Geef varkensvlees een energielabel

De Nederlandse varkenshouderij is buitengewoon efficiënt. Voor 1% van de wereldwijde productie van varkensvlees wordt slecht 0,02% land gebruikt. Reststoffen worden omgezet in hoogwaardige eiwitten. Er is alleen 1 probleempje: efficiëntie spreekt niet tot de verbeelding.

Deze week bezocht ik een clinic van Next Genetics en Klasse Ki met als thema: 'Efficiënt naar meer rendement'. Een interessant programma, met boeiende sprekers over diverse onderwerpen. Van een wetenschapper die 'hoog over' sprak over kringlooplandbouw, tot een varkenshouder die het belang hiervan onderstreepte. Daaromheen werden kennissessies georganiseerd. Ook over varkensgenetica.

Een van de sprekers was Martin Scholten, directeur van de Animal Sciences Group van Wageningen UR. Hij sprak onder meer over het sluiten van kringlopen met een beperkte ecologische voetafdruk. Daarin speelt de veehouderij een centrale rol. Wat buitenstaanders vaak niet realiseren is dat de varkenssector een verwerker is van reststromen, zoals stoomschillen die vrijkomen uit de aardappelindustrie. Een varken zet die efficiënt om in hoogwaardige eiwitten. Over bestaansrecht gesproken. Martin Houben, de andere spreker, noemt varkensvlees daarom een superfood.

Not in my backyard
Volgens Scholten overstijgt het organiseren van de voedselproductie de landsgrenzen. Die mening deel ik met hem. Organiseer de productie daar waar het kan: zuivel en vlees in de koelere klimaten, rijst in Azië en koffiebonen in Afrika. Op dit punt wringt in West-Europa vaak de schoen. Voldoende voedsel ja, 'but not in my backyard'. In mobiliteit doet dezelfde discussie zich voor. Iedereen wil goedkoop vliegen, maar tegelijkertijd is iedereen tegen de uitbreiding van Lelystad Airport. Oftewel: wel de lusten, niet de lasten. Op zo’n manier kan een maatschappij niet functioneren. Zeker niet in 'stadstaat' Nederland.

Efficiëntie is volgens Scholten het sleutelwoord van de toekomst, helemaal nu de grondstoffen schaarser worden en de milieudruk toeneemt. De veehouderij kan nog efficiënter, al is de winst grotendeels behaald. Wellicht valt met smart farming de laatste winst te behalen. Interessanter is het, denk ik, om consumenten warm te maken voor efficiënte, bijvoorbeeld: hoe efficiënt 1 kilo (varkens)vlees is geproduceerd, met betrekking tot grondstofgebruik en uitstoot van broeikasgassen.

Dierwelzijn wordt soms betutteld
Dat consumenten vaak onwetend zijn, bewijst een recente uitzending van de Keuringsdienst van Waarde. Nu maken supermarkten franje met een kip, die soms maar 4 dagen langer leeft. Ook het uitloopvarken bekt lekker. De consument ziet de verpakking en denkt: "Het zal vast goed zijn." Efficiënte spreekt minder aan en klinkt voor sommigen zelfs eng. Dat uitloopsystemen op zichzelf vervuilender zijn dan indoorsystemen, blijft achterwege.

Dierenwelzijn is, vind ik, overigens meer dan een enkele stalaanpassing. Fokkerijorganisatie DanAVL heeft als fokdoel geformuleerd om ‘sociale varkens’ te fokken. Misschien wat vaag om concreet te maken, maar wel een wezenlijke aanpak. Door te focussen op robuustheid en diergezondheid wordt getracht de uitval zo laag mogelijk te krijgen. Dat is dierwelzijn en efficiëntie ineen.

De vraag is alleen: hoe krijg je efficiëntie uitgedrukt in hapklare taal? Dierwelzijn wordt uitgebeeld via het sterrensysteem van het Beter Leven Keurmerk. Iedereen kan zich daar een voorstelling bij maken. Efficiëntie wordt nu nog achterwege gelaten. Misschien een idee om ook een energielabel op de verpakking van vlees te plakken? Wanneer we een stofzuiger kopen, willen we immers ook weten of die zuinig is. 

Wouter Baan

Wouter Baan is hoofdredacteur van Boerenbusiness en Foodbusiness. Hij volgt daarnaast de grondstofmarkten op de voet en heeft hierbij de focus op dierlijke eiwitten als zuivel en vlees. Daarbij interviewt hij op regelmatige basis kopstukken uit de agrarische sector en de foodwereld.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.