomensdaling wordt geremd door een hogere productie per koe. Net als vorig jaar is in de biologische melkveehouderij een vergelijkbare daling zichtbaar tot €41.000. De veelbesproken kalversector ziet de inkomsten met €5.000 terugzakken tot €41.000.
De coronaproblematiek lijkt in de sector mee te vallen. Dit komt doordat het inkomen voornamelijk is gebaseerd vaste prijzen in integraties die waarschijnlijk pas volgend jaar de coronaklappen gaan voelen. De vrije mesters kampen dit jaar al met de negatieve gevolgen van de vraaguitval. Geitenhouders zien hun inkomsten stijgen met €2.8000 stijgen tot 134.000 dankzij een hogere melkprijs.
Vraaguitval raakt aardappelteler
Het gemiddelde inkomen in de akkerbouw komt dit jaar uit op €41.000. Dat is iets onder het meerjarig gemiddelde dat tussen de €40.000 en €45.000 ligt. In het gortdroge jaar 2018 lag het inkomen duidelijk boven dit niveau. Het verkoopseizoen 2019/2020 eindigde met zeer lage prijzen voor vrije consumptieaardappelen, ook als gevolg van corona dat flink inhakt op de afzetmogelijkheden en de export.
CBS en WUR ramen de prijsdaling op dan meer 30% ten opzichte van 2019. Hierbij is geen onderscheidt gemaakt tussen frites-, tafel- en pootaardappelen. De lichte stijging van de hectareopbrengst van 1,3% is bij lange na niet voldoende om de prijsdaling te compenseren. Het inkomen voor zetmeelaardappelbedrijven wordt geraamd op €30.000 per arbeidsjaareenheid. Dat is enkele duizenden euro's meer dan in 2019.
Bieten, uien en graan
De basisprijs voor suikerbieten bestaat deels uit een bijdrage door Cosuns dochter Aviko. Door de slechte omstandigheden in de aardappelsector zal er dit jaar niet of nauwelijks sprake zijn van een bijdrage. Verwacht wordt dat dit een daling van 5% tot gevolg heeft in de financiële hectareopbrengst tegenover 2019. Voor uien wordt een prijsstijging van 35% geraamd ten opzichte van 2019.
Een combinatie van een kleiner areaal, lagere hectare opbrengsten en een toegenomen vraag zorgen voor deze stijging. Bij granen blijft de productie in diverse grote graanproducerende landen achter door droogte. De vraag op de wereldmarkt is groot. De raming is dat de graanprijs voor oogst 2020 met 8% toeneemt ten opzichte van 2019.
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.