Handelsdeal komt er wel, maar in een later stadium

Deze Chinese delegatie is enkele uren voordat de Amerikaanse president Donald Trump de invoerheffingen op verschillende Chinese goederen zou verhogen van 10% naar 25%, geland. Bovendien wordt ditzelfde tarief ook ingevoerd op zo goed als alle andere 'Made-in-China'-spullen, die tot nu toe buiten de handelsoorlog waren gelaten.

Vreemde tweets
Trump besloot zondag 5 mei dat de importheffingen verhoogd moesten worden, en maakte dat via Twitter bekend. Die berichten waren, in mijn ogen, op zijn minst vreemd te noemen. Dit omdat de president 2 dagen eerder (vrijdag 3 mei) nog twitterde dat een akkoord binnen handbereik lag. In China maakten de medewerkers van president Xi Jinping een groot deel van zijn agenda (voor de maand juni) leeg, want dan zou hij naar Washington kunnen komen om het akkoord te ondertekenen.

Echter, toen kwam ineens de tweet vanuit het Witte Huis. Wat is de reden van de ogenschijnlijke slechte timing? Ik vermoed dat de president zich sterk waant, omdat de economische groei in het eerste kwartaal van dit jaar op 3,2% is uitgekomen. Daarmee is het groeitempo ten opzichte van eind 2018 versneld en lag de groei aanmerkelijk boven de verwachting van diverse analisten. Daarnaast is ook de Amerikaanse inflatie gedaald.

Vleugels
De combinatie van die zaken, heeft Trump vleugels gegeven. Toen Trump vorig jaar de handelsoorlog met China ontketende, kreeg hij herhaaldelijk te horen dat dit zou resulteren in een lagere groei en een hogere inflatie. In tegenstelling tot wat hij twitterde, dat China zou gaan betalen voor het jarenlange misbruik van de handelsrelatie met de Verenigde Staten, zou de rekening in werkelijkheid bij de Amerikaanse bevolking komen te liggen (in de vorm van hogere prijzen).

Nu de groei, zoals gezegd, hoger uitpakt dan menigeen had gedacht en de inflatie zakt, kan ik mij voorstellen dat president Trump denkt dat dit het moment is om China nog meer onder druk te zetten. Daardoor denkt hij eveneens een betere deal voor de Verenigde Staten voor elkaar te boksen. 

Presidentsverkiezingen als reden
Ook kan ik mij voorstellen dat de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten van vorig jaar een overweging waren. Trump kan met deze aanpak nogmaals laten zien dat hij niet bang is om daadkrachtig op te treden en niet met de Verenigde Staten laat sollen. Hij schreef in de tweet namelijk ook dat China terugkrabbelt van afspraken die in de afgelopen weken en maanden zijn gemaakt. Veel Amerikaanse kiezers waarderen dit gedrag en zijn aanpak kan hem dus dichter bij een herverkiezing brengen. 

Dat gaat sowieso op, ongeacht of China wel of niet water bij de wijn gaat doen. Doet Beijing dat wel, dan kan president Trump vertellen dat zijn aanpak werkt. Doet Beijing dat niet, dan kan de president zeggen dat hij liever geen akkoord tekent dan dat hij een deal tekent dat slecht is voor de Verenigde Staten. Het past dus prima in zijn verkiezingsslogan 'Make America Great Again'.  

Onderhandelingsstrategie
Ik vat zijn tweets op als een onderdeel van zijn onderhandelingsstrategie, met een schuin oog naar de verkiezingen van volgend jaar en niet als een deksel op de neus van China. Dat handelsakkoord komt er wel, maar wel later dan verwacht en de vertraging komt door de genoemde tweets van Trump. Zowel China als de Verenigde Staten weet dat het een deal nodig heeft. Daarbij geldt uiteraard ook dat beide presidenten het uiteindelijke akkoord wel moeten kunnen verkopen in eigen land. Met de tweets die Trump zondag 5 mei verstuurde, maakt hij dat lastiger voor zijn Chinese ambtgenoot. Een snelle deal kan daar nu gezien worden als een nederlaag.

Betekent dit dat de waarschuwing dat protectionisme tot een lagere groei en een hoge inflatie leidt, onjuist is? Nee. Vergeet niet dat het enige tijd duurt voordat protectionisme de groei afremt en de inflatie aanjaagt. De prijzen die de bedrijven elkaar in rekening brengen, wijzigen niet zo snel. Op de korte termijn zijn er bovendien veel andere factoren die zowel de groei als de inflatie beïnvloeden.