Hoe Nedersaksen het de export van mest lastig maakt

Nedersaksen maakte deze week bekend alle bewerkte mest te gaan classificeren als afval. Wat zijn de gevolgen en op welke manieren maakt de Duitse deelstaat het zo de export van mest lastig? Is het een teken aan de wand? 

Duitsland en Nederland hebben al heel lang een haat-liefdeverhouding op het gebied van mest. Om die reden werd bijvoorbeeld in het najaar van 2012 besloten Duitsland inzicht te geven in de Nederlandse mesttransporten.

Het was niet de oplossing tegen de fraude in mest. Begin 2014 bleek opnieuw, tijdens het Dreilàndertreffen in Berlijn tussen staatssecretaris Sharon Dijksma en de deelstaten Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen, dat de problemen nog niet verdwenen waren. Tot aan de Nederlandse grens is het duidelijk wat er met de mest gebeurt, maar zodra deze de grens over is verdwijnt de mest uit beeld. 

Een probleem wat in 2014 speelde was dat de handhavingcapaciteit voor het opsporen van mestfraudeurs in Duitsland veel kleiner is dan in Nederland. Ook kende het land geen centrale gegevensregistratie.

Hoe is de situatie vandaag de dag? Zoals genoemd zijn de deelstaten Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen belangrijk voor Nederland. Logisch want ze liggen direct tegen Nederland aan. Daarbij geldt Nedersaksen vooral als doorvoergebied naar het achterland van Duitsland. 

Sinds 2014 is er wel degelijk wat veranderd op het gebied van de registratie van mest. Zo heeft de deelstaat Noordrijn-Westfalen toegang gekregen tot de Nederlandse gegevens van mest. Het leek daardoor logisch dat ook Nedersaksen van het Nederlandse aanbod gebruik had gemaakt om inzicht te krijgen in de Nederlandse gegevens, maar nu blijkt dat ze tot de dag van vandaag nog aan het twijfelen zijn of ze wel of niet op het aanbod in moeten gaan. Wel hebben ze een eigen systeem opgezet waarin vervoerders, zowel Duits als Nederlands, moeten melden waar de mest gelost is. 

Los daarvan hebben alle mesttransporteurs GPS, met uitzondering van vervoerders van gehygiëniseerde mest of een andere vorm van bewerkte mest. Doordat er kosten gemaakt moeten worden om de mest te behandelen is de algemene aanname dat hiermee niet geknoeid wordt. 

Net voor het einde van maart kwam Nedersaksen met de mededeling de bewerkte mest voortaan te betitelen als afval. Komt de mest zonder goede vergunningen toch de grens over dan riskeren zowel de vervoerder als de afnemer een boete. Daarvoor wordt een bedrag van 3.000 tot 4.000 euro genoemd. Het resulteerde er in dat tot nog toe 4 vrachten bij de grens tegengehouden zijn. Van de mest die Nedersaksen invoert komt naar schatting 70 procent uit Nederland. 

Nog zuurder is het dat de geluiden uit het veld er op wijzen dat doorvoer van producten, waarvoor geen papieren vereist zijn, ook niet meer mogelijk is. Dit aantal transporten wordt door belangenbehartiger Cumela geraamd op 13.000. Uit de Duitse media blijkt echter dat de Duitsers die vrachten ook wantrouwen. Zij houden er rekening mee dat de vrachten onderweg in Weser-Ems gelost worden.  

Het houdt in dat er twee pijnpunten zijn. Zo heeft Weser-Ems, het noordwesten van Nedersaksen, zelf te maken met een mestoverschot. Hans Verkerk, van Cumela, geeft aan dat dit ook de reden is dat het land niet veel mest invoert. Wel geeft hij aan dat door de hoge bedragen die Nederlanders betalen voor de afzet van mest ook de bedragen daar toenemen. Het wordt er duurder om mest af te zetten. 

Daarnaast slaagt Nedersaksen er niet in om grip te krijgen op het mestoverschot. Door de in- en doorvoer uit Nederland aan banden te leggen hopen ze er wel grip op te krijgen.

Bij LTO hopen ze de problemen op een diplomatieke manier op te kunnen lossen. Tegelijk bestaat er de angst dat ook Noordrijn-Westfalen het voorbeeld van Nedersaksen gaat volgen, maar die kans acht Cumela klein. 'In Nedersaksen speelt dit al bijna twee jaar. Was het inhoudelijk correct geweest dat hadden andere het voorbeeld al gevolgd.' Los daarvan is dit gevaar niet direct aanwezig zolang een gebied zelf niet met een overschot te maken krijgt. En dan nog, 'zelfs in Nederland is mest welkom' terwijl Nederland zelf een mestoverschot kent. 

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.