Christine Lagarde. Tenzij er een wonder geschiedt, wordt de huidige topvrouw van het Internationaal Monetair Fonds de opvolger van Mario Draghi als hij zijn presidentschap van de Europese Centrale Bank (ECB) neerlegt op 31 oktober van dit jaar.
Dé vraag voor de financiële markten is: uit welk monetair hout is Lagarde gesneden? Normaal gesproken zouden we dat kunnen afleiden uit haar publicaties op het gebied van monetaire economie. Dat is nu echter niet mogelijk, omdat Lagarde geen econome is. Zij is een juriste.
Activistisch monetair beleid
In 2013 nam ze deel aan een symposium bij de regionale centrale bank in Kansas City. Na haar toespraak te hebben gelezen, heb ik de indruk dat ze een voorstander is van 'zeer activistisch monetair beleid', met een sterke neiging naar 'ruim beleid'. Ook heb ik de indruk gekregen dat Lagarde een voorkeur heeft voor onconventionele maatregelen.
Ofwel: Lagarde is iemand die overtuigd is dat de overheden en centrale banken de economische ontwikkelingen kunnen (en vooral ook moeten) sturen. In andere woorden: als het doel het voorkomen van een recessie is, dan heiligt dat doel voor Lagarde alle middelen. Er is niets mis met de wens geen recessies mee te maken, maar de economische werkelijkheid is dat recessies een onlosmakelijk onderdeel vormen van economische ontwikkelingen. Er is ook niets mis met de wens om met Miss Universe op een date te gaan, maar de werkelijkheid is dat dit er niet in zit.
Onconventioneel monetair beleid
De centrale bank ziet Lagarde als 'de heldin van de mondiale financiële crisis'. Het onconventionele monetaire beleid is in haar ogen daarom ook positief te noemen. Dat belooft weinig goeds voor de in mijn ogen zeer wenselijke grondige evaluatie van de monetaire strategie van de ECB. Als je als centrale bank de rente een decennium lang op 0% houdt en allerlei onconventionele maatregelen neemt om inflatie aan te jagen (maar daar niet in slaagt), dan ligt het voor de hand een onafhankelijke evaluatie te doen om te kijken wat er mis is gegaan.
In zo'n evaluatie moet dan ook worden gekeken naar de strategie van de bank. Lagarde lijkt mij niet de persoon om deze evaluatie uit te voeren, omdat ze bij voorbaat al overtuigd is dat er niets mis is met de strategie van de bank. De voorstanders van haar benoeming roemen de politieke invloed die Lagarde heeft. Dit is uiteraard het gevolg van het feit dat zij al heel lang in de politieke wereld meedraait. Hoe groot dat goed ook mag zijn, persoonlijk is Lagarde me daarom té politiek voor de functie van de aanvoerder van een grote centrale bank.
Vaker nee, dan ja
Als de voorzitter van de ECB moet ze vaker 'nee' dan 'ja' kunnen zeggen tegen politici. Ik vraag me af of ze dat zal kunnen of zou willen. Het klopt dat ze vaak 'nee' heeft verkocht als IMF-baas, maar dat was veelal 'neen' tegen ontwikkelingslanden of relatief kleine landen. Of Lagarde ook 'nein' of 'non' tegen Duitsland, Frankrijk of Italië kan zeggen, moet nog blijken. Gegeven dat alles en de eerdere uitspraken over monetaire zaken, ziet het er sterk naar uit dat Lagarde de door Draghi uitgestippelde monetaire koers zal volgen.
In het verleden heeft ze haar sterke steun uitgesproken voor het huidige ECB-beleid. Als ze al kritiek op de bank had, dan was dat omdat de ECB in haar ogen te snel naar een 'exit' rende. Oftewel: beleid normaliseren hoeft van Lagarde niet zo snel te gebeuren.
Rente lang onder 0%
In mijn ogen is de kans dat de ECB de officiële rente langer op 0% houdt groot. Net zoals de kans dat de centrale bank eerder begint met opnieuw kwantitatief te verruimen. Wij zijn definitief in het tijdperk der lage rentes aanbeland. De geologen verdelen de periode sinds het ontstaan van de aarde in tijdperken, met namen zoals pleistoceen. Ik doop het genoemde nieuwe monetaire tijdperk bij deze dan tot nulrentoceen.