Interview Carin van Huët
'CO2-opslag biedt boer kans op nieuw verdienmodel'
Rabobank heeft een blauwdruk gemaakt voor de agrarische sector om de komende jaren toekomstbestendig te worden. Plat gezegd zet de financier in op minder regels en meer ondernemerschap, waarbij nieuwe verdienmodellen ontstaan. Bijvoorbeeld CO2-opslag in de bodem. Met Carin van Huët, directeur Food- en Agri van Rabobank Nederland, gaan we dieper op de materie in.
Jullie hameren sterk op minder regulering en meer doelvoorschriften. Geldt dit ook zo voor jullie als bank bij een financieringsaanvraag, want de eisen zijn vaak best pittig?
"Dat mag je niet met elkaar vergelijken. Bij financieringsaanvragen maken wij een afweging tussen onder meer het rendement, de solvabiliteit en het businessmodel om zodoende zekerheid te creëren. Bovendien hebben we een duurzaamheidsmatrix ontwikkeld. Per sector zijn er categorieën waar klanten op kunnen scoren. Daarin zit een stukje doelenbeleid verwerkt."
Krijgt een 'groene boer' dan ook aantrekkelijkere financiering tegen bijvoorbeeld lagere rentecondities?
"Als je in de duurzaamheidsmatrix in hoogste categorie scoort, kan je een rentekorting krijgen. Een voorbeeld hiervan is de pilot van de biodiversiteitslening in Drenthe. Wanneer je daar hoog scoort, krijgt je een rentekorting van een 0,5% tot maximaal €1 miljoen. Daarmee beogen we dat de sector verduurzaamd. Wij streven daarbij naar een gezamenlijk aanpak met andere partijen. In Drenthe trekken we bijvoorbeeld samen op met de provincie en FrieslandCampina. We gaan de biodiversiteitslening ook in andere sectoren uitrollen, te beginnen met de akkerbouw."
Het komende decennium zijn er meer stoppers dan starters. Hoe ziet jullie plan eruit om stoppers een zachte landing te laten maken en opvolgers zonder molensteen aan hun nek op gang te helpen?
"De komende jaren gaat misschien wel 40% van de boeren in ons land stoppen. Stoppen kan ingewikkeld zijn en daarin bieden we begeleiding. Aan de andere kant zien we de startersproblematiek, vaak in de familiesfeer, al is dat van alle dag. De land- en tuinbouw vraagt immers om veel eigen vermogen. Wij proberen de stoppers en starters aan elkaar te koppelen. Door onze positie kunnen wij ondernemers met elkaar verbinden. Daarbij kan je denken aan constructies waarbij grond en kapitaal worden gescheiden. Dit gaat in de toekomst steeds meer gangbaar worden, zo vermoeden wij. De stopper, of beter gezegd een wijkende boer, behoudt dan de grond en geeft dit middels een pachtconstructie uit aan een jonge boer."
Grondgebonden sectoren als de akkerbouw en melkveehouderij moeten aanspraak blijven maken op grond. Jullie financieren tegelijk ook de woningbouw en industrie. Dan botsen in stadstaat Nederland al snel de belangen. Hoe laveren jullie intern hiertussen?
"Het is geen strijd, het levert wel een gezonde discussie. Het lijkt soms alsof de food- en agrisector de oplossing voor het grondtekort moet bieden, maar dat is te kort door de bocht. Alle sectoren moeten hieraan hun steentje bijdragen. De agrarische sector draagt bij aan de kwaliteit van leven en is dus onmisbaar voor ons land."
In jullie visie pleiten jullie daarom voor schotten tussen landbouw en de rest van de economie?
"Dit heeft met name betrekking op extern salderen in het stikstofdossier. In de agrarische sector zijn de marges laag. Andere sectoren hebben veel meer slagkracht en daarmee verdwijnt er waarschijnlijk stikstofruimte uit de landbouw. Daarmee zet je de agrarische sector op slot. Onze inzet is dan ook om extern salderen ongedaan te maken, al zijn wij met klem geen belangenbehartiger. Het verleasen van stikstofruimte kan wel een oplossing zijn, omdat dit tijdelijk is. Dan kan een boer ook een verdienmodel creëren."
In de visie lees ik dat vastleggen van CO2 in de bodem een kans biedt op extra inkomsten en mogelijk nieuwe verdienmodellen. Vertel?
"Het vastleggen van CO2 in de bodem is een verdienmodel in ontwikkeling, waarbij je kunt denken aan het verkopen van bijvoorbeeld carbon credits aan andere sectoren. Je kan zo'n boer bestempelen als een verbreder. Ook natuurinclusieve landbouw kan een verdienmodel zijn. Hierbij hoeft het inkomen overigens niet uit de markt te komen. Het kan ook zijn dat een gemeente of provincie dergelijke inspanningen belonen. De opbouw van het inkomen van de boer is in de toekomst meer gestapeld. Externe oriëntatie is daarbij belangrijk. Wij zien dat ondernemers die midden in de samenleving staan, doorgaans succesvoller zijn. Dit zijn bijvoorbeeld boeren die open dagen organiseren, participeren in een ondernemersvereniging, enzovoorts. Zij hebben doorgaans meer voelsprieten om in te spelen op trends. Vandaar dat wij hameren op een doelenbeleid, want dat maakt ook bij ondernemers creativiteit los."
Wouter Baan
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
