In Frankfurt (Duitsland) vond afgelopen woensdag 14 maart de jaarlijkse conferentie 'ECB and Its Watchers' plaats, een must voor economen die zich bezig houden met het volgen van (het beleid) de Europese Centrale Bank (ECB).
Hun toespraken en deelname aan discussiepanels verschaften een extra inkijkje in de ECB-keuken. Zoals zo vaak, was het nieuws ook nu vooral in de onschuldig klinkende bijzinnen te vinden.
Verhogen van officiële rente
Zo herhaalde de Draghi dat de voorwaarde voor de ECB om de officiële rente te verhogen, is dat de inflatie in de eurozone op overtuigende wijze richting de 2% gaat klimmen. De doelstelling van de bank is een jaarlijkse inflatie van 2%.
Hoewel dat niets nieuws was voegde hij daaraan toe dat de trend nu weliswaar omhoog is, maar dat de inflatie 'zwaar leunt op een zeer ruim monetair beleid'. In het verlengde daarvan zei Draghi dat de inflatiestijging momenteel nog niet voldoende is om in actie te komen. De bank moet namelijk ook van mening zijn dat de inflatie net onder de 2% zal blijven (op middellange termijn).
Dit is belangrijk omdat het betekent dat de rente pas (noemenswaardig) omhoog zal moeten wanneer de ECB overtuigd is dat de inflatie op middellange termijn (zo’n 2 jaar vooruit) voldoende zal stijgen. Daarnaast moet de bank van mening zijn dat die niet zal terugvallen als de rente verhoogd wordt. Vandaar dat de kwartaalramingen over de inflatie zo belangrijk zijn (de eerstvolgende editie komt in juni uit).
Langzaam verhogen
Daarentegen zal de ECB alles behalve haast hebben met het verhogen van de rente en wanneer de bank ermee begint zal dat langzaam gebeuren. Daarnaast wordt onderstreept dat Draghi tijdens de conferentie aangaf dat de onzekerheid over het verdere verloop van de inflatie groot is. Dit is codetaal voor: "We gaan geen gekke dingen doen en willen niet riskeren dat we te vroeg ingrijpen."
Kortom: renteverhogingen van de bank in Frankfurt beginnen pas een geruime tijd na het einde van het opkoopprogramma voor staats- en bedrijfsobligaties. En wanneer de bank dan begint met renteverhogingen zal ze dat met kleine stapjes en lange tussenpauzes doen.
Monetaire stimulans verlagen
In dat opzicht was het ook interessant om te horen dat Draghi zei ervoor te waken dat 'premature verwachtingen over een eerste renteverhoging' de mate van de monetaire stimulus verlagen. Kortom: "Wij van de ECB vinden het niets dat door onterechte verwachtingen op de markt we eerder dan verwacht de rente zullen verhogen."
Wat Draghi in feite zei, is dat als analisten gaan verwachten dat de ECB de rente eerder zal verhogen dan in de zomer van 2019, zij er echt naast zitten. Ook deze woorden wijzen erop dat de ECB liever aan de late kant zal willen zijn met de renteverhogingen.
Het duurt nog even
Concreet betekent het dat we moeten verwachten dat de ECB tussen september en eind 2018 zal stoppen met het opkopen van staats- en bedrijfsobligaties (niet exact, want de bank blijft ook na het formele einde dat papier kopen), om zodoende ergens aan het einde van het tweede kwartaal van 2019 de officiële rente te verhogen. Met 0,25 procentpunt om die vervolgens zeker een paar maanden lang weer onveranderd te houden.