Shutterstock

Nieuws Verduurzaming

Eerlijke prijs voor de boer bestaat niet

29 Januari 2020 - Eric de Lijster - 15 reacties

Hoewel er de laatste maanden in de publieke opinie vaak wordt gepleit voor een eerlijke prijs voor de boer, is Jack van der Vorst van Wageningen UR helder: een eerlijke prijs voor de boer bestaat niet. Wel gaat de keten meer toe naar het betalen van de boer voor de maatschappelijke impact die hij met zijn product heeft. Dan is een gelijk speelveld binnen de Europese Unie echter wel handig.

Dit kwam naar voren op het seminar ‘Verliesmodel of verdienmodel’ dat ABN Amro woensdag 29 januari heeft gehouden in Amsterdam. Hier werd gesproken over hoe de lusten en de lasten richting een duurzame voedselproductie eerlijk kunnen worden verdeeld in de keten. Zo’n eerlijke verdeling binnen een keten is ook de enige wijze waarop grote stappen in duurzaamheid kunnen worden gemaakt, zegt Van der Vorst, algemeen directeur van de Social Sciences Group van Wageningen University & Research. “Dat kan alleen in ketens waarin alle partijen krachtig met elkaar samenwerken, maar daar wordt al 20 jaar over gepraat.”

Marktfalen speelt parten
Sowieso een eerlijke prijs voor de boer betalen waardoor hij altijd kostendekkend en bij voorkeur met een marge kan produceren, is volgens Van der Vorst niet mogelijk. Daarvoor is de markt van vraag en aanbod te variabel. Bovendien spelen in dit ‘marktfalen’, zoals hij het omschrijft, ook andere factoren mee binnen een keten zoals marktmacht, onvolledige marktinformatie, emotioneel handelen en transactiekosten. “Daardoor is een eerlijke prijs niet vast te stellen.” Wageningen UR heeft over dit onderwerp ook een presentatie gemaakt.

Duidelijk is wel dat de agrarische sector de maatschappelijke wensen naar een duurzame voedselproductie niet kan vervullen als zij voor deze inspanningen niet wordt beloond. Pierre Berntsen, directeur agrarische zaken bij ABN Amro, geeft aan dat de behoefte onder agrarische ondernemers om te verduurzamen groot is mits hier ook een betrouwbaar verdienmodel tegenover staat. Dat maakt het PlanetProof-project bij FrieslandCampina ook duidelijk, zegt Frans Keurentjes, voorzitter van de coöperatie. “In no-time hadden we 600 melkveebedrijven binnen die nu circa 600 miljoen liter melk leveren op jaarbasis.”

Onderscheidende melkstroom
Het project, inmiddels 1 van de 23 verschillende melkstromen bij FrieslandCampina, loopt volgens Keurentjes goed. PlanetProof heeft er volgens hem aan bijgedragen dat de producten van FrieslandCampina in zijn geheel ook beter worden gewaardeerd in het supermarktschap. Zijn ambitie is dat de gehele melkstroom van FrieslandCampina, naar eigen zeggen zo’n 1,5% van de totale mondiale melkproductie, een onderscheidende meerwaarde krijgt op de markt. “Daar werken we naar toe.”

Keurentjes vraagt zich wel af hoe lang PlanetProof in het huidige concept onderscheidend blijft in de markt. “Hoe lang blijft het effect hebben totdat we weer een nieuwe stap moeten zetten?” Een van de nieuwe stappen kan zijn door uit te gaan van de echte prijs van agrarische producten, zegt Michiel Scholte, directeur van het True Price & Impact Institute. Zijn organisatie berekent de kostprijs van een product, inclusief de kosten van de impact op de omgeving zoals CO2-uitstoot, energie-, water- en landgebruik.

Impact berekenen
Door deze kosten te berekenen, kunnen de partijen in de agrarische keten de maatschappelijke impact beperken om zo ook een betere positie in de markt te genereren. Hij hield de zaal een rekenvoorbeeld voor, waarbij de ‘echte’ prijs van een brood de helft goedkoper is als een bakker biologische tarwe in Nederland koopt in plaats van gangbaar geteeld baktarwe in Frankrijk. De lasten van bijvoorbeeld de CO2-uitstoot, transport en energie liggen dan veel lager. “Dan is een product pas echt duurzaam.”

Ook Leon Mol, directeur Product Safety & Social Compliance bij supermarktketen Ahold Delhaize, verwacht dat de impact van agrarische producten een grotere rol gaat spelen bij de inkoop van supermarkten. “We hebben altijd vooral naar de voedselveiligheid gekeken, oftewel naar de input van de agrarische productie. Maar we gaan meer naar de impact toe.”

Gelijk speelveld hangijzer
Een heet hangijzer blijft echter het gelijke speelveld binnen de Europese Unie. Alle sprekers op het seminar geven aan dat het verduurzamen van de agrarische productie pas echt naar een hoger niveau kan worden getild als alle Europese lidstaten hierover afspraken maken. Want niet alleen gaat slechts 20% van de agrarische producten naar de Nederlandse retail, ‘goedkope’ import vanuit het buitenland maakt verduurzaming lastiger. Voor deze taaie opdracht in de handelspolitiek diende zich evenwel geen panklare oplossing aan.

Heb je een tip, suggestie of opmerking naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten

Eric de Lijster

Eric is lid van de redactie van Boerenbusiness. Als telg uit een akkerbouwfamilie stroomt het boerenbloed bij Eric door de aderen. Hij beschouwt zich als een generalist, maar wel met een voorliefde voor economie, trends, markten en marketing.
Regenradar
Powered by Agroweer
Reacties
15 reacties
Ton Westgeest 29 Januari 2020
Dit is een reactie op het Boerenbusiness artikel:
[url=http://www.boerenbusiness.nl/financieel/artikel/10885716/eerlijke-prijs-voor-de-boer-bestaat-niet]Eerlijke prijs voor de boer bestaat niet[/url]
Dat is het hele punt, gelijk speelveld....dus je kan roepen tot je een ons weegt over duurzaamheid, maar als je dan de landbouw uitruilt met de industrie, ben je een roepende in de woestijn. Zie het laatste handelsakkoord met Zuid Amerika.!

Volgens Keurentjes loopt het project PlanetProof goed. Dat is alleen zolang het niet ingehaald wordt in de duurzaamheids- wedstrijd. Dus is dit ook een heilloze weg.....

Een eerlijke prijs bestaat niet, niet voor een boer en niet voor enig andere producent. Mits je iets zeldzaams op de markt kan zetten zal je altijd met de markt werking te maken hebben.

Dus kom je weer bij de politiek, die snappen het niet of ze krijgen betaald door de lobby......want hier overal de boel reguleren en dan een handelsakkoord sluiten en daar geen zelfde regels eisen, dan heb je de poppen aan het dansen!
Joost 29 Januari 2020
Het is heel simpel. Degene die zich het minst aantrekt van alle kostprijsverhogende regelgeving en maatregelen kan het goedkoopst produceren. En die heeft dus de klanten.
Moeilijker is het niet.
Karin 29 Januari 2020
Het meest duurzame voor je portemonnee is niet met de hype mee gaan en Keep it safe and simple.
Karin 29 Januari 2020
Het meest duurzame voor je portemonnee is niet met de hype mee gaan en Keep it safe and simple.
eenvoudige boer 29 Januari 2020
yes begrijp ik goed dat alle aanwezigen er over eens zijn dat er eerst een europees gelijk speelveld moet voor we verder kunnen met duurzaamheid gelukkig is die er niet en anders is great britten de lachende derde
lang leve brexit
schoenmakers 1 30 Januari 2020
Niet alleen Europees, maar zeker alles wat hier binnen mag komen, zijn we ook meteen van het gezeik af dat we teveel export hebben
Wageningen Economic Research / C. Berkhof 30 Januari 2020
Lees voor meer informatie ook het whitepaper "Juiste en eerlijke prijs voor voedsel" door Roel Jongeneel, Willy Baltussen, Siemen van berkum en Krijn Poppe.
https://edepot.wur.nl/513322
old dutch farmer 30 Januari 2020
als er geen voedsel is ………………………..
als je op een na het meeste voedsel bezit ,,,,,,,,,,dan heb je macht.
als je primair producent bent de laatste 50 jaren dan krijg je daarvoor de overblijfselen van ieders verdiensten.
Johan 31 Januari 2020
Eerlijk speelveld of marktmanipulatie??

Dat laatste is steeds mee aan de hand.
Zie nu die bio eireren. Ze zijn al tijden niet aan te slepen. Maar de prijs blijft net kostendekkend en meer ook niet. Het is veel te laag. Menig boer kan de financiën maar net of niet rond krijgen.

Dit kan de retail zo verbeteren. Maar die gaan gewoon voor eigen gewin.
Maar dat zetten ze er niet in.
Als die hoogleraren en poppetjes hebben hun sloten mer geld elke maand netjes op de rekening. Die maakt het geen zier uit hoe het echt werkt.
Cees 31 Januari 2020
Al jaren hetzelfde gelul,
Zonder verandering want de boer blijft de .....
Wouter van Teeffelen 1 Februari 2020
Complimenten aan de auteur van dit artikel. En aan de melkveesector die door de gescheiden melkstromen voor PlanetProof ook echt een meerprijs krijgen. Daar wordt op gescholden maar in de fruitteelt hoor ik alleen wel PlanetProof eisen maar geen enkele meerprijs realiseren.
4 Februari 2020
In Nederland hangt veel teveel werkgelegenheid aan de agrarische sector dit moet de boer allemaal opbrengen. Hierdoor hebben we in Nederland een te hoge kostprijs.

Verder worden de prijsschommelingen die door vraag en aanbod ontstaan niet eerlijk verdeeld tussen de verschillende ketens, en blijft er te weinig over voor de boer.
petatje 4 Februari 2020
Sorry ffe n paar niet graag gehoorde opmerkingen, maar vind ze wel nodig om oogkleppen te openen. Boeren zijn in teveel gevallen werkezels en alleen ondernemer als het gaat om uitbreiding en kostprijsverlaging of showen richting buren. Waar het op aan komt voor marge, je afzet goed managen daar zijn de meesten nauwelijks mee bezig, daar moet je de overall voor uit en veel goede netwerken onderhouden. Boeren blijven bij voorkeur bij hun getrouwe afnemer hangen en zijn blij als ze hun aan bederf onderhevig product kwijt zijn. De afnemers maken daar in veel gevallen handig gebruik van.
Het automatisch meeruimen uit de schuur (moet leeg) van de overtonnen bij aardappelen bijv. houdt zo de marktprijs nog lager als nodig. De telefoon pakken en kijken of er voor die laatste vrije vrachten geen ander koper is die er meer voor wil geven is in veel gevallen nog teveel moeite. Maar 60 ton x 10/ton(laten we t klein houden) is volgens mij 600€. Daar kun je wel n halve dag voor bellen, verdien je in je overall niet. 6000/week!

frietje 4 Februari 2020
rare manier van rekenen bij patat maar als het klopt pakt ie mooi 312000 euro per jaar erbij.
inno 4 Februari 2020
ga maar eens een rondje bellen dan met innovators. je komt vanzelf bij een andere frietfabriek uit. de ervaring leert dat het dan geen verschil maakt. maar ik ben met je eens. je hoeft ze niet meteen mee te leveren. soms loont het als de kwaliteit goed is om ze later te verkopen. soms ook niet
U kunt niet meer reageren.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in en ontvang elke dag het laatste nieuws in je inbox

Bel met onze klantenservice 0320 - 269 528

of mail naar support@boerenbusiness.nl

wil je ons volgen?

Ontvang onze gratis Nieuwsbrief

Elke dag actuele marktinformatie in je inbox

Aanmelden