Monsanto terecht weer onder vuur?

Terwijl Nederlandse akkerbouwers zich vooral bezighouden met de discussie rondom koper spuiten op biologisch geteelde aardappelen laait in de Verenigde Staten een andere discussie op. Voor een Europeaan klinkt dit misschien vreemd in de oren. Monsanto is er (weer) bij betrokken. Is dat terecht? Boerenbusiness schetst de achtergronden.

Waar gaat het om? Voor een Nederlandse boer wat lastig om snel uit te leggen. Monsanto heeft voor dit seizoen een nieuw sojabonenras geïntroduceerd in de VS genaamd: Roundup Ready 2 Xtend. Wat houdt dit in? Monsanto ontwikkelt en verkoopt al jaren maïs- en sojabonenrassen die resistent zijn voor glyfosaat. Beter bekend onder Monsanto’s eigen merknaam Roundup.

Het probleem met het telen van glyfosaat-resistente gewassen is dat de onkruiden langzamerhand ook resistent worden. Vooral het plantje Amarant, in het Amerikaans beter bekend als pigweed, heeft zich tot een zogenaamde ‘superweed’ ontwikkeld. Voor de bestrijding van dit onkruid wordt de herbicide dicamba gebruikt. Het is de onderzoekers van Monsanto gelukt om naast een glyfosaat-resistentie ook een dicamba-resistentie in een sojabonenras te kruisen.

Het grote nadeel van de stof dicamba, een herbicide tegen breedbladige onkruiden, is dat het middel erg dampt en gemakkelijk verwaaid. Veel meer dan glyfosaat dat doet. Daarom wordt het in de VS bijna alleen maar toegepast in een voor –opkomstbespuiting, wanneer nergens gewas boven staat.

Van de 4,85 miljoen hectare GMO-gewassen die wereldwijd worden verbouwd is ongeveer tachtig procent resistent tegen glyfosaat. In de VS is zelfs ruim negentig procent van alle katoen, maïs en soja GMO. Echter, de opkomst van resistente onkruiden is in twee jaar tijd verdubbeld. Ze werden in 2012 op 2,47 miljoen hectare gevonden. Daarom werkt Monsanto al jaren aan dit nieuwe ras en daarom is het belang zo groot. Sinds dit seizoen is door de Amerikaanse overheid dat bonenras goedgekeurd.

Het areaal dat dit voorjaar met het nieuwe ras is ingezaaid bedraagt ongeveer 400.000 hectare in de VS. Monsanto is zich bewust van de eigenschappen van dicamba en heeft daarom een nieuwe formulering ontwikkeld die veel minder drift veroorzaakt. Echter, de EPA (Amerikaanse Ctgb) heeft dit middel (nog) niet goedgekeurd. Naar verwachting gaat dit pas in 2017 het geval zijn.

Monsanto heeft naar eigen zeggen er alles aan gedaan om akkerbouwers in te lichten dat het nieuwe ras niét met diacamba mocht worden bespoten. Echter, de verleiding bleek te groot en vele hebben dat wel gedaan. Een grote groep boeren in de Midwest claimt nu dat hun niet-resistente gewassen schade hebben ondervonden van deze bespuitingen. Volgens een bron heeft ongeveer 80.000 hectare met spuitschade te maken, wat 10 tot 30 procent opbrengstreductie oplevert, zo wordt gedacht.

De getroffen telers bevinden zich vooral in de staten Arkansas, Tennessee en Missouri. Uiteraard zijn zij boos op de telers die toch hebben gespoten, maar ook op Monsanto, omdat het ras nu al op de markt is gebracht. Zij vrezen ervoor dat alle boeren het resistente ras moeten zaaien om schade te voorkomen. Monsanto-woordvoerder Dan Urnikis laat weten dat hiervoor is gekozen omdat telers er zelf naar vroegen. Zij hopen meer opbrengst te kunnen behalen. Overigens heerst ook al twijfel over het effect van diacamba. Zo toonde een onderzoeker aan de universiteit van Arkansas aan dat in slechts drie generaties het plantje amarant resistentie kan ontwikkelen. De boeren die toch gespoten hebben – en schade veroorzaakt – krijgen een boete van 1.000 dollar opgelegd. De getroffen telers zijn echter nog niet tevreden en willen bloed zien.

Een langzaam groeiende groep akkerbouwers in de VS denkt precies andersom. Zeker in jaren met zeer lage prijzen. De zaaizaadkosten van een GMO-ras liggen namelijk fors hoger, terwijl de beloofde extra opbrengst zich niet altijd voldoende manifesteert. Sommige zaadprijzen stijgen komend seizoen wederom en dat terwijl de markt dit niet aantoont. Is er sprake van een lage ziekte- en plagendruk, dan kan weleens naar de oude rassen worden teruggegrepen. Ook proberen sommige telers zich te onderscheiden door juist geen GMO rassen te telen.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.