Wie wil de boerderij overnemen?

Een belangrijke reden om het boerenbedrijf te verkopen, is het feit dat er geen bedrijfsopvolger is. Volgens cijfers van het CBS staat er op 60% van de boerderijen, waar het bedrijfshoofd 55 jaar of ouder is, geen bedrijfsopvolger in de startblokken.

Het bovenstaande betekent dat het bedrijfsopvolgingsvraagstuk de komende 10 jaar bij zo'n 15.000 bedrijven op tafel ligt. Maar welke mogelijkheden zijn er allemaal?

1. Zoon of dochter
Er meldt zich toch nog een zoon of dochter die de verkoop van de boerderij zonde vindt, en toe is aan een carrièreswitch dan wel ruimte heeft voor een 'bijbaan'.

2. Samenwerken
Op het boerenbedrijf wordt nog een jaar of 10 samengewerkt met een ondernemer van buiten het gezin, welke zich in het bedrijf 'werkt'. Na die periode koopt deze ondernemer het bedrijf en de boer gaat elders wonen.

3. Verkopen
De boer of boerin is blij dat er geen bedrijfsopvolger is, en verkoopt het bedrijf op relatief jonge leeftijd. Zij kiezen ervoor om te gaan wonen/werken in een nabijgelegen dorp.

4. Bedrijfsovername
De boer of boerin vindt het jammer dat er geen bedrijfsopvolger is en gelooft in een bedrijfsovername. Zij blijven investeren en houden het bedrijf levensvatbaar. Zij verkopen het bedrijf pas op het laatste moment, om er zodoende zeker van te zijn dat er geen alternatieven meer zijn in de familiesfeer.

5. Afbouwen
De boer of boerin bouwt de landbouwactiviteiten langzaam af. Zij verkopen af en toe grond of dieren en krijgen het op deze manier steeds iets makkelijker, maar blijven wonen op de (hobby)boerderij. Vaak willen ze op de plek van hun voorouders blijven wonen.

Meer mogelijkheden?
Misschien zijn er wel meer mogelijkheden. Echter, een feit is dat er in de periode tussen 1980 en 2017 ongeveer 91.000 land- en tuinbouwbedrijven zijn verdwenen. Dit betekent dat er per saldo op een doorsnee dag 7 bedrijven zijn gestopt. Niettemin steeg de landbouwproductie en noteerde het CBS vrijwel ieder jaar een record aan de exportwaarde van landbouwproducten.

Kortom: steeds minder boerenschouders zijn verantwoordelijk voor een hogere productie. Ik ben benieuwd hoeveel bedrijfsopvolgers zich de komende 10 jaar nog gaan melden om een boerderij over te nemen. Het is op veel fronten een stevige uitdaging.

Cor Pierik

Cor Pierik is woordvoerder bij het Centraal Bureau voor de Statiek (CBS). Hij schrijft met name blogs over actuele feiten en ontwikkelingen in de agrarische sector. Ook is Pierik regelmatig te zien in de rubriek 'BB Feiten'.

© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.