De economische wereld heeft zijn ogen gericht op sojabonen. Dat is het gevolg van een handelsoorlog tussen de Verenigde Staten (VS) en China. De 2 belangrijkste: vliegtuigen en soja blijven gevrijwaard, maar voor hoelang?
Vliegtuigen en soja waren in 2017 goed voor het grootste Amerikaanse exportaandeel richting China. Ondanks de importheffingen (van 15% en 25% op 128 producten), zijn economen daarom niet diep geschokt. De belangrijkste posten blijven voorlopig gevrijwaard.
China’s honger naar soja
China importeert honderden miljoenen tonnen sojabonen, goed voor $1 miljard. Dit volume is voor een groot gedeelte afkomstig uit de VS. Het land koopt meer soja dan alle andere exportbestemmingen bij elkaar en de helft van de totale productie is bestemd voor China. Discussie onder agrarische grondstoffenhandelaren is nu of andere soja producerende landen de enorme honger van China kunnen stillen.
Sinds het begin van dit jaar verschuift de aankoopstrategie van China. Zo daalden de soja-aankopen vanuit de VS in januari met 17%. Nog steeds heeft het bijna 70% van de markt in handen en 1 jaar eerder was dit bijna 90%. Vooral Brazilië spint hier garen bij. Procentueel gezien nam de export richting China in januari met 720% toe, ten opzichte van 2017. Het Braziliaanse marktaandeel bedraagt slechts 3%.
Beste jongetje van de klas
Sojabonen zijn in de VS voor lange tijd het beste jongetje van de klas geweest, qua financieel rendement. Volgens cijfers van het Amerikaanse landbouwministerie USDA komt het soja-areaal boven die van korrelmaïs uit; dit is voor het eerst in 35 jaar. Een eerste verwachting komt uit op 89 miljoen acre, tegenover 88 miljoen acre voor maïs. Vorig jaar was dit 90,1 om 90,2 miljoen acre. Tarwe staat met 47,3 miljoen acre op het 1 na laagste areaal sinds 1919. In 2017 was dit nog 3% lager.
China’s acties kunnen grote gevolgen hebben voor akkerbouwers in de Midwest en voor de exportwaarde van de VS ($12 miljard). De klap voor China zelf is nog groter. De eigen teelt is niet voldoende om de enorme veehouderijsector in het land van voldoende grondstof te voorzien. Veevoerfabrieken en varkenshouders krijgen met schaarste te maken. Om die reden is het land dit jaar begonnen met de import van sorghum, als alternatief voor het eiwitrijke soja. Die geniet sowieso de voorkeur boven korrelmaïs.
Het importeren van voergrondstoffen heeft nog een belangrijk voordeel voor China: het is goedkoper dan lokaal geproduceerd product. Zo kent het land geen GMO-soja en zijn de opbrengst en kwaliteit minder. Er is veel te weinig landbouwgrond in het land om voldoende gewassen te telen.
Gevolgen voor Europa
De Europese granenmarkt kan door de handelsoorlog worden beïnvloed wanneer handelaren nerveus worden. Sommige insiders zien het positief in. De grondstofhonger van China is enorm. Brazilië alleen kan die niet sussen en Argentinië heeft door grote droogte een kleine oogst. Dit kan een prijsopdrijvend effect in gang zetten. Daar hopen bijvoorbeeld ook de Australiërs op, met hun grote sorghum-oogsten.
Op korte termijn snijdt China zich in de vingers wanneer het fikse tarieven op soja inzet, ondanks de megavoorraden. De Amerikaanse president Donald Trump is inmiddels bezig met het invoeren van nieuwe heffingen op Chinese producten. Dit kan grote gevolgen hebben. Voor de Chinese landbouw, maar ook die in de VS. Waar moeten Amerikaanse boeren met 50% van hun oogst naartoe?
Lees ook: Waarom China met varkensvlees terugslaat en Handelsoorlog treft ook de granenmarkt