In aandachtsgebieden
GBM-verbod is niet zomaar van tafel
De akkerbouwsector reageerde onthutst op het nieuws dat de Economische Commissie op woensdag 14 juni naar buiten bracht. Er gaat een streep door het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in ecologische aandachtsgebieden. In de praktijk komt het erop neer dat gewassen als luzerne, veldbonen en soja niet langer mogen worden bespoten. Dat zorgt voor behoorlijk wat hoofdbrekens.
In de landbouwcommissie van het Europees Parlement (EP) stemde een grote meerderheid (30 tegen 11) tegen het GBM-verbod. Daarmee werd feitelijk ook tegen het gehele pakket gestemd. Vervolgens moet er altijd nog plenair gestemd worden. Normaal gesproken volgt het plenaire EP de adviezen op van de commissie. Dat gebeurde deze keer echter niet. Het parlement stemde met 14 stemmen verschil in met het pakket, een uitzonderlijk kleine marge. Eurocommissaris Phil Hogan vloog op het laatste moment zelf naar Straatsburg om te lobbyen.
Uitzonderingen op regel
"Officieel is het verbod van kracht en geldt het vanaf teeltjaar 2018", weet Klaas Johan Osinga. Hij is senior adviseur bij LTO Nederland en betrokken bij de Brusselse zaken. "RVO geeft hier binnenkort een toelichting op. Dit onderwerp komt in de toekomst terug op de EU-agenda, omdat het politiek gezien controversieel is, mogelijk zelfs al in de Omnibustriloog. Daarbij moet ook rekening gehouden worden met de discussie over het GLB na 2020. Deze discussie speelt al een tijdje. Voor het vergroenen gelden wel een aantal vrijstellingen. Dat blijft zo. Bijvoorbeeld bij minder dan 15 hectare bouwland. Deze vrijstellingen veranderen niet."
Discussie niet op niveau
Het niet spuiten van gewasbeschermingsmiddelen geldt voor het 5% ecologisch aandachtsgebied. Hectares met groenbemester of eiwitgewassen die buiten de 5% grens vallen, mogen dus wel bespoten worden met bijvoorbeeld een herbicide of insecticide. In groenbemesters mag na de deadline van 10 weken eveneens worden gespoten. "LTO heeft getracht om ook een vrijstelling te krijgen voor peulvruchten en tagetes. Aangezien het verbieden van gewasbeschermingsmiddelen in deze gebieden juist negatief werkt op het milieu", zegt Osinga. "Dat is niet gelukt, omdat er inhoudelijk niet te discussiëren valt op dit vlak. De European Environmental Bureau (EEB), de lobbyclub van groene NGO’s in Brussel, zegt simpelweg: teel maar een ander gewas. Dat toont het niveau aan van de discussie waar wij mee te maken hebben. Onder deze club vallen in Nederland de Vogelbescherming, Natuurmonumenten en Natuur en Milieu."
Sojateelt goed argument
Maandag 17 juli werd bekend dat Nederland de sojaverklaring mede ondertekende om de ambitie te onderstrepen dat de EU zichzelf graag van GMO-vrije soja wil voorzien. Daar rijmt het besluit van de Europese Commissie niet mee. "De Europese sojateelt past binnen de discussie", denkt Osinga. "Er is een breed draagvlak voor de teelt in onder meer Duitsland en Frankrijk. In Europa, en zeker in Nederland, hebben we de mogelijkheid om niet-gemodificeerde soja te certificeren. In Zuid-Amerika is dat nooit 100% te garanderen."
Mengen groenbemesters
De GBM-maatregel valt binnen de eerste 'omnibus'. Dit pakket is nu afgesloten. In het tweede pakket, dat momenteel op tafel ligt, zit onder andere de maatregel voor het bijmengen van soorten in groenbemesters. Ook dat is een maatregel die het Europees Parlement graag ziet verdwijnen. Osinga verwacht echter dat daar pas in 2018 uitsluitsel over komt. "Het parlement en de landbouwministers verschillen over zeer veel onderwerpen van mening. In september en oktober volgen nieuwe bijeenkomsten, waarin hopelijk dieper op de zaak wordt ingegaan. Tijdens de afgelopen bijeenkomst, eind juni, is dat in het geheel niet gebeurd."
Maak goed gebruik van GLB-budget
Osinga adviseert boeren om een goede afweging te maken. "Hoe meer je laat zien dat er met het GLB-geld goede dingen gebeuren, hoe meer kans je hebt om het budget in de benen te houden", meent hij. "We zitten met een dreigende brexit, groene NGO’s die puur kiezen voor milieu en klimaat en met een Europese Unie die geld nodig heeft voor onder meer het migratiebeleid. De Nederlandse regering wil zo min mogelijk uitgeven aan Brussel en kijkt niet naar wat je in Brussel terug kunt verdienen."
Niels van der Boom
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
