Is Agractie even effectief als eerdere protesten?

Sinds de Tweede Wereldoorlog is het aantal protesten in de Nederlandse landbouwsector fors toegenomen. Een van de meest succesvolle daarvan was het protest van 1963. In Hollandscheveld (Drenthe) werden toen 3 boerengezinnen uit het woning gezet, omdat ze weigerden de heffing van het Landbouwschap te betalen. Dit leidde tot de opkomst van duizenden 'vrije boeren', waarbij de politie hard moest ingrijpen.

De demonstratie van 1963 had een positief resultaat. De regelgeving werd aangepast en de politiek ging op zoek naar een herstel van het agrarisch draagvlak in de samenleving. Hierdoor kon er eveneens een boerenleider naar voren stappen: Hendrik Koekoek. Hij had zijn populariteit vooral te danken aan de onvrede van de boeren, en bleef daardoor nog jarenlang actief in de Tweede Kamer.

Protest om ruilverkaveling
In 1971 was het weer raak en brak er in Tubbergen een strijd uit tussen de boeren en de politie. Die demonstratie kwam tot stand door verplichting van het ruilverkavelingsgebied. De manier waarop deze verplichting tot stand zou zijn gekomen, was volgens diverse boeren ondemocratisch en dus ongeldig. Andere groepen beweerden het tegendeel.

Het protest escaleerde echter in rap tempo. Er werden brandbommen en giertanks ingezet en er braken gevechten uit. Ondanks deze opstand is de ruilverkaveling in het gebied wel doorgegaan, maar door en voor boeren geregeld. Er was geen inmenging van het Rijk, wat als positief werd beschouwd.

Mechanisering
Mechanisering van landbouwvoertuigen zorgden er ook voor dat boeren een machtig pressiemiddel kregen: de trekker. In het jaar 1990 werd deze voor het eerst massaal ingezet, om zodoende tegen het beleid van minister Gerrit Braks (Landbouw) te demonstreren. Wat begon met een reis op de trekker naar Den Haag, leidde snel tot een opkomst van boeren uit heel Nederland.

In 1990 volgden vele boeren de route van Groningen naar Den Haag. Het verkeer werd geblokkeerd. Dit was tevens het geval bij de afsluitdijk, waar Friese actievoerders de weg blokkeerden met de landbouwvoertuigen. In totaal waren zo'n 5.000 akkerbouwers op drift geraakt. De actie leidde tot zoveel ophef dat de discussie over nieuwe regels op gang kwam. En met succes, er kwam bijvoorbeeld een nieuwe wet die de graanmarkt heeft gestimuleerd.

Agractie 2019
Bijna 30 jaar later vond Agractie plaats. Met 2.200 trekkers trokken boeren vanuit het hele land richting het Malieveld in Den Haag. Door onder meer voor 1.000 kilometer file te zorgen, zorgden actievoerders ervoor dat het protest niet te negeren was. Deze actievoerders hopen natuurlijk dat hun opkomst beloond zal worden, maar vrijdag 4 oktober maakte het kabinet bekend de boer alsnog te betrekken in het oplossen van de problematiek met stikstof. Het uitgangspunt daarbij blijft overigens vrijwillige sanering, om zodoende stikstofruimte te creëren.

Farmers Defence Force, een van de organisatoren van Agractie, meldt dat het protest van dinsdag 1 oktober weliswaar sympathie heeft opgeleverd van het publiek, maar niet geleid heeft tot een koerswijziging binnen de politiek. Dit ondanks de mooie woorden die politici uit de Tweede Kamer uitspraken over de sector in Nederland. "Ondanks ons ultimatum van 4 weken, gaat de politiek door met het saneren en demotiveren van de beroepsgroep."

Farmers Defence Force en Agractie hebben inmiddels gemeld om nieuwe demonstraties te organiseren. De vraag blijft dus of het protest van 2019 net zo effectief is als de eerdere protesten.

Wil je meer weten? Kom naar het Nationaal Economisch Landbouwcongres op 18 december. Het thema is ‘Ondernemen in een ander klimaat’. Hoe bereidt je je als ondernemer voor op veranderingen en hoe maak je je weerbaar in deze roerige tijden? Een congres vol actuele cijfers en visies voor nieuwe inzichten en inspiratie en een mooie gelegenheid om te netwerken. Kom ook! Klik hier voor het programma en tickets.