Het rentecomité van de Amerikaanse centrale bank (Fed) heeft vorige week besloten de officiële rente ongewijzigd te houden binnen de bandbreedte 1,5% tot 1,75%. Een besluit die, anders dan voorgaande besluiten, unaniem was genomen. Dat is een succesje voor bankpresident Jerome Powell.
Eerder dit jaar was het rentecomité nog zeer verdeeld. Door dit unanieme besluit neemt de kans toe dat deze voozitter een eensgezind rentecomité meeneemt naar 2020, het jaar waarin de Amerikanen hun president gaan kiezen. Daarom is de kans groot dat de aanvallen vanuit Washington de komende periode toenemen. De Fed kan het namelijk niet goed doen. Als de bank de rente verlaagt, gaat de Democratische kandidaat ongetwijfeld klagen. De markt kan dat zien als toegeven aan de druk. Wanneer de Fed de rente verhoogt, is een 'Trumptwittertornado' het gevolg.
Meer smaken zijn er niet
De bank ziet zowel de groei als inflatie in 2020 en 2021 volgens de eerdere verwachtingen ontwikkelen. Daarom herhaalt Powell dat een wijziging van het beleid alleen te verwachten is als de verwachtingen noemenswaardig veranderen. Als dat gebeurt, bijvoorbeeld wanneeer de groei onverwacht lager uitpakt of de inflatie stijgt, dan moet de Fed de rente óf verlagen óf verhogen. Meer smaken zijn er niet. De lat voor een verhoging ligt echter aanmerkelijk hoger dan de lat om de rente te kortwieken.
Om aan renteverhogingen te denken, moet de inflatie echter structureel en significant stijgen. Dit betekent dat de toegenomen geldontwaarding voor de Fed niet voldoende is om een renteverhoging te overwegen. De bank wil eerst zien dat de inflatie significant stijgt, om vervolgens vast te stellen dat die stijging structureel is. Om met dat laatste te beginnen: de bank moet een tijdlang zien dat de prijzen sneller stijgen dan voorheen, en een tijdlang is voor een centrale bank al gauw een jaar.
Inflatie door de vingers zien
En wat de significante stijging betreft: Powell noemde meermaals dat de bank een inflatiedoelstelling van 2% tot 2,5% heeft. Dat houdt concreet in dat de Fed een tijdelijke inflatie van meer dan 2% á 2,5% door de vingers ziet. Als de inflatie in de Verenigde Staten in het eerste kwartaal van 2020 richting de 3% klimt (wat zeer onwaarschijnlijk is), dan nog overweegt de Fed in het meest gunstige geval pas eind 2020 (zo niet begin 2021) om de rente te verhogen.
Oftewel: de Fed gaat de rente verhogen zodra Pasen en Pinksteren samen vallen. Het ziet er daarom naar uit dat een verhoging pas ergens ver in de eerste helft van het volgende decennium te verwachten is. Iemand die afgelopen september is begonnen met een studie economie en daar een jaar langer over doet, krijgt het diploma waarschijnlijk zonder tijdens de studie een renteverhoging van de Fed te hebben meegemaakt.
Popcorn erbij
Wanneer de inflatie in de Verenigde Staten in de nabije toekomst naar 3% klimt en enige tijd op dat niveau bivakkeert, dan is dat een 'popcorn-erbij-en-kijken-maar moment'. Dat dwingt de Fed kleur te bekennen. De bank moet dan kiezen tussen de rente laag houden of de inflatie beteugelen. Het is niet zeker dat de bank onomwonden voor het laatste kiest. Als de voorzitter 1 wens mag doen, dan is dat ongetwijfeld: laat de inflatie niet stijgen.
Tot slot vallen nog 2 zaken op. In de eerste plaats is dat wanneer de bank zegt dat de rente meerdere keren omhoog moet. Om vervolgens 3 keer de rente te verlagen, omdat de economie zich anders gedroeg dan verwacht. Terwijl er geen enorme schokken waren. Dan komt dat simpelweg erop neer dat het model dat je gebruikt, zeg de kristallen bol van de Fed, stuk is. Je kompas is stuk terwijl je op onbekend terrein bent: je bent verdwaald.
Economie vertraagd
In de tweede plaats was daar de bewering van Powell dat de inflatie sinds hij in 2012 bij de Fed kwam, maar niet naar 2% wil stijgen. Als dat geen fake news is, dan weet ik het ook niet. In de grafiek hieronder is duidelijk te zien dat de inflatie, volgens zowel de gangbare CPI-maatstaf als de PCE-index die de voorkeur van de Fed heeft, sinds Powells komst bij de bank zeer regelmatig in de buurt of bóven de 2% lag.
Ik verwacht dat de economische groei in de Verenigde Staten in 2020 fiks vertraagd, waardoor de Fed de rente verder zal verlagen. Dan is het geen verrassing als de bank dat voor het einde van de zomer wil doen, om niet in actie te hoeven komen als de verkiezingscampagne op gang komt.