Toen minister Carola Schouten van landbouw haar functie ging bekleden, was een fonds voor jonge boeren ter ondersteuning van bedrijfsovername één van haar speerpunten. Het fonds stelt maar liefst €75 miljoen beschikbaar. Toch zijn er maar 2 aanmeldingen geweest. Waarom is het fonds een flop?
De Telegraaf, die in de zaak dook, spreekt van een 'magere oogst'. Van de slechts 2 aanmeldingen, is er bovendien maar 1 goedgekeurd . SGP-kamerlid Roelof Bisschop deelt deze mening en heeft Schouten middels Kamervragen om opheldering gevraagd. 'Het stellen van eisen gaat de minister helaas makkelijker af dan het steunen van gezinsbedrijven', aldus de SGP in het statement.
Criteria struikelblok
Om in aanmerking te komen voor het fonds moeten de opvolgers aan minstens één duurzaamheidseis voldoen. Dit lijkt het punt te zijn waar de interesse voor het fonds vastloopt. De criteria waar de jonge boeren aan moeten voldoen zijn namelijk niet mals. Ze zijn gericht op het verduurzamen van het bedrijf. Om gebruik te maken van de regeling dienen de jonge boeren een investeringsplan te hebben dat aan minimaal één kringlooplandbouw gerelateerd punt bijdraagt. Denk hierbij aan het sluiten van kringlopen, het versterken van de sociaal-economische positie van de boer in de keten, de klimaatopgave, ecosystemen, dierwelzijn en de waardering van voedsel. Het investeringsplan dient ook aan te tonen dat het toekomstperspectief van het bedrijf (ook financieel gezien) is verbeterd ten opzichte van vóór de overname.
Deze punten zijn zonder investeringen vrijwel niet realiseerbaar. Wanneer de overnamekandidaat het bedrijf daadwerkelijk overneemt, dan gaat dit over het algemeen ten koste van de liquiditeit van de jonge ondernemer. Al het geld wordt in de overname gepompt, waarna er zeer waarschijnlijk niets, of niet voldoende, meer over is om ook nog een verduurzamingsslag te maken. Door deze regelgeving verliest het fonds naar verwachting zijn aantrekkelijkheid, omdat aan de duurzaamheidseisen voldoen niet binnen het financieel plan van de jonge ondernemer past. SGP-kamerlid Bisschop heeft minister Schouten gevraagd welke van de geldende voorwaarden een drempel vormen voor de jonge ondernemers.
Steunfonds
In haar eerste grote kranteninterview als minister van LNV kondigde Schouten het plan aan waarin zij jonge boeren een helpende hand wilde bieden bij de overname van een bedrijf. Het plan is inmiddels in werking getreden: er is €75 miljoen beschikbaar gesteld in een fonds waarvoor jonge boeren zich aan kunnen melden. €11 miljoen is bedoeld voor de opleiding en coaching van de opvolgers. Over de besteding van het bedrag worden overigens nog steeds onderhandelingen gevoerd.
Dan blijft er nog €64 miljoen over, wat gebeurd hier mee? Dit bedrag is in een borgstellingsregeling gepompt die op 1 januari van dit jaar is ingegaan. Hiermee moet het voor banken aantrekkelijker zijn om leningen te verstrekken aan jonge boeren die een bedrijf overnemen of willen investeren in innovatie.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.