Het bestuur van de ECB heeft besloten de bestaande speciale leningen voor banken, de TLTROs, nog interessanter te maken. De banken kunnen tot zomer 2021 geld lenen bij de ECB tegen minimaal -0,5% rente en onder bepaalde voorwaarden zelfs -1,0%. Dat geld moeten ze dan wel gebruiken om leningen te verstrekken aan bedrijven.
Daarnaast introduceerde de bank een nieuw instrument, de Pandemic Emergency Longer-term Refinancing Operations, ofwel de PELTRO. De commerciële banken kunnen aan dat loket leningen afsluiten met een looptijd tot uiterlijk september volgend jaar tegen een rente van -0,25%. Dat geld mogen de banken ook gebruiken om hypotheekleningen te verstrekken. Tezamen ontstaat zo ruimte voor een impuls van €3.000 miljard, aldus de ECB.
Christine Lagarde, president van de ECB, gaf ook aan dat volgens de berekeningen van de ECB-economen, de economische krimp in de eurozone dit jaar tussen 5 en 12% uitvalt. Een en ander is afhankelijk van hoe lang de maatregelen tegen verspreiding van het virus van kracht blijven en of het virus wegebt.
Junk bonds opkopen
Wellicht het belangrijkste was dat Lagarde op een vraag of de ECB ook junk bonds gaat opkopen, zei dat het bestuur het daar niet over heeft gehad. In combinatie met haar eerdere belofte dat de bank alle opties open houdt en alles gaat doen wat nodig is, betekent dat dat de kans groot is dat de ECB inderdaad junk bonds gaat opkopen. Zeker in de wetenschap dat de ECB de al veel te lage inflatie voor de bank verder ziet zakken de komende tijd.
Het andere belangrijke element is dat Lagarde de vraag kreeg of het ook mogelijk wordt dat de niet-banken toegang krijgen tot de nieuwe faciliteit, de PELTRO. "Daar hebben we het niet over gehad, maar het is een optie, ik sluit dat niet uit", aldus Lagarde. Daarmee heeft de ECB de deur open gezet voor andere instellingen dan niet-banken, denk aan verzekeraars, om ook direct toegang te krijgen tot de ECB-gelden in de nabije toekomst.
Leidingen niet opdrogen
Zowel bij de ECB als bij de Fed is alles er op gericht om de leidingen van de economie niet te laten opdrogen. Er moet voldoende liquiditeit zijn om te voorkomen dat bedrijven omvallen als gevolg van de coronacrisis. Zolang liquiditeit het probleem is of het grootste risico, kunnen de centrale banken soelaas bieden omdat zij voor onbeperkte liquiditeit kunnen zorgen.
Het wordt een heel ander en naar verhaal als de solvabiliteit het probleem wordt. Daar helpen maatregelen van de centrale banken veel minder. Vandaar dat het van cruciaal belang is dat de genomen maatregelen van de overheden de tweede ronde effecten voorkomen. In ogenschouw nemend wat allemaal is aangekondig, dan heb ik sterk het gevoel dat solvabiliteitsproblemen worden voorkomen en dus herstel gloort over een niet al te lange tijd. Het gaat wel lang duren voordat de schade van de coronacrisis volledig goedgemaakt wordt. Overigens simpelweg omdat die schade enorm is.
Wat de ECB in feite heeft gedaan, is de rentes verlagen zonder dat zo te noemen. De rente aan het loket waar banken normaliter lenen, de repo-rente, is tot de zomer van volgend jaar verlaagd naar tussen -0,5% en -1,0%.