Spanningen remmen Amerikaanse Fed af

Als ik een collega zou vragen hoe de Amerikaanse dollar op het bovenstaande gereageerd heeft, dan is de kans groot dat het antwoord als volgt luidt: de dollar is er sterker van geworden. En dat is een logisch antwoord. De Amerikaanse dollar wordt al heel lang gezien als een veilige haven in moeilijke tijden. Dat de tijden op dit moment moeilijk zijn, dat mag duidelijk zijn. 

En toch is de dollar de laatste tijd flink zwakker geworden, ondanks de grote hoeveelheid geopolitieke onrust. De EUR/USD noteert nu iets boven de 1,20. Dat is het hoogste niveau sinds het voorjaar van 2015. 

De markt kreeg een kans waarin de Fed de rente tussen nu en 31 december 2018 maar liefst 4 keer zou gaan verhogen. Het is nu niet meer de vraag of de ECB die route gaat volgen, maar wanneer de bank zal beginnen met het inperken van het Europese monetaire beleid. Volgende week zal het bestuur van de ECB weer vergaderen en dan komt dit onderwerp gegarandeerd ook aan bod. 

Shutdown van de overheid
En dan is er nog de naderende datum van 29 september, de dag waarop de Amerikaanse overheid het schuldenplafond zal bereiken. Dat betekent dat, als het parlement het plafond niet voor die tijd verhoogt, de Amerikaanse overheid geen betalingen meer zal kunnen doen. Dat noemt men een 'government shutdown'. 

Dat is niet nieuw, want een shutdown is eerder voorgekomen. Echter, dit keer is het wel wat anders. Het zou men namelijk niet verbazen als Washington zijn financiële verplichting naar beleggers niet meer kan nakomen. Men kan hierbij denken aan rentebetalingen op de staatsschuld en het aflossen van aflopende staatsobligaties. 

Dat betekent op zijn beurt dat de Verenigde Staten op dat moment, formeel gezien, failliet zijn. Sommige kredietbeoordelaars waarschuwden al dat de Amerikaanse rating de komende tijd verlaagd zal worden, als gevolg van deze situatie. 

Kans op faillissement groter
Waarom is die kans op een faillissement ditmaal groter? Omdat president Donald Trump niet van plan lijkt om met het parlement te gaan samenwerken. Hij zal er met 2 gestrekte benen tegenin gaan. Althans, wanneer het parlement niet akkoord gaat met enkele van zijn andere eisen, zoals de bouw van de muur tussen de Verenigde Staten en Mexico. Hij wil het bereiken van het schuldplafond dan toestaan. 

Kortom: redenen genoeg voor de dollar om in waarde te dalen. En toch zou je op basis van het verleden verwachten dat de spanningen die daling enigszins zouden afremmen. Dit omdat de dollar normaal gesproken een veilige haven is. Op dit moment lijkt daar echter geen sprake van te zijn. 

Dit alles laat de Fed natuurlijk niet koud. De spanningen tussen Noord-Korea en de VS lijken niet te gaan verdwijnen binnenkort. An sich is dat geen reden om de rente niet te verhogen, maar ware het niet dat er ook nog andere factoren in het spel zijn. 

Renteverhogingen in de ijskast
De kans op de beloofde grootschalige belastingverlagingen en infrastructurele investeringen door Trump nemen met de dag af. Dit is belangrijk, omdat juist die investeringen de groei van de Amerikaanse economie zouden bevorderen. En daarmee zou de inflatie ook stijgen, wat voor de Fed een reden is om de rente alsnog verder te verhogen. 

Nu het er sterk naar uitziet dat die investeringen niet zullen komen, zou het niets verbazen als de markt de kans op een serie renteverhogingen van de Fed minder groot wordt. Ondertussen geldt dat de ECB al wel zal beginnen met het afbouwen van ‘quantitatieve easing’ in het euroland, zeker nu de economisch groei in de eurozone hoger lijkt. 

Relatie met Witte Huis
De relatie tussen het Witte Huis en het parlement in Washington lijkt er ook niet beter op te worden. Dat verhoogt de kans op rampen, zoals het niet verhogen van het schuldenplafond. Dat heeft op zijn tijd eventueel ook weer gevolgen voor een andere potentiële bron van spanning en onrust: namelijk de vraag of Trump de huidige Fed-voorzitter Janet Yellen zal behouden. Haar termijn verloopt binnenkort en dus zal de president snel een keuze moeten maken.

Laat hij Yellen zitten, dan kan de markt dat als een nederlaag van de president zien. Immers, tijdens de verkiezingscampagne liet hij zich duidelijk uit over het feit dat hij Yellen zou wegsturen. Blijft Yellen zitten, dan zal de markt weten dat de Fed ook in de komende jaren aangevoerd wordt door iemand die niet staat te springen het monetaire beleid te verkrappen. 

Kortom: de Amerikaanse officiële rente kan met Yellen weleens heel langzaam omhoog gaan de komende jaren.

EURIBOR in winterslaap
Komt er een vervanger voor Yellen, dan krijgt de markt te maken met onzekerheid: uit welk hout is de nieuwe Fed-baas gesneden en hoe zal de rest van het bestuur erop reageren? Gaan er leden opstappen? Wie worden de vervangers? Het duurt minstens enkele maanden voordat dat duidelijk wordt.

Al het bovenstaande lijkt erop te wijzen dat de Fed de rente langzamer zal gaan verhogen dan beleggers verwachten. Als de ECB inderdaad doorgaat met het inperken van het monetaire beleid, dan zou dat weleens behoorlijke gevolgen kunnen hebben op EUR/USD.

Echter, let op: zoals ik in het verleden benadrukt heb, kan de ECB niet te veel afwijken van het pad dat de Fed uitzet. Mocht de Fed de officiële rente in de VS dus langzaam gaan verhogen, de ECB ook niet al te gekke dingen kan doen op monetair gebied.